Người kế nhiệm ông, Tổng thống Mỹ thứ 35, từng được ông hết lòng ủng hộ, nhận xét: "Eisenhower là người phức tạp hơn mọi người tưởng…".
Cho tới hôm nay Eisenhower vẫn hay được nhắc tới không ít, không phải vì những chiến tích ông đã lập được trong chiến tranh thế giới thứ hai và trên cương vị làm chủ Nhà Trắng tới hai nhiệm kỳ mà là vì chuyện đã có lần ông suýt mất nghiệp chính trị chỉ vì một mỹ nhân, một nữ lái xe tên là Kay Summersby.
Ông Dwight Eisenhower
"Càng quyền lực, càng đào hoa" - cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger, người được đánh giá là chuyên gia có hạng trên tình trường có lần đã thốt lên như vậy. Đã 35 năm nay, ông Kissinger sống trong cuộc hôn nhân thứ hai cùng với một cựu nữ sinh viên của mình, còn trước đó, ông cũng từng nổi tiếng "gió giăng" ở Washington, nhưng có điều, là một chính khách lão luyện, ông rất biết cách "chùi mép" nên hầu như không bao giờ bị lôi lên mặt báo vì những chuyện này.
Khác với ông, nhiều chính trị gia Mỹ liên tục bị dính và các vụ tai tiếng tình ái khiến cho mất nghiệp hoặc suýt mất nghiệp. Trong lịch sử hiện đại của siêu cường này, người đầu tiên được ghi danh vào đội ngũ những chính trị gia như thế là Tổng thống Eisenhower, người từng làm chủ nhân ông trong Nhà Trắng từ ngày 20/1/1953 tới ngày 20/1/1961…
Dwight Eisenhower (thường được gọi thân mật là Ike như 5 người anh em ruột khác trong gia đình) tốt nghiệp Trường Quân sự West Point năm 1915 và đã trải qua nhiều cương vị công tác ở các đơn vị khác nhau trong quân đội Mỹ.
Tháng 3-1942, giữa mù mịt khói lửa của chiến tranh, ông Eisenhower, được thăng lên cấp tướng hai sao (thiếu tướng) và nhận chức tham mưu trưởng cho một đơn vị quân đội Mỹ, Tới tháng 5-1942, trong đời tướng Eisenhower, khi đó vẫn chưa có danh tiếng gì đáng kể, đã xuất hiện mỹ nhân mà theo ngôn ngữ thông thường có thể gọi là người vợ chiến trường, về sau đã gây cho ông một nghi án tai tiếng đến chết vẫn không hết, thậm chí đã có lúc tưởng chừng có thể làm ông không đắc cử Tổng thống…
Khi đó, tướng Dwight Eisenhower được cử sang "hòn đảo sương mù" công tác trong một nhóm sĩ quan cao cấp Mỹ để bàn bạc với các đồng nghiệp Anh về những kế hoạch hợp tác trong tương lai. Phía Anh cấp cho tướng Eisenhower và tướng Mark Clark một xe hơi để họ sử dụng trong thời gian 10 ngày lưu trú tại London. Lái xe cho họ là thiếu phụ 34 tuổi người Ireland tên là Kay Summersby.
Kay (sinh năm 1908) xuất thân từ một gia đình còn sang trọng hơn Ike (ông Eisenhower là con trai của một ông bố bình dân túng thiếu, đã có lúc bị vỡ nợ và mãi sau mới gượng dậy được cải thiện tình hình tài chính của mình một chút ít). Trước chiến tranh, Kay từng làm việc trong ngành Thời trang, kịp một lần lên xe hoa và kịp li dị chồng. Khi chiến tranh bùng nổ, Kay tình nguyện gia nhập quân đội Anh. Khi được cử làm lái xe riêng cho ông tướng hai sao Eisenhower, Kay thoạt tiên đã không lấy đó làm hài lòng vì cô nghĩ mình xứng đáng "xoay vô lăng" cho những quân nhân hoành tráng hơn thế.
