dự thảo, tám nhóm mặt hàng được đưa vào diện bình ổn giá có cả thuốc lá điếu sản xuất, tiêu thụ trong nước.
Thông thường, nhà nước áp dụng công cụ bình ổn giá đối với những mặt hàng thiết yếu, phục vụ trực tiếp cuộc sống sinh hoạt của người dân như gạo, muối, đường, xăng dầu, nước sinh hoạt… Những mặt hàng này cần có sự can thiệp về giá của cơ quan quản lý nhà nước, nhằm hạn chế việc doanh nghiệp hoặc cá nhân đầu cơ, găm hàng, tăng, giảm giá bán trong bối cảnh bất thường để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường. Do đó, để bình ổn thị trường và bảo vệ người tiêu dùng, nhà nước áp dụng các chế tài mạnh: Buộc thực hiện đúng mức giá đăng ký; phạt cảnh cáo, phạt tiền; thu phần chênh lệch, tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh… Tuy nhiên, thuốc lá có thuộc diện thiết yếu đến mức dễ xảy ra “đầu cơ, găm hàng”, tăng, giảm giá quá mức và phải đưa vào diện bình ổn giá hay không?
Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá, đơn vị soạn thảo thông tư trên, giải thích: Giá thuốc lá đã được quy định cụ thể trong các văn bản khác. Tuy nhiên, đưa thuốc lá vào danh mục bình ổn giá là vì cần quy định mức giá sàn (giá bán thấp nhất - PV) đối với thuốc lá điếu “bình dân”, giá rẻ nhằm hạn chế việc doanh nghiệp hạ giá quá mức sàn sẽ thúc đẩy người tiêu dùng sử dụng nhiều hơn. Mà hiện nay chúng ta đang khuyến khích bỏ thuốc lá.
Một đại diện của phòng Thị trường Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam cho rằng sử dụng công cụ “giá sàn” cũng không mang lại kết quả hạn chế sử dụng thuốc lá từ phía người tiêu dùng. Có chăng cũng chỉ hạn chế các doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh, khống chế giá sàn để thu thuế, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, điều này đã được quy định tại các văn bản pháp luật khác (Nghị định 119 đối với mặt hàng Bộ Tài chính quản lý giá).
Việt Nam hiện có 17 đầu mối sản xuất kinh doanh thuốc lá đều thuộc tổng công ty và một số công ty tại các địa phương, nhà nước hoàn toàn có thể kiểm soát về giá đối với 17 đơn vị này. Được biết, thông tư sẽ được ban hành vào cuối tháng 2. Tuy nhiên, có lẽ ban soạn thảo nên xem xét tính hợp lý của việc đưa thuốc lá vào danh mục bình ổn giá.
THANH HẢI
