Xe lăn là xe ba bánh thô sơ?

Trước năm 1980, lúc trong quân ngũ, ông Ánh đã bị thương nơi cột sống nên bị liệt hai chân. Khi ra quân, ông được hưởng chế độ thương binh 1/4. Năm 2009, ông được cấp cho một chiếc xe lăn tay để ông làm phương tiện đi lại.

Xe lăn có lỗi

Tối 30-8-2010, đang trên đường đi về nhà, ông đã bị một người đàn ông chạy xe máy từ phía sau tông thẳng tới. Dù được người gây tai nạn đưa đi cấp cứu nhưng ông đã không qua khỏi...

Sau khi khám nghiệm hiện trường, cơ quan công an đã kết luận ông Ánh lưu thông trên đường cấm xe thô sơ ba và bốn bánh là không đúng quy định. Nguyên nhân và lỗi chính trong vụ tai nạn này thuộc về ông Ánh. Người gây tai nạn đã đi đúng phần đường, chiều đường. Tuy nhiên, khi gặp tình huống nguy hiểm đã xử lý không hiệu quả nên cũng có một phần lỗi. Xét thấy lỗi này chỉ là vi phạm hành chính, nên cơ quan điều tra Công an quận 3 (TP.HCM) đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Quy định chưa rõ ràng

Xung quanh việc này đã có những quan điểm khác nhau. Một quan điểm đồng tình với cách xử lý của cơ quan điều tra cho rằng không thể xử lý hình sự người gây tai nạn. Bởi lẽ hiện trường nơi xảy ra vụ tai nạn là đường một chiều, có nhiều xe lưu thông. Nhằm đảm bảo an toàn giao thông, chống ùn tắc, cơ quan chức năng đã có biển cấm, băng rôn ghi rất rõ là “Cấm xe 3-4 bánh thô sơ”. Xe lăn ông Ánh điều khiển là xe ba bánh thô sơ, đi vào đường cấm nên lỗi chính là ở ông. Việc không khởi tố vụ án là phù hợp.

Xe lăn là xe ba bánh thô sơ? ảnh 1

Tuy nhiên, quan điểm khác lại cho rằng không thể coi xe lăn của ông Ánh là xe ba bánh thô sơ. Đây là loại xe chuyên dùng cho người tàn tật, nó không có thiết kế đồ sộ dùng để vận chuyển hàng hóa, nhiều người… Đặc biệt, tốc độ di chuyển của xe này chậm, chỉ hơn người đi bộ mà thôi. Phải coi xe lăn của ông Ánh là một phương tiện di chuyển bình thường như xe đạp, xe máy, khả năng gây tai nạn không cao. Do đó, ông Ánh đi xe lăn vào con đường này là phù hợp, không thuộc phạm vi cấm nên không thể nói rằng lỗi hoàn toàn là của ông. Ở đây, do người gây tai nạn đã thiếu quan sát, xử lý kém nên mới tông từ phía sau khiến nạn nhân chết. Với hậu quả nghiêm trọng như vậy, phải khởi tố, xử lý người gây tai nạn.

Tuy nhiên, đã có quan điểm khác hiện rất khó xác định xe lăn có phải là ba bánh hay không vì quy định chưa rõ. Xét về cấu tạo, xe lăn đúng là xe ba bánh. Tuy nhiên, nếu xét về tốc độ di chuyển thì nó lại rất chậm. Mặt khác, nó là xe chuyên dùng của người tàn tật nên khả năng di chuyển của nó càng giới hạn hơn so với các loại xe ba bánh, ba bánh thô sơ khác nên khó có thể coi là xe ba bánh thô sơ. Do đó, để hoàn thiện hơn về mặt pháp luật thì cần có những quy định chặt chẽ, cụ thể hơn nữa thế nào là xe ba bánh thô sơ. Và nếu có thể, không nên coi xe lăn là xe ba bánh thô sơ.

Không xử lý hình sự là hợp lý

Các quy định pháp luật về giao thông đường bộ là quy định chung, bắt buộc mọi người phải tuân theo. Xe lăn hay bất kỳ loại xe nào khác nếu thuộc trường hợp bị cấm thì phải tuân thủ, nếu vi phạm phải bị xử lý theo pháp luật. Nếu con đường đã có biển cấm phương tiện thô sơ ba và bốn bánh lưu thông thì xe lăn ba bánh cũng không được loại trừ.

Tuy nhiên, pháp luật giao thông đường bộ cũng đã có quy định xe lăn được đi trên lề đường hoặc đi vào vạch dành cho người đi bộ. Theo như nội dung báo phản ánh, đúng ra ông Ánh phải điều khiển xe di chuyển trên vỉa hè… nhưng ông Ánh lại điều khiển xe lưu thông dưới lòng đường. Hành vi của ông Ánh đã vi phạm luật giao thông đường bộ, là nguyên nhân chính gây nên tai nạn. Do vậy, nếu xảy ra tai nạn mà người điều khiển xe máy chạy đúng tốc độ, lưu thông đúng chiều, làn đường… thì lỗi chính thuộc về người điều khiển xe lăn.

Theo tôi, cơ quan điều tra, công an đã đúng trong trường hợp này.

Ths MAI KHẮC PHÚC,
giảng viên môn Luật hình sự, ĐH Luật TP.HCM

Không khởi tố là máy móc

Chiếc xe lăn tuy thực tế được cấu tạo có ba bánh và ngầm hiểu là xe ba bánh thô sơ nhưng đối với người tàn tật thì đó chính là “cái chân của họ”. Cơ quan điều tra cho rằng đó là phương tiện ba bánh trong trường hợp này và không khởi tố vụ án là máy móc.

Luật sư NGUYỄN HỮU ĐIỀN, Đoàn Luật sư TP.HCM

Xe lăn gây chết người sẽ khởi tố

Đặt trong trường hợp ngược lại, giả sử người bị tử vong là người đi xe máy do va chạm với người đi xe lăn trong đường cấm xe ba hoặc bốn bánh thô sơ thì chúng tôi sẽ khởi tố người đi xe lăn ngay.

Một đại diện Công an quận 3 (TP.HCM)

Chỉ nên bồi thường dân sự

Ở trường hợp này, chỉ nên động viên, khuyến khích người gây tai nạn có thiện chí hỗ trợ cho nạn nhân về mặt dân sự. Còn về mặt hình sự thì nên theo nguyên tắc có lợi cho người vi phạm, không nên coi đây là hành vi phạm tội.

Một thẩm phán TAND TP.HCM 

HỒNG TÚ

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm