Trường nghề vất vả tuyển sinh

Theo Tổng cục Dạy nghề, quy mô và chất lượng tuyển sinh học nghề ngày càng tăng, trên 75% học viên tốt nghiệp trung cấp nghề, CĐ nghề có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp, trong đó nhiều nghề đạt trên 90%. Thế nhưng công tác tuyển sinh tại các trường nghề luôn gặp khó khăn.

Thiếu thông tin, trọng bằng cấp

Khó dai dẳng từ bao lâu nay là nhận thức của phần lớn phụ huynh, học sinh chỉ xem học nghề là bước đường cùng. Ông Ngô Đức Giảng, Trưởng phòng Dạy nghề - Sở LĐ-TB&XH tỉnh Bến Tre, giải thích: “Do định kiến xã hội còn nặng nề về bằng cấp nên học nghề chưa thu hút được người học”. Còn bà Nguyễn Thị Hằng, Hiệu trưởng Trường CĐ nghề Kỹ thuật công nghệ TP.HCM, thì cho rằng nhiều gia đình kinh tế khó khăn, nhất là ở vùng sâu vùng xa, nên phụ huynh chỉ cho con em mình làm lao động phổ thông mà không mặn mà cho việc học nghề. Một nguyên nhân nữa là do có quá nhiều trường ĐH, CĐ được thành lập và tham gia đào tạo nghề, học phí và thời gian học CĐ nghề tương đương học CĐ, ĐH.

Ông Nguyễn Hồng Minh, Vụ trưởng Vụ Đào tạo nghề (Tổng cục Dạy nghề), nhìn nhận: “Tâm lý nặng nề bằng cấp của người dân, xã hội vẫn còn khá phổ biến. Trong khi đó, các thông tin tuyên truyền, tư vấn và hướng nghiệp về dạy nghề còn yếu, chưa làm cho xã hội, nhất là học sinh phổ thông, thanh niên hiểu đúng và lựa chọn học nghề. Mặt khác, các trường ĐH, CĐ được mở ra quá nhiều, điểm trúng tuyển thấp, chỉ tiêu tuyển ngày càng tăng đã thu hút phần lớn học sinh vào học ĐH, CĐ”.

Ông Minh cũng cho rằng các trường nghề có chất lượng tập trung ở các khu đô thị, chi phí học tập cao, do đó khó thu hút học sinh vùng sâu vùng xa. Thêm vào đó, quan hệ giữa các trường dạy nghề với các doanh nghiệp thiếu chặt chẽ nên học sinh chưa xác định rõ học xong có việc làm thuận lợi, có mức tiền lương tương xứng với trình độ được đào tạo không.

Học sinh nghề điện-điện tử Trường Trung cấp nghề Kỹ thuật công nghệ Hùng Vương (TP.HCM) trong giờ thực hành. Ảnh: QUỐC DŨNG

Càng tuyển nhiều càng thiếu đậm

Trước mùa tuyển sinh 2011 này, những trường nghề chất lượng đào tạo thuộc hàng tốp vẫn thấp thỏm lo thiếu chỉ tiêu. Ông Hồ Văn Sĩ, Phó Trưởng phòng Đào tạo Trường CĐ Kỹ thuật Lý Tự Trọng (TP.HCM), cho biết: “Chỉ tiêu trung cấp của trường năm ngoái là 800 nhưng chỉ tuyển được 700 học sinh. Nhiều năm trước trường không bao giờ lo thiếu chỉ tiêu nhưng nay học sinh không mặn mà học nghề”. Ông Hà Kim Vọng, Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề Du lịch Khôi Việt (TP.HCM), cũng cho hay trong vài năm gần đây, số học sinh theo học nghề giảm (như năm 2008 tuyển được 615 học sinh, năm 2009 giảm còn 390 và năm ngoái chỉ tuyển được hơn 250 học sinh) và nhất là nghề hướng dẫn viên du lịch gần như không có học viên vì học sinh có khuynh hướng học ngành này ở các trường CĐ, ĐH. Ông Đào Văn Thông, Trưởng phòng Đào tạo Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam, dẫn chứng: “Trường CĐ nghề Lilama 1 (Ninh Bình) đã tổ chức tuyển sinh nhiều đợt trong năm, về cả địa phương tuyển trực tiếp người học… nhưng năm 2010 tuyển chỉ được 65% so với năm 2009”.

Với các trường nghề mới thành lập và ngay cả các trường chưa có thế mạnh về ngành nghề, tình hình còn thê thảm hơn. Năm 2010, Trường Trung cấp nghề Ngọc Phước (TP.HCM) đăng tuyển sinh trên báo ba lần, gửi 8.000 thư mời tới thông báo chỉ tiêu học nghề, ngành nghề, thế mạnh của trường… nhưng chỉ có 32 học sinh đăng ký. Trường Trung cấp nghề Mai Linh (TP.HCM) đã tuyển sinh nhiều tháng, trường đã tung ra chương trình giảm học phí đến 50%... nhưng rất ít người theo học.

QUỐC DŨNG