Trung Quốc trả đũa phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực

Trong bài viết trên tạp chí The Diplomat (Nhật), chuyên gia Carl Thayer ghi nhận có hai động thái gần đây đáng chú ý. Một là TQ tăng cường phòng không trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam và hai là TQ đã hoàn tất kế hoạch xây đảo nhân tạo và quân sự hóa ở bãi cạn Scarborough gần Philippines.

Theo ông Carl Thayer, có ba cách giải thích hành động của TQ:

TQ phản ứng lại các hoạt động hợp tác quân sự giữa Mỹ và Philippines như Hiệp định Tăng cường hợp tác quốc phòng, Philippines công bố năm căn cứ dành cho Mỹ, Mỹ và Philippines bắt đầu tuần tra chung trên biển Đông, hai nước tổ chức cuộc tập trận chung Balikatan, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter thăm Philippines và tuyên bố Mỹ bắt đầu triển khai binh sĩ luân phiên đến Philippines.

TQ phản ứng lại thông báo gần đây của Mỹ về hoạt động tuần tra tự do hàng hải sắp tới của Mỹ sẽ diễn ra trong thời gian ngắn sau hai đợt ở quần đảo Trường Sa hồi tháng 10-2015 và ở quần đảo Hoàng Sa hồi tháng 1-2016.

TQ muốn đáp trả nhóm G7 thông qua tuyên bố đặc biệt về an ninh hàng hải có đoạn: “Chúng tôi phản đối mạnh mẽ bất kỳ hành động đơn phương nào mang tính khiêu khích, ép buộc và hung hăng nhằm thay đổi nguyên trạng và làm gia tăng căng thẳng, đồng thời kêu gọi các quốc gia tránh các hành động như cải tạo đất quy mô lớn, xây dựng tiền đồn cũng như sử dụng vào mục đích quân sự và hành động phù hợp luật pháp quốc tế quy định, bao gồm các nguyên tắc tự do hàng hải và hàng không”.

Nhìn xa hơn, TQ có thể âm mưu triển khai máy bay, tên lửa và radar đến các đường băng trên biển Đông. TQ cũng gửi thông điệp đến Mỹ rằng nguy cơ sẽ gia tăng nếu Mỹ tiếp tục hoạt động do thám trên không đối với TQ.

Báo chí Úc đưa tin Tổ chức Tình báo quốc phòng Úc và Cơ quan Thẩm định quốc gia nhận thấy TQ đã sẵn sàng hành động dứt khoát và khiêu khích ở quần đảo Trường Sa như tuyên bố lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Đông như ở biển Hoa Đông hồi tháng 11-2013.

Một khi Tòa Trọng tài thường trực công bố phán quyết, TQ có thể sẽ mở chiến dịch phản bác trên quy mô quốc tế. Dấu hiệu ban đầu đã diễn ra ở Úc khi các lãnh đạo Hoa kiều tại Úc mở diễn đàn hôm 9-4 tại Sydney để gây sức ép với Úc.

Nếu triển khai thiết bị quân sự trên các đảo nhân tạo và bãi cạn Scarborough, TQ sẽ có các lợi thế như kiểm soát Hạm đội 7 Mỹ, cản trở Phillippines ở biển Đông, kéo dài thời gian tuần tra, đáp trả tàu chiến và máy bay đối phương. Quan trọng là TQ sẽ đặt Tòa Trọng tài thường trực vào thế đã rồi, đồng thời làm thất bại nỗ lực của cộng đồng quốc tế khi dùng áp lực ngoại giao để TQ tôn trọng luật pháp quốc tế.

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm

Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy. Ảnh: NEWSWEEK

Vấn đề nợ trần đang chia rẽ người Mỹ như thế nào?

(PLO)- Nước Mỹ đang đối mặt với nguy cơ vỡ nợ vào cuối tháng này nếu mức trần nợ không được nâng lên, nợ trần hiện là vấn đề không chỉ gây chia rẽ giới cầm quyền ở Washington mà còn chia rẽ người dân Mỹ.