Hiện các nhà khoa học đang gấp rút nghiên cứu về biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2. Ông Pei-Yong Shi - nhà sinh vật học đã từng nghiên cứu tất cả các biến thể trước đó của virus này đã gửi thông điệp đến mọi người: "Bình tĩnh chờ!"
Các nhà khoa học đang làm gì?
Theo tờ The Washington Post, đầu tiên, các nhà nghiên cứu sẽ kiểm tra mức độ né tránh của virus đối với các loại vaccine hiện tại. Đồng thời, họ sẽ theo dõi chặt chẽ những gì xảy ra trên thực tế.
Ngay cả trong trường hợp xấu nhất - Omicron lây truyền nhanh hơn Delta, thoát miễn dịch của vaccine và gây ra tỷ lệ bệnh nặng cao hơn thì đây cũng không phải là một viễn cảnh vô vọng.
Ảnh minh họa biến thể Omicron. Ảnh: SBS SF
Các công ty sẽ nghiên cứu vaccine đặc hiệu ngừa Omicron và thử nghiệm chúng. Hiện các nhà sản xuất vaccine đã bắt đầu điều chỉnh vaccine hiện có để phù hợp với Omicron.
Chuyên gia Penny Moore - nhà khoa học có phòng thí nghiệm ở Nam Phi viết trong một email: "Chúng tôi phải tạo ra sự đột biến bằng cách đưa vào nhiều đột biến hoặc phát triển virus sống".
Ông Matthew B. Frieman, một chuyên gia về virus SARS-CoV-2 tại ĐH Y Maryland (Mỹ), hy vọng các mẫu virus sẽ đến trong tuần tới để ông có thể bắt đầu thí nghiệm trên những con chuột đã được tiêm phòng. Chuyên gia này bày tỏ hy vọng rằng khi đủ điều kiện phủ vaccine cho trẻ nhỏ hơn, đó có thể là bước đệm cuối cùng để cuộc sống trở lại bình thường.
Ông John Mascola - giám đốc Trung tâm nghiên cứu vaccine của Viện Y tế Quốc gia Mỹ cho biết: "Chúng tôi đang ở bước thu thập dữ liệu. Virus đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng nó có một khả năng kỳ lạ là tiến hóa nhanh chóng và nó có khả năng biến đổi theo hướng làm thay đổi đáng kể các biến thể phổ biến trên thế giới".
Chuyên gia này nói thêm: "Chúng tôi cần khoảng hai tuần nữa để xem dữ liệu trong phòng thí nghiệm và những gì virus gây ra trên thực tế".
Các thí nghiệm khác đang diễn ra như thế nào?
Các phòng thí nghiệm khác cũng đang tiến hành các thí nghiệm tương tự với máu của các bệnh nhân đã được tiêm chủng, bao gồm cả những người đã được tiêm bổ sung.
Chuyên gia Mehul Suthar - nhà miễn dịch học tại ĐH Emory sử dụng cách pha loãng máu của bệnh nhân được tiêm chủng theo từng giai đoạn để xem tại thời điểm nào một biến thể có thể phá vỡ các kháng thể và lây nhiễm các tế bào.
Biến thể Omicron được phát hiện lần đầu ở Nam Phi. Ảnh: DAILY NEWS EGYPT
Các phòng thí nghiệm khác không thử nghiệm với chính virus mà thay vào đó tạo ra các virus giả - một phiên bản có bề ngoài giống như một biến thể và có khả năng lây nhiễm cho một tế bào riêng lẻ trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, nhưng nó được thiết kế để không có khả năng tái tạo.
Các virus giả này mang protein đột biến của biến thể nhưng giúp các nhà khoa học làm việc thuận tiện hơn khi không cần phải mặc đồ bảo hộ và hay phải vào phòng thí nghiệm kiểm soát sinh học.
Nói chung, những thí nghiệm đó sẽ cho thấy mức độ chống lại Omicron của vaccine. Nếu đó là mức giảm đủ lớn, các nhà sản xuất vaccine có thể sẽ thay đổi mũi tiêm của họ bằng các chuỗi gen mới phù hợp với những thay đổi trong gai của Omicron.
Vaccine vẫn là giải pháp tối ưu nhất
Các nhà khoa học hiện vẫn đang tranh cãi về mức độ nguy hiểm của các biến chủng của Omicron đối với hệ thống phòng thủ miễn dịch của cơ thể người. Tuy nhiên, hầu hết đều đồng ý rằng ngay cả khi nó vượt qua tuyến phòng thủ quan trọng đó, nó vẫn không hoàn toàn chiến thắng được vaccine.
Trước đó, kết quả từ phòng thí nghiệm cho thấy biến thể Beta có thể gây ra mối đe dọa lớn đối với hệ miễn dịch ở người. Tuy nhiên, các thử nghiệm lâm sàng của vaccine của Johnson & Johnson và của Pfizer-BioNTech cho thấy hai loại vaccine này vẫn mang lại hiệu quả bảo vệ cho con người.
Mặc dù rất khó dự đoán các đột biến mới sẽ hoạt động như thế nào, nhưng nhiều nhà khoa học cho biết họ tin rằng đến cuối cùng, một loại vaccine đã được cải tiến là yếu tố cần thiết để đối phó Omicron.
Ông Jesse Bloom - chuyên gia về sự tiến hóa của virus tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle (Mỹ) cho biết: "Tại thời điểm này, điều khôn ngoan cần làm là bắt đầu những bước đầu tiên để tạo ra chất tăng cường chống lại biến thể này".
Các hãng vaccine lớn đang làm việc đó. Pfizer và BioNTech đã thông báo rằng việc điều chỉnh vaccine của họ sẽ mất sáu tuần và các lô đầu tiên có thể được xuất xưởng trong vòng 100 ngày.
Trong khi đó, Moderna đang phát triển một vaccine dành riêng cho Omicron. Đối với biến thể Beta và Delta, quá trình này cần khoảng từ 60 đến 90 ngày. Hiện Johnson & Johnson cũng đang theo đuổi một mũi vaccine dành riêng cho Omicron.
Ông Andrew Allen - giám đốc điều hành công ty Gritstone Bio cho rằng: "Thật là ngây thơ khi nghĩ rằng loại vaccine đầu tiên mà chúng tôi tạo ra trong những phút đầu tiên của đại dịch lại là loại tốt nhất mà chúng tôi có thể tạo ra".
Ý tưởng đằng sau vaccine của Gritstone là một hệ thống phòng thủ miễn dịch rộng hơn sẽ giải phóng thế giới khỏi việc liên tục cố gắng bắt kịp dòng virus đột biến mới nhất. Trừ khi có nhiều người trên thế giới tiêm chủng, nếu không thì nỗi lo này có thể sẽ tiếp tục lặp lại.
