Quân đội Mỹ cần tuần tra ở các đảo nhân tạo để phản đối yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông. Đô đốc Harry B. Harris Jr., tư lệnh bộ chỉ huy Thái Bình Dương, đề nghị như trên trong buổi điều trần trước Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ hôm 17-9 (giờ địa phương).
Tại buổi điều trần với chủ đề “Chiến lược an ninh hàng hải trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương”, Đô đốc Harry Harris nhận xét Trung Quốc xây thêm ba đường băng trên các đảo nhân tạo và trang bị quân sự trên đó là vấn đề rất đáng quan tâm về quân sự và đây là mối đe dọa đối với các quốc gia trong khu vực.
Báo Washington Post đưa tin các nghị sĩ đã hỏi liệu quân đội Mỹ lưu thông trong 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo này thì có đối đầu với Trung Quốc không.
Đô đốc Harry Harris trả lời: “Tôi tin rằng chúng ta phải thực hiện và được phép thực hiện quyền tự do hàng hải và tự do bay qua trên biển và trên không ở biển Đông để phản đối đó không phải là đảo”.
Tại buổi điều trần trước Ủy ban Quân lực Thượng viện hôm 17-9, Đô đốc Harry Harris trình bày ảnh Trung Quốc xây đường băng trên đá Chữ Thập. Ảnh: AP
Ông cho biết trên các đảo nhân tạo Trung Quốc đã xây đường băng, cảng nước sâu, các cơ sở dùng cho tên lửa, máy bay và thiết bị cảnh giới. Ông kết luận: Trung Quốc thiết lập bộ máy để có thể kiểm soát biển Đông nếu chiến tranh xảy ra.
Ông cũng lưu ý Mỹ đã quan sát Trung Quốc triển khai tàu ngầm ngày càng nhiều hơn từ vùng Sừng châu Phi đến biển Oman và tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo ở Thái Bình Dương.
Tại buổi điều trần, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng David Shear (cựu đại sứ Mỹ tại Việt Nam) nhận xét các cuộc tuần tra như thế đã không được tiến hành từ năm 2012 nhưng trong tương lai đó là một trong những lựa chọn quân đội Mỹ có thể thực hiện.
Ông nói Trung Quốc chưa bố trí vũ khí trọng điểm trên các đảo nhân tạo. Ông lưu ý: “Chúng tôi đang làm hết sức có thể để họ không thể làm điều đó. Đây là nỗ lực lâu dài”.
Nghị sĩ Dan Sullivan nhắc lại tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter hôm 16-9 rằng quân đội Mỹ sẽ tiếp tục bay qua, lưu thông hàng hải và hoạt động bất kỳ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Ông cho rằng hải quân Mỹ còn do dự không đi vào khu vực 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo của Trung Quốc là thể hiện thái độ yếu đuối của Mỹ.
Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân lực, nhận xét ba năm nay, hải quân Mỹ muốn tránh đối đầu nên hải quân không đưa tàu vào khu vực 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng trên biển Đông trong khi luật pháp quốc tế cho phép.
Ông chỉ trích chính phủ của Tổng thống Obama không mạnh dạn chủ trương đi vào khu vực 12 hải lý và cho đó là sai lầm nguy hiểm bởi như vậy là ngấm ngầm thừa nhận yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.
Ông ghi nhận trong khi hải quân Mỹ giới hạn phạm vi tuần tra thì tàu chiến Trung Quốc đã đi vào phạm vi 12 hải lý quanh quần đảo Aleutian của bang Alaska hồi tuần trước.
| Ngày 18-9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói Trung Quốc cực kỳ quan tâm đến đề nghị của tư lệnh Mỹ rằng tàu chiến và máy bay Mỹ tuần tra ở các đảo nhân tạo để phản đối yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông. Người phát ngôn nói “Trung Quốc yêu cầu quốc gia có liên quan phát biểu và hành động cẩn trọng, tôn trọng chủ quyền và an ninh Trung Quốc, không có những hành động gây nguy hiểm hay khiêu khích”. ____________________________________ Dấu hiệu tốt nhất về tôn trọng tự do hàng hải là không ngấm ngầm công nhận giới hạn 12 hải lý (quanh các đảo nhân tạo) và cách tốt nhất thể hiện thái độ không thừa nhận là đưa tàu trong vùng biển quốc tế vì rõ ràng đó là các đảo nhân tạo. Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện JOHN MCCAIN |
