Đó là vấn đề được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nêu ra buổi làm việc giữa Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ tại Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) ngày 20-10.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Tổ trưởng tổ công tác tại buổi làm việc.
Theo đó, với nội dung kiểm tra việc thực hiện các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KH&CN và công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đã truyền đạt ý kiến của Thủ tướng đối với những thành tích của Bộ này trong thời gian qua, đồng thời cũng chuyển đến bộ một số mong muốn.
Trước hết, cần tăng cường xây dựng, hoàn thiện thể chế về KH&CN, thu hút nhân tài. “Chẳng hạn các nhà khoa học rất băn khoăn về thủ tục thanh toán khi triển khai các đề tài nghiên cứu. Rồi tình trạng các đề tài nghiên cứu ở địa phương có nhiều nhưng không ứng dụng được. Thủ tướng mong muốn Bộ có hướng dẫn, xây dựng thể chế mạnh để tháo gỡ”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.
Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng truyền đạt ý kiến của Thủ tướng ghi nhận những nỗ lực, cố gắng của Bộ KH&CN trong việc đẩy mạnh cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất nhập khẩu, cắt giảm danh mục hàng hóa nhóm 2, là xăng dầu và khí hóa lỏng (hàng hóa có nguy cơ mất an toàn).
Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng cho hay cải cách kiểm tra chuyên ngành là một trọng tâm trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ, bởi hiện nay hoạt động này đang gây rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Tính trung bình một năm các doanh nghiệp phải mất 30 triệu ngày công và chi phí gần 15.000 tỉ đồng cho kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu. Hiện có gần 100.000 mặt hàng phải kiểm tra khi thông quan, con số rất lớn, kiểm tra rất nhiều nhưng tỉ lệ phát hiện vi phạm rất ít, chỉ khoảng 0,06%.
Tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng, Chính phủ là giảm tối đa tình trạng chồng chéo trong kiểm tra, một mặt hàng chỉ giao 1 đầu mối quản lý.
“Ví dụ một dây chuyền sản xuất ô tô, đã kiểm tra khi nhập khẩu rồi nhưng khi lắp ráp xong ở nhà máy thì Bộ khác lại đến kiểm tra lần nữa. Rồi với cần cẩu thì phần dưới thuộc trách nhiệm của Bộ này, phần trên của Bộ khác. Như vậy không ổn, Chính phủ, các Bộ đã thống nhất chỉ giao 1 đầu mối kiểm tra”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng lấy dẫn chứng.
Cùng với đó, Bộ KH&CN cũng cần tiếp tục rà soát, sớm công bố các quy chuẩn quốc gia với hàng hóa. Điều này rất quan trọng để việc kiểm tra hàng hóa có căn cứ. “Như động cơ ô tô của các nước G7, hay điện thoại Iphone 8 thì phải xem xét có cần kiểm tra nữa không? Có công nhận kết quả đánh giá của nước ngoài được không? Rồi các sản phẩm chạy thử, hàng triển lãm, hàng mẫu… thì phải xem xét để thông quan rất nhanh. Nếu không ảnh hưởng gì đến con người, môi trường, an ninh quốc phòng… thì xem xét cắt bỏ thủ tục”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.
Về phía Bộ KH&CN, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cũng cho hay, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ KH&CN sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng đẩy mạnh sang hậu kiểm, chỉ đạo tăng cường việc thừa nhận lẫn nhau kết quả đánh giá sự phù hợp, đánh giá tại cơ sở sản xuất nước ngoài đối với các sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ KH&CN. Các giải pháp nêu trên đã thực sự mang lại hiệu quả cho doanh nghiệp như: Giảm thời gian thông quan (trong thời gian một ngày hàng hóa nhập khẩu đã được thông quan), giảm chi phí lưu kho, bãi, giảm thời gian chờ đợi kết quả đánh giá sự phù hợp.
Cũng theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, Bộ KH&CN đã bãi bỏ 114 loại sản phẩm, hàng hóa (SPHH) nhập khẩu phải kiểm tra chất lượng. Áp dụng cơ chế hậu kiểm đối với 91% nhóm sản phẩm, hàng hóa do Bộ KH&CN quản lý, giảm 96% số lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra trước thông quan.
Ghi nhận những nỗ lực của Bộ KH&CN, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng đề nghị Bộ KH&CN tiếp tục kiểm tra những chồng chéo, vướng mắc trong các văn bản, thủ tục về kiểm tra chuyên ngành.
Nêu dẫn chứng về thủ tục nhập khẩu hàng hóa chính tại Văn phòng Chính phủ, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói: “Chúng ta còn khó doanh nghiệp khó gấp vạn lần…”, từ đó Bộ trưởng đánh giá “Kiểm tra chuyên ngành như rừng rậm không lối ra”.
