7.622,5 tỉ đồng ngân sách, tức là tiền của nhân dân, đã bị xúc phạm. Nó đã mất và đang mất mà nhân dân không hề biết cho đến khi Kiểm toán Nhà nước công khai bản báo cáo này. Sự mất mát trở nên đau đớn hơn bởi số tiền đó bị phù phép, bị bớt xén, bị sử dụng, bị coi giữ… một cách quá rẻ rúng. Rẻ rúng đến đau lòng.
Trong nguồn chi đầu tư phát triển có tới 12 “dòng” thủ thuật, hình thức làm tổn thất ngân sách. Trong chi hành chính có 10 “dòng”.
Đó là chưa kể các loại khoản thu đáng lẽ phải đầy đủ thì cũng vì sao đó mà không được thu về. Người ta có thể ném hàng tỉ đồng vào những dự án không hề có giấy tờ gì như bốn hạng mục ở Nhà máy điện Phú Mỹ 4. Còn dự án cầu Vĩnh Tuy, người ta đã cò kè để cố bớt từng đồng đền bù ruộng đất của dân. Nhưng khi rút ngân sách thì có gần 30 tỉ đồng đã được đền bù... đi đâu đó. Có dự án người ta biết trước chắc chắn sẽ báo tử, sẽ rơi vào vực thẳm nhưng họ sẵn sàng bất chấp hậu quả, miễn là cứ giải ngân càng sớm càng tốt. Đó là những dự án vượt thẩm quyền, không đủ kinh phí, làm dở dang phơi nắng mưa như: 13 dự án xây trụ sở làm việc ở Bạc Liêu, quốc lộ 6 Hòa Bình - Sơn La hay đường hầm Viện Hải dương học Nha Trang...
Không chỉ khéo bòn rút, phóng tay tiêu mà dường như nhiều đơn vị coi ngân sách như của riêng một số cán bộ đương chức. Họ thoải mái cho vay, cho ứng, cắt tiền khoa học công nghệ chi cho tiền hỗ trợ, vui chơi... Nhưng có lẽ bộc lộ rõ nhất, đáng lo ngại nhất là cái tư duy: ngân sách để chia! Nhiều địa phương, bộ ngành coi ngân sách như quà của Nhà nước. 236 tỉ đồng đã cấp nhầm địa chỉ.
104 cuộc kiểm toán, số lượng vi phạm lên đến gần 8.000 tỉ đồng và 100% đơn vị được kiểm toán đều “có vấn đề”. Kiểm toán Nhà nước kiến nghị bãi bỏ hơn 40 văn bản có nội dung... rút ngân sách trái qui định, chỉnh sửa nhiều văn bản, ban hành thêm nhiều cơ chế mới nhằm quản lý tốt hơn đồng tiền đóng thuế của nhân dân.
Cha ông nói “Của đau con xót”. Vậy nên việc bảo vệ ngân sách tốt nhất là hãy để cho dân thật sự được giám sát đồng tiền của mình.
Quang Thiện <EM>(Theo TTO)</EM>
