Nội dung chính trong thông tư làm nổi sóng dư luận chủ yếu nằm ở Điều 6, quy định 10 hành vi sinh viên không được làm. Trong số đó, có ít nhất 6/10 là những nhóm hành vi đã được quy định trong các luật hiện hành. Những hành vi còn lại hầu hết đã được đưa vào trong nội quy - quy chế quản lý công tác sinh viên của các trường đại học từ lâu.
Nhiều người cho rằng Bộ GD&ĐT đã đưa ra một quy phạm thừa. Thứ nhất, vì một số nội dung như xâm phạm an ninh quốc gia, chống phá, vu khống; tổ chức tham gia đánh bạc hay mua bán, tàng trữ vũ khí, chất nổ, các chất ma túy… đã được Bộ luật Hình sự quy định. Bộ GD&ĐT cũng không cần thiết đưa ra như thế vì sinh viên đang là công dân nên hành vi của họ tất nhiên sẽ bị điều chỉnh bởi các luật do Quốc hội ban hành.
Thứ hai, những quy phạm này thiếu tính thực thi. Bởi ngay chính bà Nguyễn Thị Nghĩa, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, khi trao đổi với báo chí cũng không đưa ra được nguyên tắc để xác định như thế nào là nội dung dung tục, đồi trụy…. trên mạng Internet. Chắc chắn muốn xác minh một cách cụ thể điều này phải thông qua cả một quy trình thủ tục với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng.
Rõ ràng các trường đại học có chức năng nghiên cứu, đào tạo, đồng thời tổ chức các hoạt động giáo dục sinh viên trở thành những công dân tốt biết thượng tôn pháp luật nhưng nhà trường không thể thay thế các cơ quan thực thi pháp luật làm công việc xác định tội phạm hay giám sát, kiểm tra hành vi phạm tội kể cả ngoài đời hay trên mạng xã hội.
Chính vì thế, điều quan trọng nhất là nhà trường phải phát huy tối đa chức năng giáo dục của mình để sinh viên trở thành những người hiểu biết và thượng tôn luật pháp. Bởi tiêu chí đầu tiên và quan trọng nhất đối với một người trí thức là phải hiểu biết và tôn trọng pháp luật. Thực tế cho thấy lối hành xử xem thường pháp luật, “tự xử” theo ý mình bất chấp kỷ cương phép nước đang tạo ra những hình ảnh xấu, thậm chí rất xấu của người Việt trong mắt bạn bè thế giới. Còn hậu quả của nó gây ra cho xã hội hiện nay là khôn lường.
Sinh viên - những trí thức trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước nếu không kiến tạo được nhận thức đó ngay từ trong môi trường giáo dục thì cái giá phải trả trong tương lai là vô cùng lớn. Với tinh thần đó, chúng tôi cho rằng môi trường đại học cần tập trung kiến tạo không gian giáo dục để xây dựng ý thức công dân cho sinh viên bằng các phương pháp của ngành mình, thay vì phải đưa ra nhiều quy chế cấm, cản. Điều đó cần hơn cho tương lai của xã hội.
