Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, lực lượng An ninh vũ trang miền Nam đã bảo vệ tuyệt đối an toàn các đồng chí lãnh đạo cấp cao, các cơ quan đầu não của Đảng và Nhà nước, góp phần không nhỏ vào chiến thắng của dân tộc.
Những năm 1961-1965, trước chiến lược bình định nông thôn, tiêu diệt lực lượng vũ trang của Mỹ-ngụy, công tác bảo vệ các đồng chí lãnh đạo và cơ quan Trung ương Cục càng khó khăn, phức tạp, nhưng càng thể hiện được sự dũng cảm, sáng tạo và mưu trí của lực lượng Cảnh vệ.
Tháng 6/1962, chuyến đi công tác của đồng chí Nguyễn Văn Linh (Bí thư TW Cục) bất ngờ bị máy bay địch oanh kích. Dũng cảm và khẩn trương, tổ bảo vệ do đồng chí Tư Lùn chỉ huy đã đưa đồng chí Linh nấp bên gò mối, rồi cùng lấy thân mình che chắn cho đồng chí.
Chiến sĩ Ban An ninh khu 4 bố trí trận địa bảo vệ cơ quan Khu ủy
Năm 1970, Mỹ thực hiện kế hoạch của chúng, quyết tiêu diệt toàn bộ cơ quan Đảng và chính quyền của miền Nam bằng nhiều chiến lược. Trung ương Cục phải thường xuyên thay đổi căn cứ, nghi binh và đánh lạc hướng kẻ địch, nhưng chúng vẫn tổ chức hàng trăm đợt tấn công, thả hàng ngàn tấn bom xuống căn cứ, cả các căn cứ dự bị.
Quyết tâm bảo vệ an toàn cho lãnh đạo, lực lượng Cảnh vệ đã ngày đêm dò đường, tìm cách thoát vòng vây của địch. Chỉ trong 3 tháng, đơn vị đã 7 lần tổ chức bảo vệ toàn bộ cấp ủy đến các địa điểm mới an toàn. Có lúc hành quân hàng trăm cây số, đi bộ nhiều ngày, lại phải khiêng, cáng các đồng chí lãnh đạo bị bệnh, nhưng với tinh thần dũng cảm, sẵn sàng hy sinh thân mình, CBCS Đoàn 180 đã không để xảy ra sai sót ảnh hưởng đến các đồng chí lãnh đạo.
Tháng 5/1972, trên đường đồng chí Phạm Hùng (Bí thư TW Cục) trở về căn cứ, đến giữa sông Mê Kông thì máy bay địch oanh tạc. Tổ bảo vệ do đồng chí Trượng phụ trách đã cho thuyền chạy nhanh vào bờ, rồi dìu đồng chí Phạm Hùng chạy, nhưng mục đích là che chắn đạn cho thủ trưởng. Vượt qua bãi cát dài chừng 200m thì máy bay địch bắn phá chiếc xuồng ngoài sông, nhưng cuối cùng, tổ bảo vệ đã đưa được đồng chí Phạm Hùng về căn cứ an toàn.
Không chỉ bảo vệ lãnh đạo, CBCS Đoàn 180 còn phối hợp với các đơn vị chiến đấu ngăn chặn các đợt tấn công, càn quét của địch. Tháng 1/1959, thực hiện chủ trương của Xứ ủy Nam Bộ về mở rộng và phát triển căn cứ, tạo khoảng cách an toàn cho cơ quan đầu não của Xứ ủy, đơn vị đã phối hợp với lực lượng vũ trang của Xứ ủy và địa phương, tiêu diệt toàn bộ căn cứ Tua Hai của địch trên quốc lộ 22, trong đó có 1 đại tá, Sư trưởng; 1 trung tá, Phó sư trưởng; 1 trung tá, cố vấn Mỹ, tiêu diệt và bắt sống hàng ngàn tên địch, thu giữ 1.500 vũ khí vv... Chiến thắng này đã hỗ trợ nhân dân giải phóng 2/3 số xã phía Bắc Tây Ninh, tạo khí thế mới cho phong trào đồng khởi.
