Nghiên cứu về hành vi đạo đức của SV: 41% SV không thích sống cao thượng

Tiến sĩ tâm lý học Huỳnh Văn Sơn cùng với những cộng sự của mình vừa hoàn tất báo cáo đề tài nghiên cứu “Sự lựa chọn các giá trị đạo đức-nhân văn trong định hướng lối sống của sinh viên ở một số trường ĐH tại TP.HCM trong giai đoạn hiện nay”. Đây là đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ và đã được hội đồng khoa học phản biện đề tài đồng thuận đánh giá cao. Đề tài nghiên cứu đã cho thấy diện mạo sinh viên hiện nay còn nhiều dao động, chưa rõ ràng trong sự lựa chọn lối sống và các giá trị đạo đức nhân văn.

Làm theo lương tâm sẽ bị thua thiệt...

Một tỷ lệ khá cao, 31% sinh viên chấp nhận việc hành động mà không quan tâm xem mình có ảnh hưởng đến người khác hay không. Ngoài ra, có 32% sinh viên chấp nhận hành vi vô ơn, không xem đó là chuyện phi đạo đức. Hơn nữa, còn khá nhiều thái độ tiêu cực tồn tại trong sinh viên. Cụ thể: 39% sinh viên chấp nhận rằng tự do là một điều không phải ai cũng cần và mơ ước; 43% sinh viên chấp nhận rằng hòa bình thì không chắc rằng lúc đó con người sẽ vô cùng hạnh phúc.

Một tỷ lệ cũng rất cao là có đến 41% sinh viên đồng ý không nhất thiết phải sống cao thượng vì đôi khi cao thượng lại là mù quáng, 36% đồng ý làm việc theo lương tâm sẽ bị thua thiệt và 28% có tư tưởng trả thù, báo oán. Bên cạnh đó, có 18% sinh viên chấp nhận đưa lợi ích cá nhân lên trên hết và không bao giờ quan tâm đến ai nếu không liên quan đến mình. Trong phạm vi quan hệ gia đình, có đến 60% sinh viên đổ mọi trách nhiệm nuôi dạy con cái lên cha mẹ mà không thừa nhận trách nhiệm của chính bản thân những người con.

Việc chen lấn lên xe buýt như thế này đối với một bộ phận sinh viên như là chuyện bình thường, không hổ thẹn. Ảnh: HTD
Việc chen lấn lên xe buýt như thế này đối với một bộ phận sinh viên như là chuyện bình thường, không hổ thẹn. Ảnh: HTD

Nhiều khi chấp nhận hành vi tiêu cực...

Kết quả nghiên cứu còn cho thấy sinh viên tự đánh giá về hành vi của mình trong việc lựa chọn các giá trị đạo đức nhân văn. Trong đó, hàng loạt hành vi như: xếp hàng nghiêm túc nơi công cộng, nhường chỗ trên xe buýt cho người già và trẻ em, tự nhận khuyết điểm và nói lời xin lỗi, kiềm chế tránh xúc phạm người khác, bảo vệ và trồng cây xanh, giúp người khác dù biết thiệt hại... thì lại không có hành vi nào được sinh viên xếp vào mức rất thường xuyên thực hiện.

Nhiều hành vi tiêu cực cho thấy sinh viên đôi khi hoặc nhiều khi thực hiện như: nói xấu người khác, tiêu xài lãng phí, trễ hẹn, gian lận và mưu mẹo trong thi cử, chưng diện lòe loẹt, nhậu nhẹt, nói tục chửi thề, xem thường người khác, cãi vã với cha mẹ, vô lễ với thầy cô và người lớn tuổi, đánh nhau, phá hoại môi trường, sai giờ, xả rác bừa bãi, trộm cắp, mê tín dị đoan, rủ bạn bè xem phim sex, sống thử...

Trong các tình huống ứng xử cụ thể, hành vi ứng xử của sinh viên thể hiện như sau:

- 45% sinh viên chủ động tham gia đóng góp theo sức mìn h và vận động mọi người cùng tham gia khi đồng bào bị thiên tai lũ lụt, tai nạn.

- 42% sinh viên biểu hiện một chút e thẹn và nói lời cảm ơn khi nhận được một lời khen.

- 41% sinh viên vẫn cố gắng nghiêm túc thi cử khi gặp một giám thị coi thi có vẻ dễ tính.

- 31% sinh viên có hành vi trực tiếp đưa khăn cho thầy cô khi thấy thầy cô đổ mồ hôi nhễ nhại giữa giảng đường nóng bức.

- 29% sinh viên có hành vi nhặt rác để vào thùng rác khi thấy một người chạy xe phía trước quăng bọc rác xuống đường.

- 17% sinh viên xin lỗi và kiên quyết khắc phục nếu đi trễ một buổi học.

Tiến sĩ tâm lý học Huỳnh Văn Sơn: Cần quan tâm giáo dục giá trị đạo đức

. Ông gặp phải khó khăn gì khi nghiên cứu về đề tài này?

Nghiên cứu về hành vi đạo đức của SV: 41% SV không thích sống cao thượng ảnh 2+ Việc nghiên cứu về giá trị đạo đức-nhân văn thực sự khó khăn vì phải kết hợp nhiều nguồn dữ liệu đa chiều để sinh viên phải trả lời thật, bộc lộ thật, chứ không thể chung chung hay đại khái. Sinh viên nghiên cứu được điều tra theo nguyên tắc khuyết danh để đảm bảo sự trung thực và chính xác một cách cao nhất. Việc nghiên cứu trên một lượng mẫu lớn với 874 sinh viên ở các trường đại học tại TP.HCM là một thách thức với chúng tôi ở nhiều khâu như chọn mẫu phân tầng, mã hóa số liệu và cả việc xử lý số liệu.

