Tuần qua, một trong những sự kiện nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng là diễn viên Maggie Q (Lý Mỹ Kỳ) đến Việt Nam để kêu gọi mọi người thay đổi nhận thức về việc sử dụng sừng tê giác. Với tư cách đại sứ thiện chí toàn cầu của Tổ chức Bảo vệ động vật hoang dã WildAid, Maggie Q cho biết cô cảm thấy xấu hổ khi Việt Nam là một trong hai quốc gia (cùng với Trung Quốc) bị người dân Nam Phi chỉ đích danh tiêu thụ nhiều nhất sừng tê giác bị cướp đi từ nước họ.
Thông điệp của mỹ nhân gốc Việt thành công nhất Hollywood là “không sử dụng, buôn bán sừng tê giác vì sản phẩm này không chữa được ung thư cũng như chẳng giúp cải thiện độ sung mãn của đàn ông trên giường”. Vấn đề khiến dư luận quan tâm là trong mắt người dân Nam Phi, Việt Nam cùng một giuộc với bọn khủng bố, buôn lậu động vật hoang dã. Do thông điệp của Nam Phi lan rộng trên thế giới rất nhanh vì họ là nước nói tiếng Anh, chẳng mấy chốc mà những người mang hộ chiếu Việt Nam sẽ bị kỳ thị cả ở châu Phi chứ không chỉ ở các nước phát triển như hiện nay.
Trước đó, nhiều người cũng ngỡ ngàng khi đọc thông tin Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đưa ra tối hậu thư cảnh báo Việt Nam không được để xảy ra tham nhũng trong bất kỳ dự án ODA nào do Nhật tài trợ nữa, nếu không muốn nước này sẽ dừng viện trợ. Là người Việt, nếu có lòng tự trọng, chắc hẳn ai trong chúng ta cũng buồn lòng khi tham nhũng đã là quốc nạn từ nhiều năm nay và Việt Nam luôn nằm trong tốp những nước có tình trạng tham nhũng cao nhất thế giới.
Cách đây vài tháng, truyền thông đã rầm rộ đưa tin về cuốn sách Tôi tự hào là người Việt Nam được phát hành đến 10.000 bản, tập hợp những tâm tư, cảm xúc tự hào về quê hương của những trí thức, chính khách, doanh nhân nổi bật. Tuy vậy, đến nay hiệu ứng của cuốn sách này không lan rộng như kỳ vọng, có lẽ vì người ta đã quá quen thuộc với việc dùng những niềm tự hào cố hữu như một cách khỏa lấp những vấn đề đang tồn đọng trong xã hội.
Nhìn vào thực trạng vô số kỷ lục buồn, người lạc quan nhất cũng phải nghĩ rằng cần một cuộc phát động dài hơi để khôi phục niềm tự hào là người Việt. Bắt đầu từ những việc nhỏ nhất trong đời sống thường nhật như ý thức về việc xếp hàng, không xả rác vô tội vạ, biết nhường nhịn người khác khi đi trên đường… Tiếp đó là những chiến dịch truyền thông về hành xử tại nước ngoài để người Việt không còn phải muối mặt khi bắt gặp những tấm bảng ghi bằng tiếng Việt cảnh báo tội ăn cắp hàng trong siêu thị tại Nhật, Thái Lan, Singapore..., hay ê chề khi đọc tin về những đường dây buôn ma túy, dắt gái xuyên quốc gia của người Việt. Ngoài ra là cách hành xử có văn hóa trên mạng xã hội...
BENJAMIN NGÔ
