Hiện nay, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không có chức năng đào tạo đã đăng ký tên doanh nghiệp là Viện X, Trung tâm Y... mượn danh nghĩa tư vấn, cung cấp thông tin nhưng thực chất là tuyển sinh liên kết đào tạo.
Hàng ngàn người vì thiếu thông tin, vì nghe theo các quảng cáo đã đổ tiền vào học mà không hiểu hết các định chế đào tạo liên tục, từ xa… và đối tượng cũng như mục tiêu của các định chế này ở nước ngoài.
Loạt bài này nhằm minh bạch hóa một hiện tượng với mục đích: Người đi học cần có kiến thức để tự bảo vệ và người tiêu dùng bằng cấp cần thông minh hơn.
Ngày càng bành trướng tại VN
Là một viện cung cấp chương trình đào tạo được thành lập năm 1991 tại Bỉ, từ năm 2000, UBI (United Business Institutes - tạm dịch: Viện Thương mại Thống nhất có trụ sở đặt tại Avenue Marnix, 20 - Marnixlaan, 20B-1000 Brussels, Belgium) đến VN.
UBI - cái tên viết tắt khiến người đọc dễ suy luận nhầm đến các từ University - Belgium - Business- International - đã thiết lập được liên kết đào tạo với các đối tác uy tín tại VN: ĐH Quốc gia TP.HCM, ĐH Quốc gia Hà Nội.
Website của UBI - Viện Thương mại Thống nhất, mà mới nghe qua người đọc dễ liên tưởng đến Học viện Thương mại Quốc tế hoặc Học viện Quốc tế Bỉ.
Thời kỳ đó ở VN có rất ít chương trình đào tạo quốc tế. Người học trong nước chưa thực sự biết nhiều về các trường quốc tế, hệ thống kiểm định đánh giá chất lượng cũng như các loại hình đào tạo lợi nhuận và phi lợi nhuận…
Tại VN, ngày 10-6-2010, một sự kiện xảy ra làm xôn xao trong giới học thuật. Đó là sự kiện Viện Quản trị và Tài chính (gọi tắt là IFA, có trụ sở tại tòa nhà IFA số 58 Tân Canh, quận Tân Bình, TP.HCM) đã làm lễ ký kết thỏa thuận hợp tác triển khai chương trình đào tạo quốc tế với tổ chức giáo dục NetAcademy của Malaysia. Theo đó, hai bên cùng triển khai chương trình đào tạo các bậc: cử nhân quản trị kinh doanh (BBA), thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA), tiến sĩ quản trị kinh doanh (DBA) theo định hướng phát triển của IFA và NetAcademy. Tuy nhiên, các chương trình này sẽ được đào tạo và cấp bằng quốc tế của UBI.
Ngay sau khi diễn ra lễ ký kết thỏa thuận về hợp tác đào tạo giữa IFA và tổ chức giáo dục NetAcademy của Malaysia, IFA nhanh chóng triển khai mở các văn phòng đại diện tại Đà Nẵng, Cần Thơ, Đồng Nai, Vũng Tàu, Dăk Lăk, Hà Nội, Nha Trang, Bình Dương, Đà Lạt. Có lẽ IFA hy vọng mạng lưới văn phòng đại diện mọc lên khắp VN sẽ thu hút được nhiều người học đang trong cơn khát và loay hoay đi tìm bằng cấp thạc sĩ, tiến sĩ ngoại.
Không biết Anh văn vẫn học tốt!
Tại văn phòng của IFA tại Đà Nẵng (242 Nguyễn Tri Phương, quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng), sau khi giới thiệu chương trình với chúng tôi, cô Thái Thị Quỳnh Trang, chuyên viên tư vấn tuyển sinh, nói thẳng: “Đây là chương trình đào tạo thạc sĩ quản trị kinh doanh lấy bằng quốc tế của UBI không yêu cầu đầu vào”. Chương trình gồm 60% đào tạo bằng online do giảng viên Bỉ đảm trách và 40% giảng viên VN đào tạo trực tiếp, tập trung tại Đà Nẵng.
Chúng tôi lấy lý do là dân kỹ sư làm công trình lâu năm, kiến thức tiếng Anh rơi rụng gần hết, không thể theo nổi chương trình thạc sĩ này, nhờ IFA giúp sức. Chuyên viên tuyển sinh Quỳnh Trang khẳng định: “Đầu vào tiếng Anh chúng tôi không yêu cầu do khi anh học online thì có phụ đề tiếng Việt hướng dẫn. Còn khi anh học tập trung sẽ có giảng viên VN chăm lo”.
