Trung Quốc rút tàu khỏi bãi cạn Scarborough?

Trả lời kênh truyền hình ABS-CBN ngày 24-10, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Perfecto Yasay cho biết Philippines đang hy vọng Trung Quốc đưa ra bước đi đầu tiên nối lại đàm phán về tranh chấp ở biển Đông.

Ông nói hy vọng trong những tuần tới Trung Quốc sẽ có hành động cụ thể.

Ông khẳng định trong chuyến thăm Bắc Kinh tuần trước, Tổng thống Rodrigo Duterte đã nói với các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng bởi vì hiện thời hai bên chưa tìm ra giải pháp nên tạm thời để cho Philippines đứng về phía phán quyết trọng tài nhằm bảo vệ yêu sách chủ quyền của Philippines.

Ông Perfecto Yasay giải thích: “Quan điểm của Philippines là khi nào đến lúc mới nói chuyện với Trung Quốc về giải quyết tranh chấp trong khuôn khổ phán quyết trọng tài”.

Ông khẳng định Trung Quốc có thể di chuyển các tàu cảnh sát biển khỏi bãi cạn Scarborough trong vài tuần tới dù ngư dân Philippines chưa được phép quay trở lại bãi cạn ngay.

Đối với quan hệ với Mỹ, Bộ trưởng Ngoại giao Perfecto Yasay giải thích Tổng thống Duterte không cắt đứt quan hệ với Mỹ mà chỉ bày tỏ ý muốn độc lập hơn về quân sự và kinh tế để Philippines có thể theo đuổi lợi ích quốc gia.

Trợ lý bộ trưởng Mỹ Daniel Russel trả lời báo chí ngày 24-10 tại Manila. Ảnh: MANILA BULLETIN

Ông nói Philippines vẫn duy trì quan hệ chặt chẽ với Mỹ, Philippines cần cảm ơn vì những gì Mỹ đã làm cho Philippines và Philippines không là kẻ thù của Mỹ nếu có cải thiện quan hệ với Trung Quốc.

Cùng ngày 24-10, sau cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Perfecto Yasay tại Manila, trợ lý bộ trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Russel đánh giá các tuyên bố về chính sách đối ngoại của Tổng thống Duterte đã làm Mỹ và các nước khác kinh ngạc, tuy nhiên quan hệ sâu đậm giữa Manila và Washington vẫn ổn định.

Trong chuyến thăm Trung Quốc bốn ngày, Tổng thống Duterte đã tuyên bố chia tay với Mỹ, đồng minh của Philippines từ năm 1951 và xoay sang Trung Quốc và Nga.

Ngày 22-10, ông Duterte nói lại rằng ông không nói cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mỹ và Mỹ vẫn là người bạn gần gũi nhất của Philippines.

Báo The Straits Times đưa tin trợ lý bộ trưởng Mỹ Daniel Russel tuyên bố Mỹ chúc mừng Philippines-Trung Quốc xoa dịu căng thẳng và đừng nhầm lẫn khi nghĩ rằng quan hệ Manila-Bắc Kinh được cải thiện thì có hại cho Mỹ.

Ông giải thích: “Chúng tôi không muốn các nước phải chọn Mỹ hay chọn Trung Quốc… Các nước có quyền độc lập đưa ra quyết định riêng phù hợp giá trị dân chủ riêng và phù hợp luật pháp quốc tế”.

Ông nói Mỹ cũng quan tâm đến vấn đề thiệt hại nhân mạng trong chiến dịch chống ma túy của ông Duterte ở Philippines.

Ông cho biết ông đã giải thích cách thức Mỹ có thể giúp Philippines ngăn chặn ma túy từ bên ngoài đưa vào.

Ông hy vọng cội rễ sâu xa giữa người dân Mỹ và người dân Philippines sẽ bảo đảm ổn định quan hệ lâu dài giữa hai nước.

Bộ trưởng Ngoại giao Perfecto Yasay giải thích với báo giới ông Daniel Russel không quan tâm hay lo ngại đến nội dung tuyên bố của Tổng thống Duterte mà chỉ muốn làm rõ thêm và ông đã làm rõ quan điểm của tổng thống rồi.

Ngày 24-10, tại Philippines, cựu nghị sĩ Thượng viện Sergio “Serge” Osmeña nhận định khi đề nghị Trung Quốc cho phép ngư dân Philippines quay trở lại bãi cạn Scarborough, Tổng thống Duterte chẳng những đã làm suy yếu yêu sách chủ quyền của Philippines mà còn củng cố thêm yêu sách chủ quyền của Trung Quốc cho dù phán quyết trọng tài bênh vực Philippines.

Trả lời báo Inquirer, ông nhấn mạnh: “Tại sao ta lại phải xin phép đánh bắt cá ở sân nhà của ta?”. Ông lưu ý Tổng thống Duterte nên sử dụng từ ngữ ngoại giao chứ không phải từ ngữ gây hấn. Ông nói: “Đừng làm phức tạp thêm vấn đề. Chuyện vẫn thường xảy ra là tổng thống nói gì đó và sau đó lại phải có thư ký giải thích lại. Các thư ký cũng cảm thấy khó giải thích”.

_______________________________

Mỹ vẫn là đồng minh duy nhất ký kết hiệp ước với Philippines.

Bộ trưởng Ngoại giao Philippines PERFECTO YASAY

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm