Tinh hoa Gabriel Marquez ở lại

Gabriel Garcia Marquez khiến cả thế giới mê đắm bởi bút pháp hiện thực thần bí, pha trộn một cách độc đáo cái thần kỳ và cái tầm thường để rồi những gì kỳ lạ trở nên bình dị.

Sự vĩ đại của ngòi bút Mỹ Latin

Trong những câu chuyện của Gabriel Garcia Marquez, người đọc bắt gặp những bông hoa trôi dạt trên không trung, những tên bạo chúa tồn tại qua nhiều thế kỷ, linh mục biết bay và xác chết không bị phân hủy, những đứa trẻ sinh ra với cái đuôi…, tất cả đều là sản phẩm tưởng tượng của Gabriel được thêm thắt yếu tố dân gian, bí ẩn nhưng đều là những hình tượng đại diện cho hiện thực. Khi tới tay người dân Mỹ Latinh, họ tìm thấy trong sách của ông một phần lịch sử và cuộc đời họ. Những chủ đề được Gabriel đề cập trong văn chương cũng chính là quan điểm triết lý của ông về tình yêu (Tình yêu thời thổ tả), chính trị (Ngài đại tá chờ thư, Kẻ bí mật trở về Chili).

Tờ Guardian của Anh nhận định ngòi bút của Gabriel luôn tìm kiếm sự tự do trong sáng tạo bằng cách thần thoại hóa hiện thực. Bằng một cách khôn ngoan, ông giải phóng trí tưởng tượng từ hạn chế của hiện thực với mục đích cuối cùng chính là khiến nó trở thành công cụ của cách mạng. Như một trong những câu nói nổi tiếng của Gabriel: “Tự do thường là nạn nhân đầu tiên của chiến tranh”. Giới chuyên môn và những tờ báo hàng đầu cho rằng trong thời điểm văn học hiện thực huyền ảo nở rộ trong nửa cuối thế kỷ 20, những tác phẩm của Gabriel mà đặc biệt là Trăm năm cô đơn còn là đòn bẩy cho nền văn học Colombia.

 
Gabriel Garcia Marquez có một trong những phát biểu đáng nhớ: “Trong nghề văn, khiêm tốn là một đức tính thừa”.

Không ai có thể phủ nhận rằng Garcia Marquez đã giúp trẻ hóa, tái cấu trúc, tái tạo ngữ cảnh, văn học và phê bình ở Colombia cũng như châu Mỹ Latinh. Nhà văn người Chile Ariel Dorfman nói về vai trò to lớn của Gabriel: “Garcia Marquez đưa ra một tiếng nói cho những người đã chết và những người chưa được sinh ra, ông ấy đã mang một tiếng nói cho châu Mỹ Latinh”. Còn cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton cũng bày tỏ: “Tôi đã bị choáng ngợp trước trí tưởng tượng thiên tài của ông, cách suy nghĩ mạch lạc và một sự trung thực hiếm có trong cảm xúc. Ông đã nắm bắt được trọn vẹn niềm vui, nỗi buồn của cả loài người”.

Cá tính khác người và sức làm việc phi thường

Gabriel không thích thể hiện cảm xúc và khá thất thường trong tính cách nhưng may mắn, kỹ năng giao tiếp không tồi giúp ông xử lý hiệu quả cảm xúc mạnh mẽ và nguồn cảm hứng của mình. Giọng văn mạnh mẽ nhưng đầy tính ẩn dụ của Gabriel qua các tác phẩm đã thể hiện được phần nào cá tính này.

Nếu trong giới nhà văn, có không ít tên tuổi nổi tiếng có đời sống tình cảm khá “sôi động”, như đại văn hào Pháp Victor Hugo còn được biết đến với biệt danh “Đông Gioăng của nước Pháp” thì Gabriel Garcia Marquez lại là một trường hợp trái ngược. Chuyện tình yêu của ông gắn liền với người vợ duy nhất - người đã cùng ông trải qua cuộc hôn nhân dài 56 năm.

Những dấu hiệu của bệnh tật không khiến Gabriel đầu hàng. Năm 2004, khi đã 77 tuổi, ông phát hành cuốn Hồi ức về những cô gái điếm buồn của tôi. Vào năm 2009, nhật báo El Tiempo của Colombia phỏng vấn nhà văn Gabriel Garcia Marquez khi đó đã 82 tuổi về việc liệu ông đã gác bút hay chưa. Với tính cách tinh quái bướng bỉnh, Gabriel trả lời: “Gọi lại sau đi, tôi đang bận viết”. Cuối cùng, nhà văn nổi tiếng gắt gỏng cũng đồng ý trả lời... hai câu hỏi, đó là: “Tôi không làm bất cứ việc gì khác ngoài viết” - Marquez nói và “Xuất bản sách không phải là việc của tôi!”.

THÚY HOA