Vào những năm 80 của thế kỷ 20, Pablo Escobar cùng những ông trùm cocaine khét tiếng khác cùng nhau nắm giữ hàng tỷ đô la từ hoạt động buôn bán cocaine cùng những đội quân đâm thuê chém mướn và gần như đưa đất nước này đến bên bờ của sự sụp đổ.
Nhưng chính sự sụp đổ của các tổ chức tội phạm này lại dẫn đến sự ra đời của nhóm tội phạm khác được gọi là tập đoàn ma túy trẻ với hoạt động kín đáo hơn. Các tập đoàn này cũng tiếp tục những hoạt động buôn luận và giết người.
Sau này là AUC, một lực lượng bán quân sự hoạt động ngoài vòng pháp luật. Bọn này chủ yếu dựa vào những khoản thu từ hoạt động buôn bán cocaine để hỗ trợ tài chính cho cuộc chiến chống lại những người theo chủ nghĩa Mác.
Giai đoạn này được coi là một giai đoạn đẫm máu trong lịch sử tội phạm ở Colombia. Năm 2006, với sự hỗ trợ của Mỹ, Colombia đã tiến hành những cuộc giải trừ quân bị đối với lực lượng này.
Một tiến trình phát triển mới của bọn tội phạm ma túy Colombia bắt đầu, những băng nhóm tội phạm mới do những cựu chỉ huy bán quân sự cấp trung lãnh đạo lại nổi lên chiếm lĩnh lãnh địa ở khoảng 16/32 bang của Colombia.
Được trang bị vũ trang như lực lượng quân đội và luôn đấu tranh bạo lực với nhau là đặc điểm nổi bật của những nhóm tội phạm này. Chính quyền ở những nơi này ước tính các nhóm tội phạm là một lực lượng lớn, nằm rải rác ở nhiều nơi với quân số từ 3.000 đến 5.000 tên.
Tội phạm được trang bị rất hiện đại
Và có tới 17% trong số đó là những tên đã từng là thành viên của các lực lượng bán quân sự AUC. Sự nổi lên của những nhóm tội phạm đang làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc giải trừ quân bị của khoảng hơn 32.000 tay súng sau khi kết thúc cuộc chiến tranh kéo dài ở đất nước này.
Điều nguy hiểm là các nhóm tội phạm trên lại có một nguồn tài chính rất lớn lấy từ hoạt động buôn bán ma túy và cocaine để có thể tiếp tục phát triển, tuyển quân và gây ảnh hưởng đối với người dân.
Những thành viên của lực lượng bán quân sự giải ngũ là những đối tượng tuyển chọn của các nhóm tội phạm loại này. Một điểm khác biệt nữa của các tổ chức tội phạm là chúng không có một trung tâm chỉ huy rõ ràng.
Mục tiêu bao trùm là nhằm kiểm soát hoạt động buôn bán cocaine ở Colombia, và đối đầu với cá nhân hoặc những nhóm, những tổ chức cản đường chúng.
Để đạt được mục đích của mình, một số tổ chức cũng sử dụng những chiến thuật tàn bạo của các nhóm bán quân sự trước đây như lôi kéo dân quân du kích tham gia hoạt động, xua đuổi nông dân ra khỏi ruộng đất nông nghiệp...
Các nhà phân tích cho rằng sự nổi lên của những tổ chức tội phạm mới là do Chính phủ đã không thể bắt hết những tay chỉ huy bậc trung, một số nhân vật trên đã đội lốt những tay súng cấp dưới trong các đợt giải trừ quân bị.
Hàng chục, nếu không muốn nói là hàng trăm, tay chỉ huy bậc trung đã nhìn thấy cơ hội để có được quyền lực và ảnh hưởng mà chúng chưa bao giờ có được.
Những tay chỉ huy này khi đó có thể tìm đến những tay không có chức sắc trong lực lượng bán quân sự trước đây, những người chưa bao giờ coi đồng lương và việc làm của Chính phủ sau khi giải trừ quân bị là một lựa chọn tốt để thay thế cuộc sống tội phạm.
Cũng như trước, những đối tượng này không biết gì khác ngoài việc bắn giết. Và miễn là khi chúng không thể tìm được việc làm thì chúng sẽ làm bất cứ những gì mà chúng có thể.
Trước đây, lực lượng bán quân sự đã từng hoạt động sát cánh với các đơn vị quân đội và các nhà chính trị tham nhũng Colombia nhằm cản trở những sự hỗ trợ cho lực lượng du kích cánh tả và đã phát động những chiến dịch giết hại hàng nghìn dân thường.
Mặc dù, số lượng tay súng của lực lượng AUC trước đây tham gia vào những nhóm tội phạm mới này không nhiều, nhưng chúng thật sự đã mở ra một chương mới trong lịch sử tội phạm ma túy ở Colombia, một nước sản xuất cocaine lớn nhất thế giới, cung cấp 90% lượng cocaine cho các con nghiện ở Mỹ.
Đứng trước tình trạng này, Tướng Oscar Naranjo, người đứng đầu cơ quan cảnh sát quốc gia Colombia cho biết, ưu tiên hàng đầu của các cơ quan chống tội phạm Colombia là tấn công và vô hiệu hóa lực lượng này.
Cảnh sát cùng với quân đội và những công tố viên liên bang của Colombia đã nỗ lực cùng nhau trong cuộc chiến chống tội phạm ma túy mới này và kể từ tháng 3-2006 đến nay đã có tới 1.700 tay súng thuộc lực lượng bán quân sự AUC trước đây bị bắt.
Hiếu Trung (Theo Tin tuc Online)
