Trong ngày hôm nay (5-5, cả sáng và chiều) đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội do ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội, có cuộc giám sát tại thực địa và tại trụ sở UBND TP.HCM về dự án xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi mới và nạo vét luồng sông Sài Gòn, từ cầu Bình Lợi đến cảng Bến Súc, Bình Dương.
Theo Phó Chủ nhiệm Nguyễn Đức Kiên, đây là công trình quốc gia cực kỳ quan trọng vì nó nhằm nâng cao năng lực vận tải của ngành đường sắt, đón đầu cho sự phát triển sau này (trước mắt lắp đường ray 1 m, sau này sẽ lắp ray 1,435 m). Đây cũng là công trình BOT đường thủy đầu tiên của cả nước nhằm khai thác năng lực vận tải trên sông Sài Gòn, kết nối kinh tế đường sông giữa TP.HCM với các tỉnh miền Đông Nam bộ...
Được động thổ từ ngày 28-4-2014 nhưng đến một năm sau dự án xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi mới và nạo vét, cải tạo luồng sông Sài Gòn. Ở phía bờ quận Bình Thạnh mới có ba trụ cầu nhô lên khỏi mặt đất.
Theo ông Vũ Đức Cúc, đại diện chủ đầu tư dự án, công trình chậm hoàn thành hơn một năm là do vướng cáp ngầm, cáp điện trên cao, cáp quang đường sắt phục vụ cho hệ thống thông tin tín hiệu của ngành này và 36 hộ dân phía quận Bình Thạnh chưa giải tỏa được... Ở phía quận Thủ Đức cũng vướng đường điện 22, 110 KV và đường ống nước D 900...
Do vướng đường dây điện này mà cầu đường sắt Bình Lợi mới bị chậm thi công.
Phó Chủ nhiệm Nguyễn Đức Kiên đặt vấn đề, các công trình cáp điện, cáp quang, cáp viễn thông và cáp tín hiệu đường sắt... đều là của các cơ quan, công ty nhà nước sao lại gây cản trở cho nhau, chậm giải tỏa, di dời? Ngay như công trình phục vụ cho ngành đường sắt là bên tín hiệu đường sắt cũng chậm di dời... "Như thế có phải là các cơ quan Nhà nước, các cơ quan cùng trong ngành, Bộ với nhau tự "giẫm, đạp" lên nhau nên công trình mới bị chậm!?" - ông Kiên nói. Ông Kiên cũng đặt vấn đề tại sao dự án (gồm phần cầu và phần luồng) lại được chỉ định thầu?
Ông Vũ Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác công tư (Vụ PPP- Bộ GTVT), giải trình đường cáp tín hiệu đường sắt hiện vẫn phục vụ cho chạy tàu qua cầu Bình Lợi cũ nên chậm được di dời. Phó Chủ nhiệm Kiên cho rằng việc di dời, đấu nối lại hệ thống cáp tín hiệu chạy tàu này tại vị trí mới chỉ làm một buổi là xong. Bộ GTVT và ngành đường sắt cần coi lại sự phối hợp, chia sẻ trách nhiệm vì công việc chung, vì công trình quốc gia... Ông Vũ Tuấn Anh thông tin phải chỉ định thầu thay vì đấu thầu dự án vì từ lúc thông báo mời thầu đến 30 ngày sau phải mở thầu mà chỉ có một nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu... nên cuối cùng buộc Bộ GTVT phải xem xét, chỉ định thầu.
Ông Vũ Tuấn Anh (đứng) chỉ có một nhà đầu tư dự thầu nên buộc phải chỉ định thầu công trình
Theo Phó Chủ nhiệm Kiên, công trình BOT luồng sông Sài Gòn là công trình BOT đầu tiên của cả nước trên lĩnh vực đường sông nên việc tổ chức thu phí tàu, thuyền từ trên 300 tấn đi qua phải thực sự khoa học, minh bạch... Cạnh đó, sau khi cầu mới xây xong thì Bộ GTVT, ngành đường sắt, đường sông cần có phương án giữ lại một phần cầu Bình Lợi hơn 100 năm tuổi và cầu này cũng là nơi ghi dấu tích hướng tiến quân trong hai đợt tổng tấn công vào Sài Gòn Xuân Mậu Thân 1968.
Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Hoàng Hồng Giang (đứng): Sẽ lắp camera, radar để giám sát việc thu phí qua luồng sông Sài Gòn được nạo vét. Riêng về lưu giữ dấu tích cầu Bình Lợi cũ thì là vấn đề mới được Ủy ban Thường vụ Quốc hội gợi ý nên Cục sẽ bàn với Bộ GTVT và ngành văn hóa để có phương án thích hợp
Phó Chủ nhiệm Kiên đặt vấn đề với TP.HCM sẽ phát triển vận tải đường sông như thế nào khi cầu Bình Lợi mới cao 7 m thay cho cầu cũ cao 1,5 m.
Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Bùi Xuân Cường (đứng) thông tin, TP đã có kế hoạch phát triển buýt sông, tàu du lịch, tàu thuyền vận chuyển hàng hóa từ hạ lưu lên thượng lưu cầu Bình Lợi và ngược lại sau khi cầu và luồng mới hoàn thành vào tháng 8-2018 để giảm tải cho đường bộ.
Lúc 11 giờ, ông Nguyễn Đức Kiên và đoàn giám sát xuống canô đi ngược sông Sài Gòn lên Bến Súc, tỉnh Bình Dương để thị sát luồng sông. Chiều nay, đoàn làm việc với UBND và HĐND TP
