Khởi tố tội này, đình chỉ tội kia

22 năm trước, ông Lê Văn Chuẩn ở xã Thạnh Lộc (Thốt Nốt, Cần Thơ) bị khởi tố về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN. Gần một năm sau, ông được đình chỉ điều tra bị can về tội… tham ô tài sản XHCN. Từ đó đến nay, ông Chuẩn khiếu nại khắp nơi yêu cầu giải quyết dứt điểm vụ án để minh oan cho mình nhưng đến nay chưa có kết quả.

Nhận lúa không chứng từ

Theo hồ sơ vụ án, vào năm 1988-1989, xã Thạnh Lộc thu thuế nông nghiệp để giao lúa cho Cục Dự trữ Quốc gia nhưng do lúa tồn kho đã lâu, bị ẩm vàng nên Cục không nhận. Số lúa nói trên được giao cho Phòng Tài chính huyện Thốt Nốt quản lý để bán và đăng nộp bằng tiền cho Cục Dự trữ Quốc gia. Thời điểm này xã Thạnh Lộc thiếu lúa ăn nên cấp ủy, ủy ban xã thống nhất mượn số lúa nói trên để giải quyết khó khăn, sau này sẽ trả lại cho Phòng Tài chính huyện Thốt Nốt. Tất cả cán bộ ở xã Thạnh Lộc khi mượn lúa đều có giấy giới thiệu của ủy ban xã đến kho để nhận lúa và ký nhận vào giấy giới thiệu để thủ kho lưu trữ làm chứng từ.

Ông Lê Văn Chuẩn mong vụ việc sớm sáng tỏ. Ảnh: GIA TUỆ

Riêng ông Lê Văn Chuẩn (bấy giờ là phó chủ tịch xã Thạnh Lộc) kêu thủ kho xuất cho mượn hơn 23.000 kg lúa nhưng không có chứng từ nhận, không báo cáo với cấp ủy, UBND xã. Đến khi Phòng Tài chính huyện Thốt Nốt thanh lý kho thì số lúa của ông Chuẩn mượn không có đủ chứng từ để chứng minh và không quyết toán được.

Khởi tố lạm dụng, đình chỉ tham ô

Cạnh đó, ông Chuẩn còn có một số sai phạm khác như nợ Công ty Lương thực huyện 4,3 triệu đồng, nợ ngân hàng 3,7 triệu đồng, nợ thuế khoán 540 kg lúa, nợ thuế đất hợp đồng 2,5 tấn lúa, tất cả khoản nợ trên đều đã quá hạn. Từ đó, chi bộ xã Thạnh Lộc đã họp kiểm điểm và đề nghị kỷ luật đối với ông Chuẩn.

Ngày 1-8-1990, Huyện ủy Thốt Nốt ra nghị quyết thi hành kỷ luật khai trừ Đảng ông Chuẩn. Ngày 27-12-1991, Công an huyện Thốt Nốt ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Chuẩn về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN.

Đến ngày 29-2-1992, ông Chuẩn bị bệnh nên công an đưa vào bệnh viện rồi cho gia đình bảo lãnh về. Ngày 2-10-1992, Công an huyện Thốt Nốt ký quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với ông Chuẩn và chuyển sang xử lý hành chính. Lạ một điều, các quyết định lại ghi đình chỉ về tội tham ô tài sản XHCN.

Từ đó, ông Chuẩn bắt đầu hành trình khiếu nại để làm rõ vì sao khởi tố một đằng mà đình chỉ một nẻo.

VKS: “Việc khởi tố là không oan”

Mãi đến năm 2006, VKSND quận Thốt Nốt có văn bản trả lời cho ông Chuẩn, trong đó thừa nhận có sai sót nghiêm trọng về thủ tục tố tụng do cán bộ điều tra đã… ghi nhầm. Viện cũng thừa nhận thiếu sót của lãnh đạo công an huyện không kiểm tra kỹ lưỡng trước khi ký quyết định và thiếu sót của kiểm sát viên kiểm sát điều tra.

Ngoài ra, VKS còn khẳng định việc khởi tố ông Chuẩn để điều tra là hoàn toàn có căn cứ, không oan sai. Trong khi đó, ông Chuẩn cho biết ông nợ công ty lương thực 4,3 triệu đồng có hợp đồng kinh tế và đã trả vào ngày 31-5-1990, các phiếu thu của công ty ông vẫn còn giữ. “Còn nợ ngân hàng vay mở đất tăng vụ lúa nếu tôi không trả thì có tài sản để phát mại thu hồi vốn. Số lúa 23.020 kg mượn của kho thì thời điểm tháng 6-1990 tôi trả 1,2 triệu đồng và cam kết tiếp tục trả đủ cho tròn 2 triệu đồng” - ông Chuẩn nói.

Theo luật sư Trần Thanh Phong (Đoàn Luật sư TP Cần Thơ), do quyết định khởi tố bị can ghi tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN nhưng khi đình chỉ lại ghi tội tham ô tài sản XHCN nên về nguyên tắc, quyết định khởi tố bị can ban đầu vẫn còn nguyên đó. Vì vậy, đến thời điểm này ông Chuẩn vẫn đang là bị can.

“Tôi mong cơ quan tố tụng giải quyết dứt điểm, xóa thân phận bị can và minh oan cho tôi. Hơn 20 năm mang thân phận bị can lơ lửng thế này tôi rất khổ sở” - ông Chuẩn nói.

GIA TUỆ