Trong khuôn khổ hoạt động của đoàn lãnh đạo cấp cao Việt Nam (VN) tại Mỹ do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu, chiều 18-5 (theo giờ San Francisco), Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đã gặp gỡ đại diện các thành viên Mạng lưới đổi mới sáng tạo (ĐMST) VN và ra mắt Ban điều hành mạng lưới tại Bờ Tây Mỹ.
Tại sự kiện này, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã có vài chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM.
. Phóng viên: Thưa Bộ trưởng, qua những ngày cùng với Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp xúc, gặp gỡ cộng đồng người Việt và trực tiếp làm việc với các bạn trẻ, các chuyên gia người Việt tại Mỹ, ông ấn tượng nhất việc gì?
+ Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Đó là tâm huyết với đất nước của các bạn trẻ, các chuyên gia người Việt tại Mỹ.
Chúng ta thấy trí tuệ người Việt không thua kém bất kể dân tộc nào. Nếu Chính phủ ta, các tổ chức trong nước hỗ trợ, hợp tác thì chắc chắn chính chúng ta sẽ làm chủ được công nghệ, góp phần xây dựng được nền kinh tế tự chủ, độc lập để đất nước phát triển.
 |
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng tại cuộc gặp đại diện các thành viên Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam và ra mắt Ban điều hành mạng lưới Bờ Tây Mỹ. |
VN là nước đang phát triển, còn nhiều hạn chế, còn nhiều khó khăn và cũng nhiều mâu thuẫn. Chẳng hạn, trí tuệ người Việt không phải là kém cỏi nhưng trình độ phát triển khoa học công nghệ quốc gia dù đã cải thiện nhiều nhưng vẫn ở mức rất thấp so với quốc tế. Người Việt được đánh giá là thông minh nhưng nguồn nhân lực chất lượng cao của quốc gia còn khiêm tốn, năng suất lao động thấp. Trong khi đó, cạnh tranh toàn cầu, biến đổi khí hậu, các an ninh phi truyền thống… đang là thách thức lớn đối với bất kỳ quốc gia nào.
. Vâng, hạn chế, khó khăn, thách thức ấy đang được đặt bên cạnh những mục tiêu Đại hội XIII của Đảng đề ra gắn với dấu mốc quan trọng 2030, 2045…
+ Tức là chúng ta cũng chỉ còn “quỹ thời gian” 23 năm để thành nước phát triển, thu nhập cao.
Ngân hàng Thế giới thống kê chỉ có 12 quốc gia vượt qua bẫy thu nhập trung bình để trở thành nước phát triển. VN là nước đang phát triển, thu nhập trung bình thấp, mà phải vượt qua được “bẫy thu nhập trung bình”. Để làm được điều này, chúng ta cần một nỗ lực rất lớn, một quyết tâm rất cao.
Chúng ta cũng có những lợi thế, chẳng hạn đang trong giai đoạn dân số vàng. Nhưng đến năm 2030 sẽ bắt đầu chuyển sang giai đoạn “già hóa”. Như vậy chúng ta cũng chỉ còn 10 năm nữa để phát triển với các điều kiện tốt nhất, thuận lợi nhất mà thôi.
. 10 năm chỉ là một nháy mắt trong dòng chảy lịch sử, vậy với Mạng lưới ĐMST VN mà Bộ KH&ĐT cùng Bộ Ngoại giao gây dựng, theo ông cần làm gì để tận dụng được quỹ thời gian ít ỏi này?
+ Đại hội XIII xác định phải lấy khoa học, công nghệ và ĐMST làm động lực cho tăng trưởng. Từ định hướng đó, chúng ta xây dựng chiến lược chủ động tham gia cách mạng 4.0. Chúng tôi đã thành lập Trung tâm ĐMST quốc gia và thành lập Mạng lưới ĐMST VN.
