18 tuổi vẫn là trẻ em: 'Tăng tuổi thì giải quyết được cái gì?'

Dự luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi) vừa được Quốc hội cho ý kiến. Có nhiều ý kiến trái chiều xung quanh đề xuất nâng độ tuổi trẻ từ dưới 16 tuổi lên dưới 18 tuổi. Pháp Luật TP.HCM xin giới thiệu các quan điểm khác nhau này.

NGUYỄN THỊ THU THỦY, nguyên Phó Chánh tòa Hình sự TAND TP.HCM:

Tăng tuổi sẽ phù hợp khi có tòa án vị thành niên

Các nước quy định dưới 18 tuổi là trẻ em. Luật nước ta lại quy định trẻ em là dưới 16. Do đó từ nhiều năm trước, tôi đã nghe có ý kiến cần xem xét thay đổi quy định về độ tuổi trẻ em. Theo tôi, quy định tuổi trẻ em dưới 18 tuổi là phù hợp. Chúng ta sẽ thành lập tòa án xét xử riêng đối với người chưa thành niên. Vậy lứa tuổi do tòa này giải quyết đương nhiên là dưới 18. BLHS và BLTTHS có chương riêng về người chưa thành niên (dưới 18 tuổi), nhiều điều luật cũng quy định chính sách dành cho người chưa thành niên rồi.

NINH THỊ HỒNG, Ủy viên Thường vụ Thường trực Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam:

Nâng độ tuổi trẻ em là cần thiết

Thứ nhất, Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới và là nước đầu tiên của châu Á ký Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Đầu năm 2015, trong 66 quốc gia mà chúng ta có được thông tin thì có 10 quốc gia quy định độ tuổi trẻ em bằng và cao hơn 18 tuổi, chỉ có tám quốc gia quy định thấp hơn 18 tuổi, trong đó có Việt Nam. Ở châu Á có ba quốc gia quy định độ tuổi trẻ em dưới mức 18, gồm Việt Nam, Myanmar, Singapore. Ủy ban Quyền trẻ em của Liên Hiệp Quốc cũng kiến nghị Việt Nam nên quy định trẻ em từ 18 trở xuống. Việt Nam đã ký Công ước trẻ em nên cần cam đoan thực hiện theo lộ trình quốc tế.

Thứ hai, người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi chưa phát triển đầy đủ về sức khỏe, nhận thức, cần có sự quan tâm của Nhà nước. Theo khoa học và ngay cả Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cũng đã có nghiên cứu, chứng minh điều này.

Thứ ba, theo các đại biểu Quốc hội và thực tế hiện nay, khi tăng độ tuổi trẻ em sẽ không có ảnh hưởng quá nhiều. Hiến pháp 2013 (Điều 27) quy định công dân đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử, công dân đủ 18 tuổi trở lên có quyền biểu quyết khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân. BLDS 2005 quy định người từ 18 tuổi trở lên là thành niên, là người lớn. BLHS, BLTTHS, Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định người dưới 18 tuổi không phải chịu trách nhiệm như người thành niên. BLLĐ quy định người dưới 18 tuổi chỉ làm những công việc phù hợp để đảm bảo sức khỏe. Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Nghĩa vụ quân sự đều quy định thanh niên phải từ 18 tuổi trở lên…

Theo dự luật mới, học sinh THPT (dưới 18 tuổi) vẫn còn là trẻ em. (Ảnh minh họa)

Việc nâng độ tuổi trẻ em tác động rất lớn đến Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam. Luật cũ quy định trẻ em dưới 16 tuổi nên chúng tôi chỉ có thể giúp đỡ tác động với những em ở độ tuổi này thôi. Có những trường hợp gia đình của các bé ở độ tuổi 17-18 hay chính các bé đến xin giúp đỡ khi các em phạm lỗi hay có người xâm phạm… Khi đó chúng tôi chỉ có thể giúp đỡ tư vấn nhưng để đưa văn bản pháp lý lên các cơ quan hỗ trợ thì không thể, vì Hội lên tiếng sẽ không phù hợp. Trong khi như đã nói, độ tuổi này của các em rất nhạy cảm, rất dễ bị xâm phạm, tác động…

Ông PHẠM CÔNG HÙNG, nguyên Thẩm phán TAND Tối cao:

Tăng tuổi thì giải quyết được cái gì?

Pháp luật phải đi vào cuộc sống. Hiện nay chỉ nói riêng Luật Hôn nhân và Gia đình là không điều chỉnh được đối với vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều người dân tộc thiểu số do phong tục, tập quán lâu đời.

Về pháp luật, nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng rơi vào độ tuổi từ đủ 17 đến dưới 18 tuổi. Tôi từng xử một bị cáo chỉ còn thiếu hai ngày nữa là đủ 18 tuổi, phạm tội hiếp dâm và giết người. Bé gái nạn nhân chỉ mới 5-6 tuổi, bị bóp cổ dìm xuống nước, xót xa vô cùng. Sau khi tuyên mức án tối đa chỉ 18 năm tù, tôi khóc luôn tại phòng xử. Đau lòng quá, bị cáo thì nhởn nhơ, còn gia đình bị hại đau đớn tột cùng vì mất đi đứa con duy nhất.

Chế tài hình sự đối với người chưa thành niên đã là rất nhân đạo nhưng cũng phải xem xét ở khía cạnh đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm. Nếu chưa có nhận định gì sắc bén để tổng hợp rằng nếu từ đủ 16 đến dưới 18 vẫn là trẻ em thì tốt hơn theo tôi không nên sửa độ tuổi xác định là trẻ em.

Hơn nữa, tại sao lại đi ngược lại xu hướng phát triển chung của xã hội? Lứa trẻ em ngày nay đã được chăm sóc tốt hơn, phát triển hơn, thông minh hơn, giao lưu kết bạn nhiều hơn, tiếp thu thông tin, độ trưởng thành phát triển hơn lứa trước nhờ phát triển của kinh tế, xã hội, công nghệ thông tin. Vậy thì tại sao lại kéo dài thời gian là trẻ em? Tôi cho rằng kéo dài độ tuổi trẻ em chẳng giải quyết được vấn đề gì.

Luật sư PHẠM CÔNG ÚT, Đoàn Luật sư TP.HCM:

Tăng độ tuổi sẽ giảm chế tài

Tôi cho rằng vấn đề nâng tuổi cho trẻ em là không phù hợp trong thời điểm hiện nay. Việc pháp luật dự trù trước những tình hình xã hội là vấn đề nên làm nhưng việc tăng tuổi cho trẻ em có thể sẽ gặp nhiều bất cập, cũng như ảnh hưởng tới tình hình tội phạm và nhiều vấn đề xã hội khác. Bởi thực tế đã có rất nhiều trường hợp người chưa thành niên gây ra những tội phạm chấn động cả nước.

Theo Điều 68 BLHS, người chưa thành niên từ đủ 14 đến dưới 18 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự… Vậy khi quy định nâng tuổi cho trẻ em từ 16 tuổi lên 18 tuổi, phải chăng tuổi của người chưa thành niên cũng phải tăng theo, vô hình trung chế tài đối với họ phải giảm xuống hay sao?

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm