Ước tính theo bản báo cáo từ Trung tâm Nghiên cứu Xung đột Vũ khí (CAR), có đến 51 công ty đặt tại Thổ Nhĩ Kỳ, Brazil và Mỹ sản xuất, bán hoặc nhận chuyển phát hơn 700 loại vật liệu chế tạo thiết bị nổ đến tay tổ chức khủng bố IS.
Các công ty đến từ Romania, Nga, Hà Lan, Trung Quốc, Thụy Sĩ, Áo và Cộng hòa Czech cũng được đề cập trong bài viết.
Thiết bị nổ tự chế (IED) hiện đang được IS sản xuất theo “quy mô bán công nghiệp”. IED đã được cải tiến sản xuất bằng cách có thể đưa thêm các hóa chất phân bón và cả thiết bị di động vào quá trình chế tạo và sử dụng. IED ngày nay rất tinh vi, đa dạng nhiều thể loại và rất khó để các chuyên viên phá mìn thế giới tìm ra giải pháp phù hợp để vô hiệu hóa các thiết bị này.
Cờ của IS được treo tại một khu trại tập trung ở Lebanon (ảnh: Reuters)
Chủ yếu các hoạt chất hóa học thường được vận chuyển qua đường biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ vì trung tâm đầu não của IS nằm tại Iraq và Syria. Đại diện từ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO cho biết hiện Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường các biện pháp chặn đứng đường buôn lậu hóa chất và hàng hóa từ nước này nhập khẩu vào Syria và Iraq. Tuy nhiên, nhóm buôn lậu vẫn chui lọt qua khỏi cửa hải quan.
Bản thân Thổ Nhĩ Kỳ cũng có 13 công ty nằm trong đường dây chống lưng cho IS, trong khi ở Ấn Độ là bảy công ty.
Bản báo cáo từ CAR hé lộ nhiều thông tin cho thấy IS rất khôn ngoan trong việc chọn kênh vận chuyển hóa chất. Những công ty vận chuyển này có thể là những công ty nhỏ lẻ làm việc tại nhiều quốc gia và các vật liệu họ sản xuất có thể được sử dụng với nhiều mục đích đời sống khác nhau.
Ngoài ra, một vài loại vật liệu cũng không cần giấy phép xuất khẩu từ chính phủ, vì vậy các phi vụ vận chuyển này thường dễ hơn rất nhiều so với việc vận chuyển vũ khí.
Bên cạnh đó, có bảy công ty Ấn Độ chế tạo các kíp nổ, dây nổ và cầu chì an toàn cũng được cho xuất khẩu sang Lebanon và Thổ Nhĩ Kỳ với tấm giấy phép có dấu xác nhận từ chính phủ New Delhi.
Các tác giả bài viết còn cho hay họ đã cố tiếp cận các công ty sản xuất các vật liệu có khả năng chuyển hàng đến tay IS. Tuy nhiên, các công ty này hoặc không trả lời cụ thể hoặc họ không giải thích được hàng hóa của họ đã thể đến được những đâu khác ngoài địa điểm vận chuyển hàng hóa của người nhận.