Chương trình đào tạo thạc sĩ quản trị kinh doanh kéo dài trong 18 tháng, gồm 10 học phần. Học phí 5.900 USD đóng làm ba lần. “Lệ phí đầu tiên cho việc xét duyệt hồ sơ là 100 USD. Học phí đóng tại văn phòng này (văn phòng của IFA tại Đà Nẵng) hoặc chuyển khoản cho em cũng được” - cô Trang hướng dẫn.
Trong khi đó, thông qua tổ chức giáo dục NetAcademy của Malaysia liên kết với Công ty TNHH Tư vấn và Phát triển doanh nghiệp Vietwings (gọi tắt là Công ty Vietwings, có địa chỉ tại 1106, tầng 11, CT 1 tòa nhà Fodacon, Hà Đông, Hà Nội), phóng viên được biết cấu trúc chương trình thạc sĩ gồm 10 môn học. Bảy môn trong số đó được dạy theo phương pháp online, ba môn còn lại học tập trung tại Malaysia trong một tuần, kết hợp với... tham quan Malaysia...
Giảng viên Tây ta lẫn lộn…
Tại Hà Nội, chương trình đào tạo quản trị kinh doanh các bậc cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ của UBI được triển khai dưới hình thức liên kết với Công ty TNHH Tư vấn và Phát triển doanh nghiệp Vietwings (gọi tắt là Công ty Vietwings; tòa nhà Fodacon, Hà Đông, Hà Nội). Tuy nhiên, Công ty Vietwings không trực tiếp liên kết với UBI của Bỉ mà thông qua tổ chức giáo dục NetAcademy của Malaysia. Vietwings đóng vai trò đối tác được NetAcademy ủy quyền thực hiện việc chiêu sinh và tham gia đào tạo.
Tại Công ty Vietwings cũng như tại IFA, yêu cầu đầu vào đối với bậc đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ quản trị kinh doanh không hề đề cập đến trình độ tiếng Anh của người học. Yêu cầu ấy khá đơn giản: Có bằng thạc sĩ, bằng cử nhân do trường ĐH được công nhận cấp; có năm năm kinh nghiệm. Vì thế, hiện chương trình đào tạo tiến sĩ tại Công ty Vietwings và IFA được nhiều học viên là cán bộ, lãnh đạo các công ty đăng ký hồ sơ và chờ giấy báo nhập học từ phía UBI.
Vẫn trong vai kỹ sư cầu đường ra trường đã lâu muốn học lấy bằng tiến sĩ quản trị kinh doanh của UBI để thăng tiến, chúng tôi đặt vấn đề trình độ tiếng Anh của mình quá yếu, sợ không theo nổi chương trình và được chuyên viên tư vấn tuyển sinh của Công ty Vietwings hứa hẹn: “Công ty Vietwings có chương trình hỗ trợ thêm tiếng Việt, còn chương trình giảng dạy thạc sĩ, tiến sĩ có cả tiếng Việt và tiếng Anh”.
Thấy chúng tôi tỏ ý chưa yên tâm, chuyên viên tư vấn của Vietwings quả quyết: “Với chương trình tiến sĩ UBI của Vietwings, nếu anh thấy lo ngại về vấn đề tiếng Anh của mình, phía Vietwings sẽ cố gắng xin trường cử giảng viên VN hướng dẫn cho học viên và học viên có thể làm các bài luận bằng tiếng Việt”.
| Vài nét UBI ở Bỉ UBI không có từ nào tự xưng mình là trường ĐH trên website chính thức http://www.ubi.edu/about/presentation/. Là nhà cung cấp chương trình đào tạo, UBI nói rõ văn bằng cử nhân và thạc sĩ, khi ghi danh học ở UBI, là do ĐH Wales chứng nhận và cấp phát. Về vấn đề ngôn ngữ, ngay tại Bỉ là nước sở tại, UBI đưa ra yêu cầu rất cao: Tất cả các chương trình đều được giảng dạy bằng tiếng Anh, học viên bắt buộc phải chọn thêm một ngoại ngữ phụ (Pháp, Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha). Nếu ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Anh thì phải theo một khóa ngoại ngữ thứ hai. Thế nhưng không biết vì sao khi đến VN, yêu cầu về ngoại ngữ đã được tinh giản đến mức… không còn gì!? Cũng trên website của UBI, ban giảng huấn được giới thiệu rất đa dạng ngành nghề, từ công nghiệp thực phẩm đến báo chí, y khoa, điện, tâm lý, kinh tế… nhưng hầu như tất cả đều là thạc sĩ và cử nhân. |
XUÂN CHIỂU
