Theo nghĩa đen nó là cái ngăn cản, cách ly bị cáo nhằm dè chừng sự manh động của họ với người buộc tội, người xét xử, luật sư đối phương...
BLTTHS đã quy định: “Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật”. Thế mà vành móng ngựa giống như một hình thức “giam cầm” giữa tòa. Nó còn tạo ra định kiến cho HĐXX, dẫn đến khả năng đưa ra phán quyết cảm tính, ảnh hưởng đến quyền lợi của bị cáo khi họ vẫn được coi là chưa có tội. Thậm chí tại Mỹ, trong phiên tòa hình sự bị cáo được ngồi tự do cùng bàn với luật sư nhưng phải đeo một vòng sốc điện giấu kín. Vì thế bị cáo rất thoải mái trong khi khả năng mất an toàn mà họ có thể gây ra hầu như không có.
Việc bỏ vành móng ngựa thay bằng bục khai báo nhằm thể hiện sự tôn trọng và đảm bảo quyền lợi cho bị cáo. Dễ cảm nhận là khi đứng ở bàn dành riêng cho mình, ai cũng sẽ có tâm lý tự tin khi trả lời hay phát biểu hơn. Bị cáo khi ra tòa mất bình tĩnh là điều dễ hiểu. Bục khai báo sẽ giúp họ bình tĩnh trả lời với tâm lý của người chưa có tội. Bị cáo được nói, dám nói và tự tin nói thì sẽ có một tâm thế, một tư tưởng thoải mái, bình đẳng. Chính sự thoải mái đó mà bị cáo trình bày được đầy đủ hơn, rõ ràng hơn, chỉ ra được những khúc mắc của vụ án. Nhiều vụ án, nhất là các vụ án bị cáo thuộc nhóm tội phạm kinh tế mà bị cáo được tại ngoại, họ mang cả xấp giấy tờ, tài liệu tới phòng xử để tự bảo vệ mình. Nếu chỉ là vành móng ngựa thì không có chỗ cho họ trưng tài liệu để bảo vệ mình tối ưu nhất.
Người ra tòa còn là một nguồn sự thật, họ phải được ổn định tâm lý để khai báo. Họ cần được tạo điều kiện bình thường nhất để cung cấp sự thật. Khi bị cáo được tạo sự tự tin, tự do tư tưởng, không cảm giác bị trấn áp trước tòa thì chân lý và công lý sẽ được bảo vệ. Người ra tòa phải được bình tĩnh để khai báo, trình bày sự thật để từ đó giúp tòa tìm ra được chân lý để kết luận đi gần tới công lý.
Trước sự phát triển của nền văn minh tố tụng, Nhà nước luôn muốn cải tiến quan hệ giữa cơ quan tố tụng và người bị xét xử. Cải tiến về vành móng ngựa là cải tiến về hình thức. Nhưng quan trọng hơn nó còn là cải tiến tâm lý, tư tưởng con người, dù họ ở bất cứ vị trí nào trong phòng xử án. Đây là điều khó khăn nhưng cần thiết bởi chính qua phong cách, tư tưởng, năng lực của những người tiến hành tố tụng và luật sư mới có nền tố tụng văn minh.
