Nhưng dù là gì thì rõ ràng bản báo cáo giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách pháp luật, việc thành lập trường, đầu tư và đảm bảo chất lượng đào tạo đối với giáo dục đại học” được đưa ra tại kỳ họp lần này đã thật sự làm “nóng lên” không khí góp ý, tranh luận của các đại biểu hôm 7-6.
Đúng, rất ít khi cử tri được nghe các đại biểu của mình nói thẳng, nói thật, nói hết ý điều mà xưa nay dư luận luôn cảnh báo về sự thiếu tầm trong việc hoạch định chính sách và quản lý hệ thống giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng. Có vị cho rằng không thể nào nêu hết những nơi trường không ra trường, lớp không ra lớp, thầy không ra thầy và trò không ra trò. Có vị đã khẳng định chính sự thiếu minh bạch, không trung thực trong xử lý những vụ, những việc, những người thiếu cả năng lực lẫn phẩm chất là nguyên nhân của tất cả. Điều đó cho thấy sự yếu kém trong công tác quy hoạch, đào tạo, bố trí cán bộ không chỉ ở cấp thấp. Thậm chí là có vấn đề trong quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý cán bộ. Có vị không giấu hết nỗi bất bình khi dùng cách nói của dân gian “thượng bất chính, hạ tắc loạn” để mô tả sự “tồi tệ” cứ kéo dài không biết đến bao giờ.
Và cũng như các kỳ họp đã qua, những người theo dõi cuộc thảo luận từ bên trong lẫn bên ngoài hội trường hôm ấy đã một phen sướng cả người vì lại được nghe ý kiến “bỏ bom” của đại biểu Lê Văn Cuông. Chẳng là sau khi tìm mãi vẫn không thấy phần nói về trách nhiệm - phần vô cùng quan trọng - trong bản báo cáo giám sát rất quan trọng này nên trong phần phát biểu của mình, vị đại biểu của tỉnh Thanh Hóa đã nhấn mạnh: “Tôi đề nghị Quốc hội cần xác định rõ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội, của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương liên quan, nhất là trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo và vai trò của bộ trưởng”.
Sướng thì sướng vậy nhưng ít ai hy vọng sẽ có người đứng ra nhận hoặc chỉ đúng nơi, đúng chỗ, đúng người phải nhận trách nhiệm. Tình thế chắc rồi cũng không có gì để nói nếu không có phát biểu của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, phát biểu đã khiến nhiều người phải… thở dài. Vì, nếu bảo tất cả bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo từ năm 1975 đến giờ cùng chia trách nhiệm thì không biết phải chia như thế nào khi mà các vị đã hạ cánh cả rồi. Có lẽ vì thế rất nhiều người khác lại chợt... thở ra vì đã bắt gặp được ý tứ của Phó Thủ tướng hôm ấy khi nói: “Theo nguyên tắc, giáo dục của chúng ta nằm trong sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ quản lý chung”. Thế, nếu không có gì để “nói lại cho rõ” thì với ý tứ ấy có thể ngầm hiểu chuyện về trách nhiệm mà các đại biểu chất vấn thuộc về ai là câu chuyện dài khó có hồi kết.
BA THỢ TIỆN
