Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông đã chỉ thẳng nguyên nhân như vậy khi đại diện Bộ Xây dựng bày tỏ không ủng hộ với dự án Luật quy hoạch tại phiên làm việc ngày 16-9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
“Tôi lấy làm tiếc là quan điểm của Bộ Xây dựng không thay đổi, có những kỳ họp các anh đã nói thẳng luôn là nếu làm Luật Quy hoạch theo hướng này là mất việc của Bộ Xây dựng. Tôi xin mạnh dạn công khai ở đây sự thật. Các đồng chí lo ngại mất việc chứ không xuất phát từ cái chung” - ông Đông nói.
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông đang phản biện lại các ý kiến của đại diện Bộ Xây dựng phản đối dự án Luật quy hoạch. Ảnh: QH
Số lượng quy hoạch tăng gấp sáu lần
Theo báo cáo của Chính phủ, trong thời gian từ năm 2001 đến 2010, số quy hoạch được lập trên cả nước là 3.114 thì từ năm 2011 đến 2020, số lượng quy hoạch phải lập là 19.285 bản quy hoạch các loại, tăng gấp sáu lần.
Trước tình trạng quá nhiều quy hoạch, thậm chí chồng chéo, mâu thuẫn nhau như trên, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông cho hay dự án Luật quy hoạch ra đời sẽ khắc phục được tình trạng này. “Đặc biệt nếu phương án quy hoạch tổng thể quốc gia được thông qua thì từ con số hơn 19.000 quy hoạch hiện nay, chi phí hơn 8.000 tỉ đồng sẽ giảm xuống còn hơn 11.000 quy hoạch (chỉ còn 102 quy hoạch cấp trên, còn lại là cấp xã), giảm gần 99%. Kinh phí dự kiến chỉ còn 248 tỉ đồng, giảm 91% so với chi phí làm quy hoạch trước kia” - ông Đông cho biết.
Trình bày báo cáo thẩm tra về dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay ủy ban này tán thành quy định quy hoạch tổng thể quốc gia được lập theo phương pháp tích hợp, đa ngành, mang tính định hướng, dự báo và phát triển bền vững. Ông Thanh nhấn mạnh: “Phương án này đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống quy hoạch trong cả nước, khắc phục được tình trạng quản lý chia cắt, cục bộ, thiếu liên kết giữa các quy hoạch”.
Các bộ muốn giữ quy hoạch riêng cho mình
Cho ý kiến về dự luật, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Đình Toàn cho hay dự luật này có tác động lớn đến ngành xây dựng, Bộ cũng đã cho ý kiến nhưng đến nay còn nhiều vấn đề chưa thống nhất.
Ông Toàn lấy ví dụ về việc dự luật bãi bỏ khái niệm quy hoạch xây dựng vùng, tỉnh đã được đưa vào luật Xây dựng 2014. Thay vào đó, dự luật đưa vào tích hợp quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh trong đó quy hoạch tổng thể kinh tế-xã hội. “Vấn đề là ai sẽ là người thực hiện việc quy hoạch tổng thể rất phức tạp này. Ngành xây dựng chỉ đào tạo người làm quy hoạch xây dựng, các ngành khác cũng tương tự. Bây giờ sẽ phải xuất hiện những đơn vị, cá nhân có pháp nhân, có trình độ tổng hợp để làm được việc đó” - ông Toàn nói.
Theo ông Toàn, Bộ Xây dựng cũng không nhất trí đối với cả hai phương án tổng thể quy hoạch quốc gia được đưa vào dự luật. Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi Chính phủ nhưng không được tiếp thu. Bên cạnh đó, nhiều vấn đề khác mà Bộ Xây dựng góp ý cũng không được Chính phủ lắng nghe. Do vậy lãnh đạo Bộ Xây dựng đề nghị trước khi đưa dự luật này ra Quốc hội, Bộ Xây dựng muốn làm việc riêng với Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội để làm rõ một số vấn đề. “Chúng tôi đã có văn bản gửi Ủy ban Kinh tế, không nhất trí quy hoạch tổng thể quốc gia vì như vậy là quy hoạch của cả hình chữ S” - ông Toàn nói.
Tiếp đó Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải nêu vấn đề: “Tới đây, quản lý quy hoạch là Bộ KH&ĐT. Thay đổi quan trọng nhất là xóa bỏ quy hoạch ngành, sản phẩm nhưng vẫn còn có nhiều ý kiến các bộ là nếu xóa bỏ là đánh mất mất vai trò quản lý nhà nước. Cái gì cũng có hai mặt. Tốt nhiều nhưng cũng phân tích thêm rủi ro, nếu luật ra đời như anh Toàn nói thì phá vỡ quy hoạch xây dựng”.
Giải trình thêm, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông cho rằng trong nền kinh tế thị trường, việc đặt ra quy hoạch mà không kiểm soát được ngoài thị trường thì chúng ta cũng không quản lý được gì, thậm chí đó là cái cớ để xin cho, tạo rào cản phát triển. “Bộ Công Thương có quy hoạch cả thương nhân xuất khẩu gạo. Trong nền kinh tế thị trường, anh lấy quy hoạch để cho người này quyền xuất khẩu mà người kia không được là không đúng, có chăng chỉ có điều kiện để được xuất khẩu chứ không phải đưa vào luật này. Thậm chí còn quy hoạch cả cá tra, cá rô phi... như thế là sai lầm, vì chuyển sang nền kinh tế thị trường thì ở đó nguồn lực không chỉ của Nhà nước mà còn nằm trong túi của xã hội, của nhà đầu tư trong nước và nước ngoài” - ông Đông phân tích.
Đối với ý kiến của đại diện Bộ Xây dựng, ông Đông đính chính lại: “Anh Toàn nói còn nhiều ý kiến chưa thống nhất nhưng 24/26 thành viên Chính phủ (thời kỳ ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng) đã đồng thuận, tuy nhiên do cuối nhiệm kỳ nên việc làm luật này bị chậm lại”.
Ông Đông cũng thẳng thắn bày tỏ việc đại diện Bộ Xây dựng phản đối một số quy định trong dự luật vì lo ngại ảnh hưởng lợi ích của ngành mình chứ không phải vì lợi ích chung.
| Tiêu điểm 385-390 tỉ USD là nhu cầu vốn ưu tiên cho các dự án đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giai đoạn 2011-2020 nằm trong các quy hoạch, thực tế khả năng huy động được chỉ đạt 210-215 tỉ USD (chỉ khoảng 50%). |
