Phận diễn lót của ảo thuật Việt

Từ sân khấu đến ngoài đời sống, ảo thuật gia hoàn toàn bị tách biệt khỏi thế giới của các nghệ sĩ, ca sĩ...

Chỉ là tiết mục lót sân khấu

Ảo thuật có thể xem là một bộ môn nghệ thuật không có giới hạn của sự sáng tạo. Môi trường, không gian để biểu diễn ảo thuật cũng dễ dàng hơn so với các loại hình nghệ thuật: hát, múa, xiếc, kịch... Thế nhưng hiện tại ảo thuật Việt vẫn chưa thể là bộ môn độc lập.

Dễ dàng thấy ở các chương trình biểu diễn có ca hát, nhảy, múa, kịch và ảo thuật thì thường những tiết mục ảo thuật được dùng để lấp cho đỡ trống sân khấu. Và ảo thuật như là “hàng dạt” của các bộ môn nghệ thuật khi được biểu diễn nhiều nhất ở các chương trình “đại nhạc hội” tại các tỉnh, quán bar, nhà hàng và đôi khi quán nhậu vỉa hè. “Chúng tôi luôn ao ước ảo thuật được đứng như là một bộ môn nghệ thuật của nước nhà, có một sân chơi riêng chứ không phải diễn phụ để chờ đợi các tiết mục ca hát khác” - ảo thuật gia kỳ cựu Trần Định chia sẻ.

Thế nhưng điều đó vẫn chỉ là ước ao. Không chỉ trên các sân khấu biểu diễn mà ngay tại các liên hoan nghệ thuật cấp nhà nước thì ảo thuật vẫn lơ lửng đâu đó chứ không nằm trong danh sách bộ môn nghệ thuật. Kể từ năm 1975 đến nay chỉ có vài liên hoan xiếc toàn quốc và trong đó ảo thuật được tham gia như một hạng mục giải thưởng và nếu tính riêng liên hoan ảo thuật thì cho đến giờ chỉ có hai lần Liên hoan ảo thuật toàn quốc được tổ chức (năm 2008 và 2012).

Những liên hoan dạng này cũng chỉ dừng ở mức độ giao lưu giữa các ảo thuật gia, các đoàn ảo thuật và cũng chỉ dừng ở mức để xem xét đánh giá trình độ của ảo thuật Việt Nam nhằm có hướng phát triển hơn. Ở một quy mô lớn hơn, ảo thuật Việt hoàn toàn thiếu các đại hội ảo thuật lớn chuyên sâu về ảo thuật.

Ảo thuật gia Trần Dũng thuộc gia đình ba đời làm ảo thuật đang trình diễn tại buổi công bố Đại hội ảo thuật The Magic Secret 2015 tại TP.HCM. Ảnh: QUỲNH TRANG

Không có sân khấu ảo thuật

Bên cạnh việc thiếu sân chơi, ngay chính một sân khấu để tổ chức một chương trình ảo thuật đúng nghĩa Việt Nam cũng chưa có. Các buổi diễn ảo thuật hầu hết đều ăn nhờ ở đậu sân khấu biểu diễn ca hát, sân khấu xiếc.

“Đặc thù sân khấu ảo thuật là sân khấu vuông nhưng lâu nay những liên hoan ảo thuật hầu hết đều phải diễn ở sân khấu mượn của sân khấu xiếc. Xiếc là sân khấu tròn, khán giả có thể nhìn từ mọi mặt, đó là điều mà các ảo thuật gia rất ngại!” - ảo thuật gia Trần Định nói thêm.

Một thực tế khác như chia sẻ của ảo thuật gia Lê Bình thì mỗi năm cộng đồng ảo thuật gia cũng đều cố gắng thực hiện những tiết mục ảo thuật với đạo cụ hoành tráng, tuy nhiên “Việc đầu tư đạo cụ tốn kém, đầu tư sáng tạo cho tiết mục mất nhiều thời gian nhưng rồi những tiết mục hoành tráng đó không có nơi biểu diễn, chỉ diễn được vài ba lần” - ảo thuật gia Lê Bình cho biết.

Bởi khác với ca hát, múa, xiếc... khán giả xem ảo thuật Việt vẫn thường mang tâm lý xem thử ảo thuật gia giở trò gì để ngồi canh xem thử có lật tẩy được hay không. Từ tâm lý đó mà một tiết mục nếu diễn đi diễn lại sẽ làm khán giả nhàm chán bởi khán giả sẽ xua tay theo tâm lý “rồi cũng chỉ chừng đó, ra con chim, ra con trăn...”.

Thực tế ảo thuật oái oăm như vậy nhưng các nhà ảo thuật của Việt Nam vẫn luôn cố gắng nuôi mộng bền lâu. Từ năm năm trước, những cây đa cây đề trong giới ảo thuật: Tâm Chính, Lê Bình, Tuấn Phương... đều mong muốn một dự án dài hơi cho ảo thuật đúng nghĩa. Và những ngày cuối tháng 6 này, các nhà ảo thuật đã bắt tay công bố dự án đại hội ảo thuật lần đầu tiên với tên gọi The Magic Secret. Đây được xem là dự án dài hơi nhất với ảo thuật Việt từ trước đến nay bởi nó không chỉ dừng ở cuộc thi, sân chơi ảo thuật mà một hành trình dài nghiên cứu, khai thác và phát triển các khía cạnh đặc biệt của bộ môn ảo thuật nhằm khơi gợi niềm yêu thích ảo thuật của khán giả.

NAM THANH