Bi kịch của người chuyển giới - Bài 3: Luật có nên xem xét?

Có nên xem xét điều kiện đặc thù của đối tượng này?

Trong hai số báo trước, Pháp Luật TP.HCMđã thông tin về thực trạng người chuyển giới. Theo các chuyên gia và tự bạch của bản thân người chuyển giới, đa số họ không phải là người đồng tính, cũng không phải là người có khuyết tật bẩm sinh về giới tính mà do có nhu cầu tự thân muốn sống trong giới tính khác và họ đã bằng mọi cách tự chuyển giới. Pháp luật về hộ tịch chưa xem xét cho điều chỉnh hộ tịch những trường hợp này. Chúng tôi xin giới thiệu ý kiến các chuyên gia và những người liên quan đề xuất các cơ quan pháp luật lưu ý thực trạng này.

Ông Lê Quang Bình,Viện trưởng Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường:

Nên nới rộng đối tượng để giảm bớt rủi ro

Những người chuyển giới có nhu cầu được sống với chính con người mình. Từ khát khao mãnh liệt đó, người chuyển giới từ nam sang nữ thì sẵn sàng bơm silicone làm ngực, cắt bỏ bộ phận sinh dục, tiêm hormone… rất nguy hiểm nhưng họ sẵn sàng đánh đổi.

Người có bất thường về bộ phận sinh dục không rõ ràng, chưa hoàn chỉnh mà luật cho phép chuyển giới hiện nay là người liên giới tính. Trong khi đó, người chuyển giới thực tế thì không nằm trong trường hợp này. Tỉ lệ người có mong muốn chuyển đổi giới tính ở Việt Nam và trên thế giới trung bình khoảng 0,3%, nếu nhân lên theo tỉ lệ dân số thì có khoảng 100.000 người, một con số không nhỏ.

Phạm Văn Hiệp đã chuyển đổi giới tính thành Phạm Lê Quỳnh Trâm. Ảnh: TƯ LIỆU + T.MẬN

Pháp luật cấm chuyển giới với những người có nhu cầu như đã nói ở trên nhưng thực tế nó vẫn diễn ra. Vì cấm nên người chuyển giới tự tìm đường đi phẫu thuật, tự tìm nguồn silicone, hormone… dễ xảy ra rủi ro về sức khỏe, sốc về tinh thần. Mặt khác, khi họ đi Thái Lan, Hàn Quốc làm phẫu thuật thì một lượng ngoại tệ lớn sẽ bị chảy máu. Khi pháp luật điều chỉnh rộng cửa hơn cho người chuyển giới thì cái nhìn kỳ thị của xã hội sẽ bớt đi, người chuyển giới cũng dễ tìm việc làm hơn.

Luật sưNguyễn Minh Luận,Đoàn Luật sư TP.HCM:

Cần nghiên cứu kỹ về y học

Giới tính trên giấy tờ và giới tính thể hiện ra thực tế khác nhau thì rất khó trong các giao dịch hằng ngày. Cô nhân viên cũ của tôi cũng là người chuyển giới (nữ thành nam), cô ấy thích người khác gọi bằng tên và nói rằng bắt em làm trâu ngựa gì cũng được, đừng gọi em bằng chị. Tôi nghĩ nhà làm luật cần quan sát cuộc sống để điều chỉnh cho luật sát với thực tế. Muốn vậy thì phải có nghiên cứu kỹ về y học. Người ta không bất thường về bộ phận sinh dục nhưng vẫn khát khao chuyển giới thì vì nguyên nhân gì? Có thể do cơ thể có bất thường gì đó về nội tiết tố bên trong. Nếu thấy cần thiết phải cho những người này chuyển giới thì cần điều chỉnh luật, lập một hội đồng thẩm định gồm có các chuyên gia trong ngành y và tâm lý.

Luật sưTrịnh Đức Duy,Đoàn Luật sư TP.HCM:

Cần xem xét lại các quy định liên quan

Theo quy định hiện hành, Nhà nước khó quản lý việc chuyển đổi giới tính và dẫn đến nhiều hệ quả xấu, cả về pháp luật lẫn cuộc sống.

Có lẽ các nhà làm luật nên xem xét lại các quy định liên quan. Các cơ quan nhà nước có thể đặt ra những quy định kiểm tra khắt khe, những đợt kiểm tra tâm lý của bác sĩ chuyên môn… Từ đó, giúp người muốn chuyển giới xác định lại bản thân trước khi quyết định.

THANH MẬN ghi