“Chúng ta có thể vừa đi vừa nhai kẹo cao su mà”

Thật ra một bộ phận chính quyền Mỹ không hài lòng với chuyến công du châu Á của ông Obama. Họ cho rằng Mỹ đang đối đầu với Putin, do đó chương trình nghị sự của Mỹ phải xoay quanh trọng tâm này. Thậm chí Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Tomasz Siemoniak còn khôi hài khuyến khích Mỹ tiến hành chính sách xoay trục sang châu Âu.

Dù vậy như báo Le Figaro(Pháp) trích dẫn, các cố vấn tháp tùng Tổng thống Obama trong chuyến công du đã nhấn mạnh chính sách của Nga đối với Ukraine cũng không thể thay đổi chiến lược xoay trục của Mỹ sang châu Á và chiến lược xoay trục vẫn tiếp tục là ưu tiên trọng tâm trong chính sách đối ngoại Mỹ. Một quan chức Nhà Trắng đã giải thích: “Chúng ta có thể vừa đi vừa nhai kẹo cao su mà”.

Trong mấy tháng vừa qua, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Cố vấn An ninh quốc gia Susan Rice thường xuyên ghé Trung Đông và châu Âu. Động thái này hoàn toàn khác với những người tiền nhiệm Hillary Clinton và Thomas Donilon. Thế nhưng Tổng thống Obama vẫn muốn kéo nước Mỹ rời xa một Trung Đông hỗn độn và một châu Âu ù lì để tiến thẳng đến châu Á.

Có thể tóm tắt mục đích chuyến công du châu Á của ông ở hai điểm chính:

Thứ nhất,bối cảnh châu Á-Thái Bình Dương vẫn đang diễn biến phức tạp. Quan hệ giữa hai đối tác then chốt của Mỹ là Nhật và Hàn Quốc đang tụt đến mức thấp nhất do tranh chấp chủ quyền các đảo trên biển Nhật Bản. Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục gây hấn ở biển Đông và biển Hoa Đông. Bởi thế ông Obama cần phải trấn an các đồng minh của Mỹ.

Đối với Trung Quốc, Mỹ cần một quan hệ cân bằng trong bối cảnh đang căng thẳng với Nga về Ukraine. Mỹ đã quan sát thấy Trung Quốc không ủng hộ Nga trong Hội đồng Bảo an LHQ khi biểu quyết về vấn đề Crimea. Do đó ông Obama sẽ phải cân nhắc từ ngữ khi nói đến Trung Quốc bởi Mỹ biết Nga cũng đang cần Trung Quốc. Nếu châu Âu quay lưng với khí đốt Nga, Nga sẽ phải đàm phán với Trung Quốc.

Thứ hai,châu Á vẫn là thị trường béo bở của Mỹ. Trước mắt tại Nhật, Tổng thống Obama phải tìm được thỏa thuận mở cửa thị trường Nhật cho thịt bò và thịt heo Mỹ để đổi lấy chính sách giảm thuế cho ô tô Nhật xuất khẩu sang Mỹ. Đây là chủ đề then chốt trước bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ vào tháng 11. Về mục tiêu lâu dài, ông Obama phải bàn đến Hiệp định đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) với Nhật.

Đài Tiếng nói Hoa Kỳ dẫn lời Bộ trưởng Thương mại Mỹ Penny Pritzker nhận định TPP chính là một mục tiêu ưu tiên trong chuyến công du của Tổng thống Obama. Bởi suy cho cùng thì mở cửa thị trường châu Á-Thái Bình Dương sẽ giúp Mỹ thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu và đầu tư, tăng việc làm.

HOÀNG DUY

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm