Iran-Nga bắt tay đối trọng Mỹ ở Trung Đông

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng cho rằng Iran và Nga hợp tác có thể sẽ xử lý được vấn đề “khủng bố khu vực” - ám chỉ đến các nhóm vũ trang người Hồi giáo Sunni. Hưởng ứng đề nghị này, ông Putin hoan nghênh sự hợp tác hai bên “rất có hiệu quả”.

Bất chấp lịch sử quan hệ phức tạp khi Liên Xô từng đưa quân chiếm các mỏ dầu của Iran thời Thế chiến thứ hai, Nga và Iran xích lại gần nhau từ giữa thập niên 2000, khi Mỹ và các nước phương Tây tăng áp lực lên chương trình hạt nhân Iran và áp chiến lược kiềm chế lên Nga. Moscow có vai trò chính trong việc xây dựng và cung cấp nhiên liệu cho lò phản ứng hạt nhân Bushehr của Tehran. “Quân bài Iran” được Nga sử dụng rất tốt trong các cuộc thương lượng với Mỹ về các vấn đề của NATO: Lấn sang Đông Âu, lắp đặt tên lửa phòng thủ, can thiệp chính trị Nga.

Sức ảnh hưởng này phần nào suy giảm sau khi Iran ký thỏa thuận hạt nhân. Tuy nhiên, mối quan hệ này dần trở lại quỹ đạo cũ khi chính phủ Mỹ đe dọa tăng trừng phạt Nga và phá bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran. Việc Nga và Iran cùng can dự vào nội chiến Syria và cùng là đồng minh của Tổng thống Bashar al-Assad tạo thêm nền tảng cho hợp tác. Về giai đoạn tiếp theo của nội chiến Syria, chính quyền Moscow và Tehran đang tìm kiếm đối thoại với “tay chơi” khác trong khu vực gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia, Iraq, Israel và Lebanon để đẩy Mỹ ra rìa.

Theo nhận định của giới quan sát, cuộc gặp giữa ông Putin với các lãnh đạo Iran nhằm gửi thông điệp cảnh báo đến Mỹ giữa lúc Tổng thống Donald Trump đe dọa sẽ hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran. Trong cuộc gặp ông Khamenei, ông Putin một lần nữa phản đối các nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi thỏa thuận hạt nhân đa phương.

Nga và Iran siết chặt quan hệ sẽ là mối lo cho Mỹ và Saudi Arabia - đối thủ chính của Iran tại khu vực. Một quan chức Iran nhận định với hãng tin Reuters rằng sự hợp tác này sẽ định hình tương lai Trung Đông. Việc ông Putin đến Iran thể hiện quyết tâm của Nga và cả Iran trong củng cố liên minh chiến lược khu vực. Phải chịu áp lực từ Mỹ, Iran không còn lựa chọn nào ngoài tìm kiếm sự hợp tác từ Nga để đối phó với các thách thức mới.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm