Bị hủy án vì bỏ lọt người tham gia tố tụng

Năm 2003, bà Nguyễn Thị Gần cho bốn người con căn nhà diện tích hơn 93 m² ở phường Minh An (TP Hội An). Bốn người thỏa thuận cử ông Xa (con trai thứ) đại diện đứng tên trong giấy tờ. Các bên có lập giấy cam kết thống nhất về tài sản. Năm 2009, ông Xa chết. Một người cháu của ông đã khởi kiện vợ ông yêu cầu chia thừa kế theo pháp luật đối với di sản của bà nội để lại.

Tại tòa, vợ ông Xa thừa nhận nhà đất có nguồn gốc của mẹ chồng nhưng khi còn sống, mẹ chồng đã lập hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và hợp đồng cho nhận nhà ở cho chồng bà. Năm 2009, chồng bà chết, bà đã đứng tên chủ quyền. Bà không biết thỏa thuận trước đó của chồng bà với các anh chị em và cho rằng giấy cam kết là giả mạo.

Tháng 9-2012, TAND TP Hội An đã xử sơ thẩm, bác toàn bộ yêu cầu của cháu ông Xa. Cháu ông Xa kháng cáo. Tại phiên xử phúc thẩm, TAND tỉnh Quảng Nam đã chỉ ra nhiều thiếu sót của cấp sơ thẩm.

Trước hết, bà Gần không biết chữ nhưng hợp đồng cho nhận nhà ở lại không có người làm chứng. Tại phần chứng thực ghi “các bên giao kết đã đọc lại hợp đồng này... Hai bên mua và bán nhà đã ký vào hợp đồng này trước mặt tôi” trong khi bà Gần không thể đọc được, cũng không thể ký được mà chỉ điểm chỉ.

Mặt khác, hợp đồng công chứng là hợp đồng cho nhận nhà ở chứ không phải hợp đồng mua bán nhà ở. Việc cấp sơ thẩm không đưa Phòng Công chứng số 2 tỉnh Quảng Nam, UBND phường Minh An, UBND TP Hội An vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là bỏ lọt người tham gia tố tụng.

Đối với hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cũng không có người làm chứng khi UBND phường Minh An xác nhận. Hơn nữa, đây là tài sản duy nhất của bà Gần, bà là người già yếu, không có thu nhập nào khác, còn phải nuôi một người con gái bị mất năng lực hành vi dân sự. Thực chất đây là hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất có điều kiện nhưng Phòng TN&MT và UBND TP Hội An không phát hiện sai sót này.

PHƯƠNG LOAN