Một ngày trước chuyến thăm Trân Châu Cảng lịch sử, ngày 26-12, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã viếng, đặt vòng hoa trước một số nghĩa trang và đài tưởng niệm ở Hawaii (Mỹ) - nơi có căn cứ quân sự Trân Châu Cảng, Reuters đưa tin.
Ngay sau khi máy bay hạ cánh xuống căn cứ Trân Châu Cảng - Hickam, Thủ tướng Abe đã lên đường đến Nghĩa trang Quốc gia Thái Bình Dương gần trung tâm Honolulu. Ông đã đứng mặc niệm và đặt vòng hoa tại nghĩa trang. Sau đó, Thủ tướng Abe cũng đến đặt vòng hoa tại một đài tưởng niệm 10 công dân Mỹ thiệt mạng trong vụ tàu ngầm Mỹ va chạm với tàu cá năm 2001.
Ngày 27-12, ông Abe sẽ trở thành là Thủ tướng Nhật Bản đầu tiên thăm đài tưởng niệm USS Arizona, tưởng niệm các binh sĩ Mỹ thiệt mạng trong trận đánh Trân Châu Cảng ngày 7-12-1941. Cùng viếng đài tưởng niệm USS Arizona với Thủ tướng Abe là Tổng thống Mỹ Barack Obama, vốn đang nghỉ ở Hawaii cùng gia đình.
Thủ tướng Abe sẽ không đưa ra tuyên bố xin lỗi trong chuyến thăm mang tính biểu tượng quan trọng này, Chánh Văn phòng nội các Nhật Yoshihide Suga đã khẳng định trước đó.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (thứ ba từ trái sang) đặt vòng hoa tại đài tưởng niệm Ehime Maru ngày 26-12. Ảnh: AP
Cố Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Yoshida cũng từng đến Trân Châu Cảng năm 1951, sáu năm sau khi Nhật Bản đầu hàng đồng minh trong chiến tranh thế giới thứ hai. Ông Yoshida đến Trân Châu Cảng theo lời mời của Mỹ đến thăm trụ sở làm việc của Đô đốc Arthur W.R. Radford - Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ.
Văn phòng của ông Radford nhìn ra toàn cảnh Trân Châu Cảng, nơi đã diễn ra trận đánh khủng khiếp năm 1941. Thời điểm đó Mỹ chưa xây dựng đài tưởng niệm Arizona USS.
Sáu tháng trước, ông Obama cũng là Tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên thăm Hiroshima - một trong hai TP hứng bom nguyên tử của Nhật.
Trận hải chiến Trân Châu Cảng là nguyên nhân trực tiếp buộc Mỹ tuyên bố tham chiến trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai. Vào ngày 7-12-1941, đã có 325 máy bay Nhật Bản bất ngờ không kích căn cứ hải quân Mỹ ở Trân Châu Cảng. Tổng thống Franklin D. Roosevelt từng gọi ngày xảy ra vụ tấn công tại Trân Châu Cảng là ngày ô nhục của nước Mỹ.
Đã có 2.402 binh sĩ và 68 dân thường Mỹ thiệt mạng, cùng với 1.282 binh sĩ bị thương. Đã có 188 máy bay bị phá hủy, hàng loạt tàu chiến bị đánh chìm, trong đó có chiến hạm Arizona - đã trở thành biểu tượng của trận đánh. Phía Nhật có 65 binh sĩ thiệt mạng, 29 máy bay và bốn tàu ngầm bị phá hủy.
