Cần công nhận liệt sĩ cho anh Hải!

Anh Vũ Xuân Hải, Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động và phòng cháy, chữa cháy rừng số 2 (thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng), cuối năm 2014, khi đang thực hiện nhiệm vụ ngăn chặn một vụ vận chuyển lâm sản trái phép trên địa bàn thì bị người lái xe chở gỗ tông chết. Người tông chết anh Hải sau đó đã bị tòa án quy vào tội giết người và bị phạt 16 năm tù. Tuy nhiên, đến nay anh Hải vẫn không được công nhận là liệt sĩ.

Bị tông chết khi làm nhiệm vụ

Theo hồ sơ vụ án, vào khoảng 0 giờ ngày 28-12-2014, Hoàng Minh Trung được bố là Hoàng Đức Nhì giao ô tô không có biển kiểm soát đi chở gỗ lậu từ xã Mỹ Đức (huyện Đạ Tẻh, Lâm Đồng) ra huyện Đạ Huoai. Nhận được tin báo có người vận chuyển lâm sản trái phép, anh Vũ Xuân Hải cùng một cán bộ kiểm lâm khác là Cao Viết Lư tức tốc lên đường làm nhiệm vụ.

Khi phát hiện thấy xe có đặc điểm như tin báo, anh Hải nói Lư chạy xe vượt lên để anh Hải ra hiệu lệnh dừng xe. Mặc dù Trung biết rõ đây là hai cán bộ kiểm lâm (mặc trang phục kiểm lâm) nhưng Trung vẫn cố tình không dừng xe và tiếp tục điều khiển xe lạng qua lạng lại trên đường nhằm không cho xe cán bộ kiểm lâm vượt lên.

Hai người truy đuổi theo xe của Trung khoảng 5 km, khi đến ngã ba thuộc thôn 1, xã Quốc Oai, Đạ Tẻh, Trung đạp thắng xe và giảm tốc độ còn 30 km/giờ để rẽ vào đường mương bê tông. Thấy Trung giảm tốc độ nên anh Lư điều khiển xe vượt lên trước ô tô của Trung và dừng lại ra tín hiệu yêu cầu Trung dừng xe để kiểm tra. Lúc này, xe của hai cán bộ kiểm lâm đang còn cách xe của Trung 7 m thì bị Trung đâm trực diện khiến anh Lư văng ra khỏi xe. Riêng anh Hải và xe máy bị ô tô kéo lê khoảng 8 m, Trung bỏ trốn khỏi hiện trường, anh Hải bị chết do đa chấn thương (chấn thương sọ não, chấn thương ngực, chấn thương bụng, gãy cổ xương đùi trái, gãy đầu trong xương đòn).

Trung đã bị truy tố và bị TAND tỉnh Lâm Đồng tuyên phạt 16 năm tù về tội giết người với nhận định bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, bị kiểm lâm kêu dừng xe nhưng không chấp hành mà lao thẳng xe vào kiểm lâm.

Chị Tô Thị Thoa, vợ anh Hải, xót xa bên bàn thờ chồng. Ảnh: DH

Không được công nhận liệt sĩ vì đó không phải là tội phạm?

 Sau cái chết của chồng, chị Tô Thị Thoa (vợ anh Hải) đã làm đơn đề nghị công nhận liệt sĩ cho anh Hải. Kèm theo đó, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng đã nhiều lần có đơn gửi Cục Người có công thẩm định hồ sơ để xác nhận liệt sĩ đối với anh Hải. Tuy nhiên, đến nay anh Hải vẫn không được công nhận là liệt sĩ.

Công văn số 1611 ngày 7-9-2015, Cục Người có công  cho hay anh Hải không đủ điều kiện xác nhận là liệt sĩ theo điểm d khoản 1 Điều 17 Nghị định 31/2013 của Chính phủ - quy định về các trường hợp người hy sinh được công nhận là liệt sĩ. Cụ thể, anh Hải không được xem là hy sinh trong trường hợp: “Trực tiếp tham gia đấu tranh chống lại hoặc ngăn chặn các hành vi nguy hiểm cho xã hội thuộc các tội được quy định trong Bộ luật Hình sự (BLHS)”.

Trong công văn này, Cục Người có công lập luận: “Chỉ được coi là đấu tranh chống lại hành vi tội phạm (hành vi gây nguy hiểm cho xã hội là tội phạm được quy định trong BLHS) khi hành vi ban đầu được phát hiện là hành vi tội phạm đang diễn ra, do ngăn chặn hành vi tội phạm đó dẫn đến bị chết (có thể bị ngã, bị va chạm hoặc bị đối tượng tấn công...). Cục này cho rằng trong vụ việc dẫn đến anh Hải bị chết thì hành vi vận chuyển gỗ trái phép của Trung (được thuê chở 2,668 m³ gỗ xuân thông (thuộc nhóm 6) là hành vi vi phạm hành chính (không bị khởi tố). Từ đó Cục Người có công cho rằng không đủ điều kiện công nhận liệt sĩ cho anh Hải theo quy định đã nêu trên đây.

Lập luận không thuyết phục

Trao đổi với chúng tôi, luật sư Trần Ngọc Quý (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng lập luận của Cục Người có công là không thuyết phục, vì hành vi vận chuyển gỗ trái phép của Trung có dấu hiệu phạm tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng. Đây là tội phạm được quy định trong Điều 175 BLHS.

Theo luật sư Quý, trong vụ án này, các cơ quan chức năng đã xác định hành vi vận chuyển gỗ trái phép của Trung là hoàn toàn có thật. Bản án còn nhận định rất rõ: “Trong tình hình hiện nay việc vận chuyển gỗ trái phép lâm sản đã tiếp tay cho việc phá rừng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của cộng đồng”. Mặt khác, để che giấu hành vi sai phạm này, Trung đã tông chết anh Hải, đây là hậu quả đặc biệt nghiêm trọng và bị tòa phán quyết về tội giết người. “Rõ ràng đối chiếu với quy định tại điểm d khoản 1 Điều 17 Nghị định 31/2013 của Chính phủ thì hành vi ngăn chặn đối tượng vận chuyển gỗ trái phép của anh Hải phải được coi là trực tiếp tham gia đấu tranh chống lại các hành vi nguy hiểm cho xã hội thuộc các tội được quy định trong BLHS. Và anh Hải cần phải được công nhận là liệt sĩ” - luật sư Quý nói.