Mỹ mới đây đã cảnh cáo Trung Quốc (TQ) sẽ đưa các công ty và ngân hàng TQ làm ăn với Triều Tiên vào danh sách đen trừng phạt của mình nếu TQ không thi hành các nghị quyết trừng phạt Triều Tiên của LHQ. Đây là thông tin độc quyền Reuters thu thập được từ Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Danny Russel.
“Chúng ta hy vọng TQ sẽ thi hành nghị quyết. Tuy nhiên, nếu chúng ta phát hiện các công ty TQ làm ăn, hỗ trợ, tiếp tay cho phía Triều Tiên, vi phạm nghị quyết, chúng tôi sẽ nói chuyện rõ ràng với phía Trung Quốc” - Reuters dẫn lời ông Russel.
Theo ông Russel, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken đã chuyển đến phía TQ thông điệp cảnh cáo này trong một cuộc gặp với phía TQ ở Bắc Kinh hồi tháng 10, sau khi Triều Tiên thử hạt nhân lần thứ năm.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Cố vấn An ninh quốc gia Susan Rice cũng đã cảnh cáo phía TQ về Triều Tiên trong cuộc gặp với Ủy viên Quốc vụ viện TQ Dương Khiết Trì tại New York ngày 1-11. Ông Kerry và bà Rice đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chặn dòng tài chính về Triều Tiên để ngăn chặn chương trình hạt nhân, tên lửa nước này.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (phải) và Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì. Ảnh: REUTERS
Một trong những khả năng đang được cân nhắc là trừng phạt các công ty thép của TQ hay sử dụng nguyên liệu than rẻ tiền của Triều Tiên. Ngoài ra, Mỹ có thể cũng sẽ nhắm tới các công dân Triều Tiên làm việc trong các ngân hàng TQ.
Phản ứng với cảnh cáo của Mỹ, các quan chức TQ nói họ tin việc làm áp lực lên Triều Tiên sẽ có hiệu quả và phản đối mọi hành động của Mỹ làm tổn thương các công ty TQ.
Theo Reuters, động thái này cho thấy sự kiên nhẫn của Mỹ với cách ứng xử của TQ với Triều Tiên ngày càng giảm đi. Một khi TQ không chịu hợp tác thi hành các nghị quyết trừng phạt Triều Tiên của LHQ, các chính sách trừng phạt và ngoại giao của Mỹ cũng sẽ không có nhiều tác dụng.
Tuy nhiên, Reuters lo ngại việc Mỹ trừng phạt công ty, ngân hàng TQ nhiều khả năng sẽ làm xấu hơn quan hệ hai bên, vốn đã rất căng thẳng quanh vấn đề biển Đông và việc Mỹ có kế hoạch triển khai hệ thống tên lửa phòng thủ THAAD ở Hàn Quốc.
Thời gian hoạt động của chính phủ của Tổng thống Barack Obama chỉ còn vài tuần nên các quan chức Bộ Ngoại giao cho rằng nếu Mỹ có thực hiện lời cảnh cáo thì cũng sẽ đợi đến khi chính phủ Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức.
Chưa rõ chính phủ ông Trump có theo đuổi trừng phạt TQ hay không, dù bản thân ông Trump vốn vẫn hay chỉ trích TQ. Hồi tháng 5, ông Trump từng nói ông muốn nói chuyện với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un để thuyết phục Triều Tiên từ bỏ hạt nhân.
Ngày 30-11, cùng với sự nhất trí của TQ, Hội đồng Bảo an LHQ đã ra một nghị quyết mới trừng phạt Triều Tiên thử hạt nhân lần thứ năm: Hạn chế 25% xuất khẩu của nước này.
Trong ngày 2-12, Hàn Quốc và Nhật cũng thông báo các nghị quyết đơn phương trừng phạt Triều Tiên.
Ngày 2-12, Bộ Tài chính đã đưa vào danh sách đen một số cá nhân và công ty cho là giúp đỡ chính phủ Triều Tiên và chương trình hạt nhân nước này, tuy nhiên không có công ty của TQ.