Mặc dù không có ngoại hình xuất sắc nhưng Kay trông khá hấp dẫn, tính cô lại rất lạc quan và hài hước, điều mà giới mày râu đánh giá đặc biệt, nhất là trong thời chiến. Những ấn tượng mà Kay lưu lại được trong lòng tướng Eisenhower sau 10 ngày công vụ đầu tiên chắc hẳn là sâu đậm nên tới chuyến công tác thứ hai ở London (vào ngay tháng tiếp theo) trên cương vị chỉ huy trưởng quân đội Mỹ tại châu Âu, tướng Eisenhower lại yêu cầu cử Kay làm lái xe riêng cho ông rồi nhận cô làm thư ký riêng kiêm trợ lý quân sự.
Hoạn lộ của Kay mở ra thênh thang và chẳng bao lâu sau cô đã được thăng lên cấp đại úy. Nếu không có những ưu ái của tướng Eisenhower chắc hẳn Kay đã không được như thế. Và Kay cũng rất tận tình với ông tướng Mỹ. Ông đi đâu cũng có cô bên cạnh, dù là ở các nước châu Âu hay sang Bắc Phi hoặc Trung Đông. Kay cũng đóng vai trò nữ chủ nhân trong các bữa tiệc chiêu đãi mà tướng Eisenhower tổ chức tại biệt thự gần London mà chính phủ Anh đã cấp cho ông.
Năm 1944, Kay đã cùng ông tướng bốn sao Eisenhower tới Washington. Tại đó, các phu nhân tướng lĩnh tỏ ra rất hững hờ và cảnh giác với cô. Người vợ chính thức của tướng Eisenhower, bà Mamie (Marie Geneva Doul) thậm chí còn không giấu nổi sự nghi ngờ về quan hệ giữa chồng mình với nữ đại úy thân cận này.
Rốt cuộc là khi tướng Eisenhower quay trở lại London nhận trọng trách Tổng tư lệnh các lực lượng viễn chinh của Đồng minh chuẩn bị cho cuộc đổ bộ xuống Normandy, Kay đã bị thuyên chuyển công tác ra khỏi Bộ tham mưu chứ không được làm lái xe kiêm trợ lý cho ông tướng Mỹ nữa. Mọi cố gắng của cô nhằm nối lại quan hệ gần gụi với tướng Eisenhower đều không mang lại kết quả gì… Chiến dịch đổ bộ xuống Normandy thành công đã mang lại thêm một ngôi sao tướng nữa cho Eisenhower vào tháng 12-1944.
Bị vị đại tướng 5 sao ghẻ lạnh nhưng Kay lại gặp được ý trung nhân ở viên đại tá Mỹ tên là Richard Arnold. Hai người yêu nhau và hứa hôn với nhau, nhưng chỉ được một thời gian rất ngắn thì viên đại tá đó đã tử trận ở Bắc Phi.
Mối quan hệ giữa Kay với tướng Eisenhower đã được giữ bí mật cho tới năm 1948, trước khi cuốn hồi ký của Kay "Eisenhower, ông chủ của tôi" ra mắt bạn đọc. Trong cuốn sách này, Kay chưa đề cập trực diện về mối quan hệ trăng hoa giữa mình với tướng Eisenhower. Độc giả tinh ý lắm cũng chỉ nhận biết được những ám chỉ khá mù mờ về tình cảm gì đó trên mức bình thường giữa hai người.
Đa phần các tác giả chuyên viết tiểu sử của tướng Eisenhower cố gắng phủ nhận sự tồn tại của một mối quan hệ trai gái giữa ông với Kay nhưng chính Tổng thống Mỹ thứ 33 Harry Truman năm 1945 đã kể với một người trong số họ, nhà văn Merle Miller, chuyện tướng Eisenhower từng yêu cầu sếp trực tiếp của mình là tướng George Marshall cho phép mình li dị vợ (bà Mamie) để cưới Kay. Tuy nhiên, tướng Marshall đã từ chối một cách giận dữ và sau đó ít lâu, tướng Eisenhower được cử làm Tổng tư lệnh các lực lượng viễn chinh của Đồng minh chuẩn bị cho cuộc đổ bộ xuống Normandy. Theo lời Truman, đơn xin phép li dị vợ của tướng Eisenhower đã bị hủy nên cho tới hôm nay không còn "vật chứng" về việc đó (câu chuyện này đã được tường thuật lại trong cuốn "Nói chuyện: Tiểu sử ngỏ của Harry Truman" xuất bản năm 1974).
Mặc dù thế, cuốn hối ký của Kay vẫn gây ra nhiều chuyện khó chịu đối với tướng Eisenhower. Cay độc nhất là những lời châm chích của các sinh viên Trường Đại học Columbia, nơi mà ông trở thành hiệu trưởng trong giai đoạn 1948-1950 mặc dầu không có thành tích khoa học gì đáng kể. Cũng chính vì đã không được nhận một học vấn đàng hoàng nên thoạt đầu ý tưởng đề cử tướng Eisenhower làm ứng cử viên Tổng thống của đảng Cộng hòa đã không được đa số ủng hộ. Mãi tới giữa năm 1952, đảng Cộng hòa mới đi tới được quyết định đưa tướng Eisenhower ra làm ứng cử viên Tổng thống.
Có những tin đồn rằng, một số bạn bè giàu có của tướng Eisenhower đã đưa cho Kay khá nhiều tiền để cô không tới Mỹ trong thời gian ông tham gia cuộc chạy đua vào Nhà Trắng (chính nhờ sự giúp đỡ của tướng Eisenhower mà ngay trong chiến tranh thế giới thứ hai, Kay đã được nhập quốc tịch Mỹ). Thực ra, trong suốt thời gian đó, Kay đã sống ở New York nhưng cố gắng giữ bí mật hành tung của mình. Kay đã im lặng để trong các hoạt động tranh cử, "Ike" mặc sức đóng vai người chồng mẫu mực, còn bà Mamie nồng nhiệt kêu gọi phụ nữ Mỹ bỏ phiếu cho đức ông chồng mà theo bà, vô cùng tử tế và chung thủy (?!).
Ngay từ khi tướng Eisenhower chưa trở thành Tổng thống Mỹ, đầu năm 1952, Kay với trái tim tan nát vì bị bạc đãi, đã thêm một lần lên xe hoa với một nhà buôn chứng khoán ở New York tên là Reginald Morgan. Cuộc hôn nhân thứ hai của Kay có thể không rỡ ràng hạnh phúc nhưng cũng đủ để cho người phụ nữ gốc Ireland này sống được yên ổn tới già.
Ngày 20-1-1975, Kay qua đời vì bệnh ung thư (Tổng thống Eisenhower mất ngày 28-3-1969). Trong những ngày còn lại cuối cùng trên cõi thế, Kay đã đọc cho thư ký ghi lại cuốn hồi ký thứ hai của mình "Quá khứ bị xóa khỏi trí nhớ", với nhiều tình tiết chân thực và công khai về mối quan hệ với tướng Eisenhower.
Trong cuốn hồi ký này có kể về hai lần tướng Eisenhower định "yêu" Kay nhưng đều "chưa đi chợ đã hết tiền". Chuyện tình của họ hóa ra chỉ có thế thôi… Là một chính trị gia lão luyện, tướng Eisenhower khi biết chuyện tình bất chính của mình có nguy cơ bị lộ, gây ảnh hưởng xấu tới sự nghiệp chính trị hứa hẹn nhiều thành công ở phía trước của mình thì đã kịp thời "bỏ của chạy lấy người".
Những người viết tiểu sử của Tổng thống Eisenhower coi cuốn hồi ký "Quá khứ bị xóa khỏi trí nhớ" là "hàng giả" do đồng tác giả với Kay là Barbara Wyden bịa ra. Tuy nhiên, họ cũng không có lý do gì chắc chắn để phủ nhận những gì đã được kể ra trong cuốn hồi ký này.
Theo PHAN LONG (An Ninh Thế Giới cuối tháng)
