Sáng 4-2 theo giờ địa phương, trong phiên họp Hội đồng Bảo an LHQ tại New York (Mỹ), Nga và Trung Quốc đã dùng quyền phủ quyết bác bỏ dự thảo nghị quyết mới về Syria. 13 nước còn lại đều bỏ phiếu thuận.
Dự thảo được Morocco đệ trình với sự hậu thuẫn của Liên đoàn Ả Rập và các nước phương Tây. Tương tự đề xuất của Liên đoàn Ả Rập, dự thảo nghị quyết kêu gọi Tổng thống Syria Bashar al-Assad chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống.
Trước đó, Nga đã đề nghị thêm vào dự thảo hai điều (phê phán phe chống đối ở Syria, yêu cầu các nhóm vũ trang ở Syria chấm dứt bạo lực) và bỏ một điều (kêu gọi chính phủ Syria rút quân khỏi các thành phố).
Sau phiên họp, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov giải thích Nga phủ quyết vì dự thảo không thêm vào đề xuất sửa đổi của Nga và một nghị quyết như vậy chỉ mang tính đơn phương. Theo ông, nếu nghị quyết không phê phán phe đối lập, nguy cơ nội chiến ở Syria sẽ gia tăng.
Ngày 5-2, biểu tình chống đối chính phủ tiếp tục tại thủ đô Damascus (Syria). Ảnh: REUTERS
Ông không đồng tình với điều khoản kêu gọi Tổng thống Bashar al-Assad rời bỏ quyền lực. Ông giải thích Nga không bảo vệ tổng thống Syria mà bảo vệ công pháp quốc tế vì Hội đồng Bảo an không có quyền can thiệp vào công việc nội bộ của các nước.
Dự kiến ngày 7-2, Ngoại trưởng Sergei Lavrov sẽ cùng giám đốc cơ quan tình báo nước ngoài bay đến Syria tiếp xúc với Tổng thống Bashar al-Assad. Mục đích chuyến đi không được tiết lộ.
Ngày 5-2, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Trung Quốc phủ quyết vì nghị quyết có thể làm phức tạp thêm tình hình Syria. Bộ cho rằng bất kỳ động thái nào áp đặt sức ép thái quá đối với chính phủ Syria làm ảnh hưởng đến tiến trình đối thoại ở Syria sẽ không giúp giải quyết vấn đề Syria.
Đại sứ Syria tại LHQ Bashar Ja’afari đã chỉ trích dự thảo nghị quyết và các nước Ả Rập hậu thuẫn (Saudi Arabia và bảy nước Ả Rập). Ông nói các nước này cấm cả phụ nữ đi xem bóng đá thì không có quyền thuyết giáo dân chủ cho Syria.
Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon đã chỉ trích hành động phủ quyết làm suy yếu vai trò của LHQ và cộng đồng quốc tế trong giai đoạn chính phủ Syria cần lắng nghe lời kêu gọi chấm dứt bạo lực chống nhân dân Syria.
Bỏ qua nghi thức ngoại giao, Đại sứ Mỹ tại LHQ Susan Rice thẳng thừng tuyên bố bà phẫn nộ trước hành động phủ quyết của Nga và Trung Quốc. Bà nói bất kỳ cuộc tắm máu nào nữa xảy ra ở Syria sẽ có vai trò của hai nước này.
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cảnh báo nguy cơ tắm máu và nguy cơ nội chiến ở Syria gia tăng sau khi Hội đồng Bảo an không thông qua được nghị quyết.
Ngoại trưởng Pháp Alain Juppé tuyên bố bất cứ nước nào ngăn chặn nghị quyết của Hội đồng Bảo an sẽ phải chịu trách nhiệm lịch sử.
Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy lên án mạnh mẽ hành động phủ quyết. Ông nói Pháp đang tư vấn với các nước Ả Rập và châu Âu để thành lập một nhóm liên lạc mang tên Nhóm những người bạn nhân dân Syria.
Ngoại trưởng Anh William Hague tuyên bố Nga và Trung Quốc làm người dân Syria thất vọng và khuyến khích chế độ tàn ác của Tổng thống Bashar al-Assad gia tăng giết chóc.
| Ngày 5-2, Thủ tướng Tunisia Hamadi Jebali kêu gọi các nước trục xuất các đại sứ Syria. Hôm trước đó, văn phòng tổng thống Tunisia ra thông cáo cho biết chuẩn bị trục xuất đại sứ Syria và không thừa nhận chế độ cầm quyền ở Syria do Tổng thống Bashar al-Assad lãnh đạo. Trong ngày 4-2, tổng cộng có tám sứ quán Syria ở Canada, Anh, Đức, Úc, Hy Lạp, Ai Cập, Tunisia, Kuwait bị những người ủng hộ phe đối lập ở Syria tấn công. |
LÊ LINH (Theo AP, RIA Novosti, Reuters)