. Nhận xét chung của ông về sự lựa chọn các giá trị của sinh viên?

+ Qua kết quả nghiên cứu có thể thấy sự lựa chọn các giá trị đạo đức của sinh viên chưa rõ ràng và còn dao động khá rõ. Một số giá trị đạo đức chưa được sinh viên lựa chọn để định hướng cho lối sống của mình. Trong việc lựa chọn các giá trị cụ thể, sinh viên chưa quan tâm đúng mức đến các giá trị hướng đến cộng đồng và các giá trị hướng đến cuộc sống hữu nghị, hợp tác với người khác.

Về mặt hành vi, biểu hiện của sự lựa chọn các giá trị nhân văn không đồng đều. Trong đó, biểu hiện của những giá trị có liên quan đến cộng đồng là kém nhất và những giá trị này ít chi phối đến sinh viên nhất.

. Theo ông, yếu tố nào ảnh hưởng đến sự lựa chọn các giá trị của sinh viên?

+ Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn các giá trị nhân văn trong định hướng lối sống của sinh viên, trong đó yếu tố gia đình có ảnh hưởng rõ rệt và bản thân cá nhân sinh viên là quyết định. Vì vậy, trong công tác giáo dục giá trị cho sinh viên phải chú trọng đến yếu tố gia đình nhằm tạo ra sự phối hợp đồng bộ. Bên cạnh đó, điều quan trọng hơn hết là tác động vào nhận thức, tình cảm và ý chí để sinh viên tự tu dưỡng, tự giáo dục.

Những chương trình giáo dục nếp sống văn minh đô thị ở TP.HCM còn chưa đề cập nhiều đến việc giáo dục giá trị nhân văn, trong khi đây lại là yếu tố cực kỳ quan trọng. Việc giáo dục giá trị nhân văn nên thực hiện đồng bộ qua nhiều lứa tuổi, nhiều hình thức mới mang lại hiệu quả cao.

. Xin cảm ơn ông.

XUÂN CHIỂU thực hiện

Trần Anh Khôi, sinh viên khoa Cơ khí, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM:

Không xem phim sex bị cho là “có vấn đề”!

Tôi bức xúc với việc sinh viên có những biểu hiện tình cảm quá mức trong lớp học, nhiều bạn đánh bài trong phòng tự học của trường, biến trường học thành nơi biểu diễn thời trang... Nhiều bạn không có lập trường về tương lai, lại thiếu bản lĩnh và ý chí cầu tiến nên sẵn sàng hùa theo khi bạn bè nói khích.

Trong phòng trọ có tám người, hết bảy người từng coi phim sex, nếu mình không coi sẽ bị cô lập, bị trêu chọc là “có vấn đề”.

Nghiên cứu về hành vi đạo đức của SV: 41% SV không thích sống cao thượng ảnh 3Nguyễn Chí Hải, sinh viên Học viện Chính trị-Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh:

Tôi nghe nhiều sinh viên nói xấu...

Ở môi trường ĐH, khoảng cách giữa sinh viên và giảng viên đã được thu hẹp, vì vậy có hai chiều hướng xảy ra. Thứ nhất, có những sinh viên bức xúc về cách giảng dạy hay phong thái của giảng viên sẽ góp ý thẳng để thầy cô điều chỉnh. Số còn lại có bức xúc nhưng không nói thẳng mà lại đi nói xấu.

Tôi đã từng nghe nhiều bạn sinh viên nói xấu giảng viên của mình. Nói xấu người khác đã là một việc không tốt, nói xấu giảng viên lại càng không nên. Dù khoảng cách có gần đến đâu thì đó cũng là những người đã truyền đạt kiến thức cho mình. Có điều gì cần góp ý thì tại sao chúng ta không thẳng thắn.

Nghiên cứu về hành vi đạo đức của SV: 41% SV không thích sống cao thượng ảnh 4Nguyễn Hoàng Ân, sinh viên khoa Công nghệ thông tin, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM:

Sống thử hay không do mình quyết định

Với tôi, việc quen biết, tìm hiểu, yêu thương nhau là một quá trình tự nhiên nhưng có sống thử hay không là do mình quyết định. Việc những người yêu thương nhau về chung sống với nhau khi chưa có hôn nhân là một điều bình thường, không có gì là xấu xa và đáng lên án cả. Một phần vì đó là chuyện riêng tư, quan trọng nhất là ý thức và trách nhiệm của người trong cuộc.

Q.DUY - A.THƯ ghi


Phản hồi của bạn đọc:

Họ tên: Nguyen Anh Tuan

Địa chỉ: Vinh -Nghe An

Điện thoại: 00821026601...

Email: giacmokr@...

Nội dung:

Tôi là một người sống xa quê đã lâu. Lúc ra đi, tôi mang theo những tư tưởng ích kỷ với những người xung quanh, thói vô tổ chức của một thanh niên. Từ ngày qua Hàn Quốc du học. Chứng kiến nếp sống có tổ chức, văn minh lịch sự của người dân nới đây. Từ người già đến trẻ nhỏ đều cư xử rất lịch sự. Họ có lòng tự tôn và luôn có ý thức với những người xung quanh. Những điều đó như một làn gió mới, làm thay đổi con người tôi. Tôi thiết nghĩ, các bạn trẻ, tầng lớp sinh viên Việt Nam phải biết suy nghĩ, phải học tập và trao dồi đạo đức. Để xảy ra việc này, không thể trách lớp trẻ mà hãy trách thế hệ đi trước không quan tâm đến việc giáo dục ý thức cộng đồng cho lớp trẻ. Ai cũng ích kỷ như nhau. Bây giờ nếu chỉnh e rằng đã quá muộn.

TRƯƠNG HIỆU

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm