Trường đại học được nâng cấp, lập mới ồ ạt, chất lượng đầu vào, đầu ra lại... hạ cấp.
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (TPHCM) nêu, trong năm 2011, các chỉ tiêu tuyển sinh mới và đào tạo đều đạt và vượt kết hoạch đề ra, trong đó, tuyển mới đạt học, cao đẳng tăng gần gấp đôi (11,6% so với kế hoạch 6,5% dự kiến trước đó). Ông Nghĩa yêu cầu Bộ trưởng Phạm Vũ Luận giải thích lý do số lượng tuyển sinh tăng nhanh như vậy. Có nên tăng như thế, nhất là trong điều kiện cơ sở vật chất, giáo viên rất thiết, chất lượng đào tạo chưa đáp ứng được yêu cầu hiện nay. Ông Nghĩa cũng đề nghị người đứng đầu ngành giáo dục cho biết biện pháp để giải quyết vấn đề nhằm nâng cao chất lượng đào tạo ở bậc đại học, cao đẳng. Đại biểu Nguyễn Thành Tâm (Tây Ninh) cũng phân tích, thời gian qua, việc thành lập, nâng cấp các trường lên đại học diễn ra ồ ạt. Việc mở ngành, giao chỉ tiêu bộc lộ nhiều bất cập, các trường không tuyển đủ chỉ tiêu, sử dụng nhiều cách thu hút (thậm chí “chiêu dụ”) sinh viên, mở thêm các hình thức đào tạo ngoài chỉ tiêu, đăng ký tuyển dụng theo địa chỉ… Trong khi đó, chất lượng đào tạo đang được dư luận đánh giá là không cao. Ông Tâm đòi hỏi công bố căn cứ để Bộ quyết định cho thành lập trường, mở ngành, giao chỉ tiêu đào tạo, cho phép tuyển ngoài chỉ tiêu. Đại biểu cũng muốn biết công tác kiểm tra việc chấp hành các điều kiện để được cấp phép, hoạt động sau cấp phép của các trường. “Bộ cho mở nhiều trường cao đẳng, đại học dẫn đến tuyển sinh không đủ chỉ tiêu. Có hiện tượng tranh giành nhau bằng nhiều hình thức giữa các trường để thu hút sinh viên về trường mình. Hiện tượng hạ điểm chuẩn quá thấp không đảm bảo chất lượng đầu vào, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực” - đại biểu Cù Thị Hậu (Hưng Yên) chất vấn Bộ trưởng GD-ĐT về những giải pháp thời gian tới để khắc phục tình trạng này. Đại biểu Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa) nêu con số thống kê, trong 10 năm qua, quy mô các trường đại học, cao đẳng tăng rất nhanh. Ông Lợi yêu cầu Bộ trưởng Phạm Vũ Luận giải trình tiêu chí xác định quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cao đẳng trên phạm vi cả nước. Đại biểu cũng lo giải pháp khắc phục khi hiện nay, nhiều trường không tuyển đủ học sinh so với nhu cầu đào tạo và nhiều ngành đào tạo đang có nguy cơ giải thể. Đại biểu La Ngọc Thoáng (Cao Bằng) chất vấn, thực tế kỳ thi đại học, cao đẳng 2011 chất lượng rất thấp mà tuyển sinh vẫn vượt chỉ tiêu. Nhiều trường đã hạ điểm chuẩn, tuyển tới nguyện vọng 3 và đưa ra nhiều hình thức khuyến mại, kể cả tặng máy tính xách tay vẫn không tuyển đủ số sinh viên. Tuyển đầu vào ngành sư phạm mà nhiều sinh viên thi môn lịch sử chỉ đạt 0,25 điểm vẫn đỗ đại học, môn chuyên ngành cũng chỉ đạt 1-3 điểm vẫn đỗ. Đại biểu nêu nghi vấn chất lượng giáo dục ngày càng đi xuống. “Tại sao có tình trạng tuyển sinh đầu vào kém như vậy? Có phải Bộ GD-ĐT có chủ trương nới lỏng chất lượng đầu vào đại học vì đã “lỡ” cho thành lập quá nhiều trường? Trách nhiệm của Bộ trưởng trong vấn đề này?” - đại biểu “truy” liên tiếp các vấn đề.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận sẽ lần đầu đăng đàn trả lời chất vấn trong kỳ họp này.
Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) cùng chung bức xúc, việc cho thành lập nhiều trường đại học, cao đẳng bước đầu thu hút đông đảo sinh viên theo học nhưng chất lượng đào tạo kém, sinh viên ra trường không làm được theo ngành nghề đã học, phải đi làm công nhân lao động thủ công. Ông Tiếp băn khoăn, Bộ trưởng có hiểu được tình trạng này, có chủ trương, giải pháp nào đối phó thực tế này? Ông Tiếp phân tích thêm, nhiều trường đại học dân lập và các viện nghiên cứu thời gian qua liên kết với nhiều cơ sở giáo dục nước ngoài mở các lớp đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ không đảm bảo thời gian, nội dung chương trình dẫn tới chất lượng nhiều thạc sỹ, tiến sỹ rất kém (cử tri cho là thạc sỹ, tiến sỹ dởm). Giải pháp khắc phục một lần nữa được nhắc lại. “Vấn nạn” lạm thu cũng được nhiều đại biểu gửi chất vấn đến Bộ trưởng GD-ĐT. Đại biểu Huỳnh Thành Đạt (TPHCM) trình bày, cử tri các thành phố lớn rất bức xúc vì vấn đề lạm thu tiền trường vẫn còn phổ biến và có chiều hướng tăng thêm nhiều khoản thu mới, trong đó có những khoản thu hết sức vô lý. Đại biểu Đoàn Minh Diệu (Quảng Bình) cho biết, tình trạng thu nộp, quản lý và sử dụng các nguồn thu ngoài quy định từ bậc học mầm nogn tới phổ thông ở nhiều địa phương đang gây bất bình trong nhân dân. Cử tri đã nhiều lần kiến nghị, đề xuất nhưng tình trạng vẫn chưa được khắc phục, hạn chế. Ông Diệu đặt câu hỏi: “Cùng với trách nhiệm trực tiếp của chính quyền địa phương, trách nhiệm của Bộ trưởng đối với vấn đề này như nào? Với tư cách người đứng đầu ngành GD-ĐT, Bộ trưởng có biện pháp gì để cùng các địa phương ngăn chặn, chấn chỉnh những biểu hiện vi phạm đó?”. Theo chương trình dự kiến, Bộ trưởng GD-ĐT Phạm Vũ Luận sẽ đăng đàn, trực tiếp trả lời những chất vấn này trước Quốc hội tuần tới.
Theo P.Thảo (DT)
