Chiều thứ Tư (30-9), quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật chi tiêu ngắn hạn để cấp tiền cho hoạt động của chính phủ ngay trước hạn chót vào nửa đêm, khi năm tài khóa mới bắt đầu.
Vào sáng thứ Tư, Thượng viện đã thông qua quyết định sẽ cung cấp tài chính cho chính phủ ở mức bằng với các năm trước. Tại Hạ viện, một nhóm nhỏ các nghị sĩ Cộng hòa đã cùng các nghị sĩ Dân chủ đệ trình dự luật lên Tổng thống Obama trong khi phần lớn nghị sĩ Cộng hòa phản đối giải pháp này vì lo ngại ngân sách sẽ được dành cho Hiệp hội Planned Parenthood, một tổ chức y tế và kế hoạch hóa gia đình tại Mỹ.
Theo đó, chính phủ Mỹ sẽ có tiền để duy trì hoạt động đến ngày 11-12-2015. Cuộc tranh luận để đi đến kết quả cuối cùng hứa hẹn sẽ xảy ra dữ dội trong thời gian tới tại Quốc hội Mỹ.
Chính phủ Mỹ tránh được nguy cơ đóng cửa trước hạn chót vào đêm thứ Tư (30-9-2015). Ảnh: REUTERS
Nan giải nhất chính là vấn đề ngân sách hoạt động dài hạn của chính phủ. Chính quyền hiện tại và các nghị sĩ Dân chủ muốn loại bỏ hạn mức chi tiêu đối với ngân sách quốc phòng và chi tiêu nội bộ trong khi các nghị sĩ Cộng hòa lại muốn ngân sách chi tiêu phải được kiểm soát.
Một bế tắc nổi bật khác là về trần nợ. Chính phủ Mỹ sẽ sớm mất khả năng vay nợ, buộc Quốc hội phải bỏ phiếu quyết định tăng trần nợ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Jack Lew mới đây đã thông báo với Quốc hội rằng chính phủ sẽ không thể trả các khoản nợ sau tháng 10.
Khoản tiền mua hè đối với chi tiêu cho cơ sở hạ tầng cũng sắp kết thúc vào ngày 29-10-2015. Lúc đó, ngân quỹ liên bang dành cho các dự án sửa chữa đường cao tốc sẽ cạn kiệt.
Các nhà làm luật đang xây dựng một đề xuất cung cấp ngân sách cơ sở hạ tầng dài hạn thông qua cải cách quy tắc thuế quốc tế.
Người phát ngôn Hạ viện John Boehner, Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Ohio, người đã bất ngờ thông báo hôm 25-9 là sẽ từ chức vào cuối tháng 10 tới, vẫn chưa cho biết Hạ viện sẽ bỏ phiếu về việc tăng trần nợ hay giải quyết các khoản tốn kém khác trước khi ông rời khỏi Quốc hội.
Nhưng ông ấy không muốn người kế nhiệm phải thừa hưởng một di sản đầy hệ lụy khó xử lý. “Nếu có cách để giải quyết mọi việc, vậy thì tôi sẽ không đặt gánh nặng lên vai người kế nhiệm mà sẽ tự hoàn tất” - vị này nhấn mạnh.
Trong khi các nghị sĩ Dân chủ tỏ dấu hiệu sẵn sàng hợp tác với Boehner thì những nhân vật bảo thủ, có thể khiến cho các nghị sĩ Cộng hòa khó nhượng bộ trước nguy cơ thời hạn chót sắp tới.
Lãnh đạo phe đa số Hạ viện Kevin McCarthy, người nhiều khả năng trở thành người phát ngôn Hạ viện tiếp theo, đã bỏ phiếu để duy trì chính phủ.
Nghị sĩ phụ trách phe đa số Hạ viện Steve Scalise, người đang chạy đua để thay thế vị trí của McCarthy, cũng đã chọn ủng hộ dự luật ngân sách này. Đối thủ của Scalise trong cuộc chạy đua lãnh đạo phe đa số, nghị sĩ Cộng hòa, lại bỏ phiếu chống.
