Ngược lại, chuyên gia Bonnie Glaser ở Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Mỹ (CSIS) ghi nhận Philippines yếu về quân sự và dường như bị dồn vào thế bí.
Bằng chứng là gần đây, các quan chức Philippines liên tục sang Mỹ đề nghị nâng cấp quân đội và vận động để Mỹ đưa điều khoản bảo vệ Philippines trong tranh chấp biển Đông vào hiệp ước chung.
Philippines cũng tăng cường thương lượng đưa tranh chấp lên LHQ nhưng theo bà Bonnie Glaser, Mỹ sẽ không ủng hộ vì không muốn vấn đề biển Đông trở thành vấn đề Mỹ-Trung. Khi vấn đề được đưa ra trước LHQ thì dường như sẽ được nhìn nhận như vấn đề Mỹ-Trung trong khi ba nước thành viên thường trực còn lại của Hội đồng Bảo an LHQ lại không liên quan đến vấn đề này. Thay vào đó, Mỹ mong muốn ASEAN và Trung Quốc đối thoại trực tiếp thông qua Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông.
Bà Bonnie Glaser nhận định tại Trung Quốc, người dân đang bị chủ nghĩa dân tộc lôi kéo nên tích cực kêu gọi bảo vệ quyền lợi quốc gia. Bà dự báo động thái này của dân sẽ tạo áp lực với các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Họ có thể lo ngại sẽ bị dư luận xem là quá nhu nhược, không bảo vệ được chủ quyền. Áp lực này càng đè nặng vì chính sách hướng Đông của Mỹ.
ĐĂNG KHOA