Trong trận càn Johnson City năm 1967, địch tập trung 45.000 quân cùng hàng ngàn xe tăng, xe bọc thép, máy bay B52, trọng pháo yểm trợ, tấn công khu căn cứ, hòng tiêu diệt cơ quan đầu não của Trung ương Cục miền Nam. Nhưng, đơn vị đã chủ động đưa các đồng chí lãnh đạo đến căn cứ dự phòng an toàn, đồng thời, làm nòng cốt để cùng Sư đoàn 9 và dân quân địa phương đập tan cuộc hành quân của địch. Nhiều CBCS của Đoàn 180 đã trở thành "Dũng sỹ diệt Mỹ", "Dũng sỹ diệt xe cơ giới" từ trận này…
Tháng 3/1969, Mỹ đã thả một đơn vị biệt kích Mỹ và lính Pắc Chung Hy (Nam Triều Tiên) xuống tấn công căn cứ Trung ương Cục và Quân ủy Miền. Đoàn 180 đã cử một bộ phận chặn đánh và tiêu diệt địch, đồng thời, tổ chức lực lượng bảo vệ các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục di chuyển đến căn cứ dự bị an toàn.
Trong cuộc chiến khốc liệt này, đã có 2 đồng chí hy sinh, nhưng toàn bộ lãnh đạo và tài liệu, tài sản quan trọng của cơ quan Trung ương Cục đã được bảo vệ an toàn. Bằng nghiệp vụ của mình, năm 1974, CBCS Đoàn 180 còn phối hợp cùng Tiểu ban An ninh vũ trang phá vụ án gián điệp mang bí số 035 do CIA chỉ đạo, bắt 56 tên, thu giữ nhiều tài liệu quan trọng, làm trong sạch địa bàn và củng cố lòng tin với quần chúng nhân dân.
Trong khúc khải hoàn đại thắng 1975, lực lượng Cảnh vệ cũng góp phần đáng kể. Đêm 22 rạng ngày 23/3/1975, CBCS Đoàn 180 đã phối hợp với địa phương tấn công khu quân sự Mỏ Công (Tây Ninh), giải phóng hơn 10 ngàn dân, mở đường cho bộ đội chủ lực tiến về giải phóng Sài Gòn. Nhiều CBCS đã anh dũng hy sinh ngay trước giờ toàn thắng, như liệt sỹ, Anh hùng LLVTND Phạm Thành Lượng.
Không chỉ bảo vệ các đồng chí lãnh đạo và cơ quan Trung ương Cục, Đoàn 180 còn vừa chiến đấu, xây dựng căn cứ, góp phần bảo vệ Trung ương Cục trong mọi tình huống. Thực hiện nhiệm vụ quốc tế cao cả, trong suốt 10 năm bảo vệ một số bộ phận Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia tạm lánh tại biên giới, CBCS Đoàn 180 đã không để xảy ra bất kỳ sơ suất nào, góp phần xây dựng mối tình đoàn kết hữu nghị giữa hai dân tộc. Đơn vị đã phối hợp với lực lượng cách mạng Campuchia góp phần giải phóng trên 20 vạn đồng bào Khmer cùng một vùng đất đai rộng lớn, và giúp bạn ổn định đời sống.
Trong khi bảo vệ các đoàn khách quốc tế, gặp máy bay địch đánh phá, các đồng chí bảo vệ đã nhường hầm trú ẩn cho các đoàn khách, lấy thân mình che chắn đạn bom cho các thành viên trong đoàn. Tinh thần dũng cảm của CBCS Đoàn 180 đã để lại trong lòng đoàn khách niềm xúc động và sự khâm phục.
Trong suốt cuộc chiến đầy hy sinh gian khổ, đã có biết bao tấm gương tận tụy quên mình, anh dũng hy sinh, để bảo vệ tuyệt đối an toàn các đồng chí lãnh đạo và Trung ương Cục. Tấm gương liệt sỹ Anh hùng Phạm Thành Lượng, Anh hùng Đoàn Phước Truyền và gần 600 CBCS ưu tú của lực lượng Cảnh vệ đã hiến dâng tuổi thanh xuân cho sự nghiệp cách mạng cao cả, sẽ mãi là những đóa hoa ngát hương trên đài hoa chiến thắng của dân tộc.
Theo Dạ Miên (CAND)