Đến nay, Mạng lưới ĐMST đã thành lập được tám văn phòng, trong đó Văn phòng Bờ Đông và Văn phòng Bờ Tây Mỹ. Mục đích là quy tụ các nhà khoa học người Việt ở tất cả lĩnh vực, đã thành danh và có uy tín để tập hợp, tạo thành sức mạnh chung cho đất nước.
Chúng ta đã quy tụ được 1.000 nhà khoa học và sẽ phát triển thêm nữa, tập hợp hàng chục ngàn chuyên gia người Việt trên khắp thế giới, cùng nhau làm việc, thúc đẩy các nghiên cứu, sản phẩm, hỗ trợ cho khoa học, công nghệ trong nước.
. Trung tâm và Mạng lưới ĐMST sẽ triển khai những công việc, nhiệm vụ cốt lõi gì để phát huy trí tuệ, tâm huyết của hàng chục ngàn người mà chúng ta sẽ quy tụ, thưa Bộ trưởng?
+ Trung tâm và Mạng lưới ĐMST VN sẽ góp phần thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và xây dựng hệ sinh thái ĐMST, chuyển giao công nghệ, phát triển các công nghệ mới, đào tạo nhân lực cho DN, hỗ trợ các startup trong nước.
Chúng tôi đang xây dựng chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho cộng đồng doanh nghiệp Việt, trong đó ưu tiên phối hợp với Google, Amazone… và các tập đoàn công nghệ lớn khác. Chúng tôi xác định doanh nghiệp chuyển đổi số càng nhanh thì càng hỗ trợ, thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh chóng hơn.
VN muốn phát triển nhanh, thu hẹp khoảng cách với các nước phát triển thì không có con đường nào khác ngoài tận dụng khoa học công nghệ.
Các nước phát triển đang ở trình độ cao hơn, quy mô lớn hơn thì người ta bước một bước bằng chúng ta chạy nhiều bước. Nhưng với tâm huyết, mong muốn đóng góp cho Tổ quốc của người Việt toàn cầu thì VN hoàn toàn có thể đuổi kịp, tiến cùng và thậm chí vượt lên ở một số lĩnh vực trong tương lai.
. Xin cám ơn Bộ trưởng.•
Sẽ có cơ chế để mọi người yên tâm đóng góp
Bộ Ngoại giao cùng Bộ KH&ĐT, thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng giao, đã phối hợp để thành lập Mạng lưới ĐMST VN năm 2018. Thông qua mạng lưới này, chúng ta có thể có những cách thức đóng góp tốt nhất cho đất nước.Chúng ta cũng biết mục tiêu phát triển của VN đến năm 2045 là rất tham vọng. Và mục tiêu ấy có thành công hay không thì phụ thuộc một phần vào ĐMST và khoa học công nghệ. Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên cách mạng 4.0, với khoa học công nghệ phát triển như vũ bão. Trong khi đó, thời gian để phát triển, như Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói thì còn rất ít. Bởi vậy, chúng ta cần tận dụng và phát huy hiệu quả của Mạng lưới ĐMST VN.
Đảng và Nhà nước VN luôn xác định bà con ta ở nước ngoài là cộng đồng không thể tách rời của dân tộc. Vì vậy, chúng tôi sẽ phối hợp với nhau để kiến nghị, đề xuất khung pháp lý, cơ chế cho người VN ở các nước khi tham gia Mạng lưới ĐMST.
Tôi cam kết với tư cách là bộ trưởng Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp chặt chẽ với bộ trưởng Bộ KH&ĐT đề xuất cấp có thẩm quyền những cơ chế, khung khổ để mọi người yên tâm đóng góp tâm huyết, trí tuệ cho dất nước. Và nhất là để sự đóng góp ấy luôn được ghi nhận, phát huy hiệu quả, là một trong những động lực thúc đẩy đất nước phát triển.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao BÙI THANH SƠN phát biểu ngày 18-5 tại cuộc gặp Mạng lưới ĐMST VN Bờ Tây Mỹ
