Nghề luật sư và những kỷ niệm đẹp

Luật sư đóng vai trò rất quan trọng trước giây phút HĐXX quyết định số phận pháp lý của một con người…

Tháng 8-2016, ở một phòng xử hình sự của TAND TP.HCM, luật sư (LS) Trần Thành (Đoàn LS TP.HCM) đang quyết liệt bảo vệ thân chủ - bị cáo Cao Xuân Huy bị đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên y án sơ thẩm hai năm sáu tháng tù về tội trộm cắp tài sản.

Tô bún bò mừng thân chủ được giảm án

Nét mặt LS Thành căng lên, ông dồn hết sức lực vào lời bào chữa rằng Huy chỉ lấy 14 cái máy điều hòa, 10 cái bị mất sau này không phải Huy lấy. Việc cáo trạng không nêu rõ số lượng máy bị trộm sẽ ảnh hưởng tới khung hình phạt áp dụng với Huy…

HĐXX vào hội ý. Một tiếng sau, HĐXX mời được ông chủ bị mất trộm tới phiên tòa. “14 cái máy Huy lấy trộm lần đầu tôi đã thu hồi gần hết. Thay vì đuổi việc, tôi để Huy ở lại làm trừ lương. Riêng 10 máy lần sau không bị mất mà do nhân viên kiểm kê thiếu” - vị chủ doanh nghiệp khẳng định. Có căn cứ thuyết phục, HĐXX đã chấp nhận kháng cáo, giảm án cho Huy còn một năm sáu tháng tù.

Người chị của Huy vừa từ miền Trung vào buổi sáng để kịp dự phiên xử mừng mừng tủi tủi: “Tết rồi nó không về. Con phải nói dối cha mẹ là nó ở lại công ty trực Tết. Vậy là ba tháng nữa nó kịp về ăn Tết với cha mẹ rồi”. Rồi chị ôm chầm lấy LS Thành cảm ơn. Vị chủ doanh nghiệp cũng lại bắt tay LS chúc mừng và nói với chúng tôi: “Tối qua LS này còn tìm đến nhà tôi hỏi rất kỹ về vụ trộm”.

LS Thành vui chẳng kém thân chủ: “Tôi nghĩ chuỗi ngày trong trại tạm giam Huy đã có nhiều thời gian suy nghĩ về lỗi lầm để biết rằng gia đình đang lao đao vì vắng đi một người”. Nói rồi ông mời mọi người cùng đi ăn bún bò để chia sẻ niềm vui.

Sự kiên trì của luật sư Lê Quang Vũ (trái) đã giúp anh Lê Minh Trí được minh oan. Ảnh: KT

Kiên trì giúp thân chủ được minh oan

Lê Minh Trí bị VKSND huyện Củ Chi (TP.HCM) truy tố về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, bị tạm giam gần hai năm. LS Lê Quang Vũ (Đoàn LS TP.HCM) nhận lời bào chữa cho Trí. Ông đến hiện trường, gặp nhân chứng, chụp ảnh cung cấp cho tòa. Theo ông, Trí vừa đổ xăng ở cây xăng, chuẩn bị qua đường thì bị hại phóng xe nhanh trong tình trạng có nồng độ rượu cao nên tông thẳng vào xe của Trí. Cái chết của bị hại không phải do lỗi của Trí…

HĐXX quyết định hoãn xử lần thứ “n”. Trí bị đưa ra xe chở phạm. Người mẹ già từ dưới An Giang lên ngồi sụp dưới sân tòa khóc. “Tôi chữ nghĩa ít, chẳng biết viết đơn từ. Cũng may mấy năm nay chú Vũ miệt mài thay tôi gửi không biết bao đơn kiến nghị cơ quan chức năng trả tự do thằng Trí” - bà quệt nước mắt, nói.

Có lần sau một phiên xử, chúng tôi đã thấy LS Vũ gửi chút tiền phụ bà mua vé xe đò và cũng để giỏ quà thăm nuôi con của bà được đầy đặn hơn.

Thế rồi sự kiên trì của LS Vũ đã được ghi nhận. Một ngày tháng 6-2017, ông gọi điện thoại báo tin cho chúng tôi: “Thần công lý đã gặp Trí rồi. Trí được đình chỉ điều tra vì hành vi không cấu thành tội phạm. Hai chị em Trí mua hoa đến thăm tôi, mời bạn ghé chung vui luôn nhé!”.

“Chúng tôi sẽ không nản lòng”

Một ngày tháng 3-2017, trời nóng như đổ lửa nhưng hàng trăm nông dân vẫn vượt đường xa tới xem TAND tỉnh Kon Tum xử phúc thẩm năm bị cáo bị TAND huyện Đắk Hà phạt 12-15 tháng tù về tội trộm cắp tài sản chỉ vì cưa một cây gỗ trắc chết khô trong rừng gần nơi họ sống.

Phần xét hỏi, không khí phiên tòa ngột ngạt bởi chủ tọa đặt nhiều câu hỏi như ấn định rằng các bị cáo có tội. Đại diện VKS đề nghị HĐXX bác các đơn kháng cáo kêu oan và cho rằng: “Cấp sơ thẩm có sai sót nhưng không đáng kể. Tòa sơ thẩm xử phạt tù các bị cáo về tội trộm cắp tài sản là đúng người, đúng tội”.

Ba LS Lê Văn Hoan, Nguyễn Thành Công (Đoàn LS TP.HCM) và Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn LS tỉnh Đồng Nai) tha thiết mong HĐXX công tâm đánh giá, nhìn nhận vụ án thật khách quan. Bởi cây gỗ chết khô các bị cáo cưa là gỗ rừng tự nhiên, theo hướng dẫn thì không thể xử họ về tội trộm cắp tài sản. Hành vi khai thác dưới 5 m³ gỗ của họ cũng chưa đủ định lượng tối thiểu để khởi tố về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng. Như vậy, theo quy định hiện hành, chỉ có thể xử phạt hành chính đối với họ chứ không thể xử lý hình sự.

“LS ơi, xe chở phạm đậu ở sân tòa từ sớm, có khi nào họ bắt chồng em luôn không?” - vợ một bị cáo hốt hoảng trong giờ nghị án. Tôi chợt nhớ lại cảnh con gái nhỏ của một bị cáo khác hôm trước ôm chập lấy cổ cha khóc rầm: “Ba ở nhà đưa con đi học. Ba đừng đi tù!”.

HĐXX tuyên án. Mọi người nín thở vì chỉ cần HĐXX tuyên y án sơ thẩm là cánh cửa đi tìm công lý của các bị cáo sẽ hẹp hơn. Thế nhưng HĐXX đã tuyên hủy án để trả hồ sơ điều tra bổ sung. Tiếng vỗ tay dồn dập từ trong phòng xử lan ra ngoài hành lang. Hàng trăm người dân ào hết lên chỗ ba LS. Người lớn tuổi tới bắt tay cảm ơn, người trẻ tuổi thì móc điện thoại ra tranh nhau đòi chụp ảnh chung với các LS. Gia đình các bị cáo như muốn hát vang bài ca hạnh phúc.

Chúng tôi ngỡ ngàng, quên luôn mình đang tác nghiệp. Còn LS Công sau này tâm sự: “Lúc ấy tôi thấy mình như được tăng thêm sức mạnh, thêm cảm xúc với nghề và tôi tin mình đã chọn đúng nghề LS này”.

Dù mới đây TAND huyện Đắk Hà xử sơ thẩm lần hai, tiếp tục kết án các bị cáo 11-14 tháng tù về tội trộm cắp tài sản nhưng các LS, bị cáo và gia đình họ vẫn không nản lòng, không tắt ngọn lửa hy vọng. “Chúng tôi sẽ tiếp tục sát cánh cùng họ trên con đường tìm công lý dù có trắc trở tới đâu” - LS Quân khẳng định.

NGÂN NGA