Trung Quốc vung tiền 'mua' sự ủng hộ yêu sách ở biển Đông?

Tờ Sydney Morning Herald cho hay trong bối cảnh Tòa án Trọng tài quốc tế The Hague (Hà Lan) chuẩn bị ra phán quyết cuối cùng vụ Philippines kiện Trung Quốc về yêu sách “đường lưỡi bò” phi lý, Bắc Kinh lại dùng một thủ đoạn quen thuộc là dùng tiền để mua sự ủng hộ ngoại giao cho hoạt động tuyên bố chủ quyền phi lý ở biển Đông.

Theo Reuters ngày 20-5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố hơn 40 nước trên thế giới ủng hộ lập trường của Bắc Kinh trong vụ kiện quốc tế do Philippines khởi xướng liên quan tới tranh chấp trên biển Đông. Bộ Ngoại giao Trung Quốc lớn tiếng cho biết các quốc gia đã lên tiếng ủng hộ Bắc Kinh trong vấn đề biển Đông gồm Burundi, Slovenia, Niger và Mozambique.

Tàu quân sự Trung Quốc xuất hiện phi pháp tại đá Vành Khăn thuộc Trường Sa. Ảnh: AP

Theo Sydney Morning Herald, những năm gần đây, vượt qua Úc, Trung Quốc gần đây nổi lên là một trong những nhà viện trợ nước ngoài lớn nhất cho khu vực Thái Bình Dương và các nước như Samoa, Tonga và Papua New Guinea đã trở thành mục tiêu cho Bắc Kinh tìm kiếm sự ủng hộ.

Không quốc gia nào trên Thái Bình Dương liên quan trực tiếp đến tranh chấp ở biển Đông nhưng TS Tess Newton Cain, chuyên gia tư vấn tại Công ty TNC Pacific Consulting (trụ sở ở thủ đô Port Vila của Vanuatu), nói rằng Trung Quốc đang thể hiện sự có mặt của mình tại đây như một cường quốc khu vực với tầm ảnh hưởng quốc tế.

Các quốc gia nhỏ bé trên Thái Bình Dương đang bị Trung Quốc lôi kéo trước thềm phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế về vụ kiện Bắc Kinh mà Philippines đệ đơn. Dự kiến phán quyết của tòa sẽ được đưa ra trong tháng này, trong khi Mỹ và các đồng minh như Úc đang theo dõi chặt chẽ vì lâu nay họ luôn chỉ trích mạnh mẽ các hành động của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp.

Vanuatu trở thành quốc gia đầu tiên ở khu vực Thái Bình Dương công khai cam kết sẽ “hoàn toàn ủng hộ và chia sẻ” quan điểm chủ quyền sai trái của Bắc Kinh ở biển Đông.

Thủ tướng Vanuatu Charlot Salwai hồi tháng trước đã ra một tuyên bố ủng hộ lập trường của Trung Quốc, trong khi nói rằng các hoạt động liên quan đến kiện tụng và tuyên bố chủ quyền “phải dựa trên các bằng chứng lịch sử và văn hóa”.

TS Tess Newton Cain cho rằng sẽ có thêm các quốc gia khác ở Thái Bình Dương lên tiếng ủng hộ lập trường sai trái của Trung Quốc, trong đó có Samoa, Tonga - các nước nhận đầu tư từ Trung Quốc dưới hình thức cho vay và viện trợ không hoàn lại thậm chí nhiều hơn Vanuatu.

Trung Quốc cũng không giấu giếm việc họ đang tìm kiếm sự ủng hộ. Ở cái được gọi là cuộc họp báo hiếm hoi tại Samoa vào tháng trước, các nhà ngoại giao Trung Quốc còn lớn tiếng nói rằng Bắc Kinh là “nạn nhân” trong tranh chấp lãnh thổ ở biển Đông. 

Bài viết của đại sứ Trung Quốc tại Vanuatu đăng trên báo Daily Post của Vanuatu để tuyên truyền về quan điểm của Bắc Kinh đối với vấn đề biển Đông. Ảnh: Sydney Morning Herald

Trong khi đó tại Tonga, đại sứ Trung Quốc phát biểu một cách vô căn cứ: “Người Trung Quốc là những người đầu tiên tìm thấy, đặt tên và phát triển các đảo trên biển Đông; Việt Nam, Malaysia và Philippines chỉ tuyên bố chủ quyền từ những năm 1970 sau khi phát hiện ra trữ lượng dầu khí”. Trước đó, Trung Quốc tuyên bố rằng họ đã được Fiji ủng hộ yêu sách chủ quyền, tuy nhiên đã sớm bị chính phủ Fiji bác bỏ.

Tân Hoa xã hồi tháng 4 đưa tin Ngoại trưởng Trung Quốc và Fiji đã nhất trí tuyên bố chung “ủng hộ lập trường của Trung Quốc” và nỗ lực giải quyết tranh chấp ở biển Đông “thông qua hoạt động tham vấn hữu nghị thay vì các hành động pháp lý”. Tuy nhiên, một ngày sau đó, truyền thông nhà nước Fiji khẳng định chính phủ của họ không hề đưa ra cam kết ủng hộ như vậy. Còn quốc đảo Solomon, Tuvalu, Kiribati và Nauru đều có quan hệ ngoại giao với Đài Loan chứ không phải Trung Quốc đại lục.

Quan chức phụ trách quốc phòng mới được bổ nhiệm của Đài Loan - ông Feng Shih-kuan cũng đã tuyên bố Đài Loan sẽ không thừa nhận bất kỳ vùng nhận diện phòng không (ADIZ) nào mà Trung Quốc đại lục tuyên bố trên biển Đông.

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm