Nhưng trong vụ việc Tổng Công ty Cổ phần Bia Rượu Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) và Tổng Công ty Cổ phần Bia Rượu Nước giải khát Hà Nội (Habeco) bị Kiểm toán Nhà nước đề nghị truy thu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) lên tới hơn 1.200 tỉ đồng, có những dấu hiệu cho thấy cơ quan chức năng đã không tuân thủ “luật chơi”.
Bởi lẽ theo Hiệp hội Bia Rượu Nước giải khát Việt Nam (VBA), từ năm 2009 Sabeco đã có văn bản hỏi Cục Thuế TP.HCM, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính về việc nộp thuế TTĐB. Sau đó các cơ quan này đều trả lời rằng: Giá tính thuế thuế TTĐB là giá giao sản phẩm bia sang công ty thương mại chưa có thuế giá trị gia tăng nhưng không được thấp hơn 10% so với giá bình quân do công ty thương mại bán ra. Điều này có nghĩa là giá để tính thuế thuế TTĐB là giá bán buôn, không phải giá bán lẻ ở khâu cuối cùng.
Sabeco đã nộp thuế theo hướng dẫn này của cơ quan thuế.
Thế nhưng Kiểm toán Nhà nước đã có quan điểm khác khi cho rằng: Giá tính thuế thuế TTĐB phải là giá bán ra của công ty cổ phần thương mại khu vực, không phải là giá bán ra tại Sabeco đang thực hiện. Lập luận này cũng được áp dụng khi Kiểm toán Nhà nước đề nghị truy thu thuế đối với Habeco.
“Vậy nếu truy thu thuế đối với Sabeco thì cũng đồng nghĩa Kiểm toán Nhà nước đúng, Sabeco nộp thuế sai. Mà Sabeco sai là do các cơ quan thuế đã hướng dẫn không đúng. Cơ quan thuế hướng dẫn sai thì phải chịu trách nhiệm chứ không thể bắt các doanh nghiệp chịu thay cho mình. Nhà nước không thể hành xử theo quan điểm, mong muốn và ý chí áp đặt của mình mà phải theo luật” - đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương nêu quan điểm.
Nhiều ý kiến khác cũng đồng tình với quan điểm của ông Cương và cho rằng sự vênh nhau trong cách hiểu của các cơ quan nhà nước không phải là trách nhiệm của doanh nghiệp. Không thể quýt làm, cam chịu. Đó phải là nguyên tắc.
Nếu hậu quả do những cách hiểu và áp dụng pháp luật khác nhau của cơ quan nhà nước đổ lên người dân và doanh nghiệp thì sẽ còn lâu lắm mới có một môi trường kinh doanh an toàn, lành mạnh và công bằng.
