Chẳng có gì ngạc nhiên với những ông chủ cực kỳ giàu có bỏ ra tiều của để tạo dựng đài kỷ niệm cho chính mình. Kim tự tháp của Đại đế Cheops là một ví dụ, ngày nay kim tự tháp này cùng với lăng mộ Hallicarnassus nằm trong 7 kỳ quan thế giới.
Một đài tưởng niệm tại Bellefontaine. Ảnh: dangerousintersection.org
Các tỷ phú thời hiện đại khi suy ngẫm về ngày họ khuất núi, dù không được hiển danh như các đại đế trong lịch sử nhưng vẫn muốn năng mộ của mình được trang hoàng bằng những thứ sang trọng và hiện đại nhất.
Không chỉ làm tang lễ theo nghi thức quý phái họ muốn mà còn có thể an táng tại nơi họ thích. Những lời đồn thổi cho biết Hugh Hefner, ông trùm tạp chí Playboy đã mua mộ phần bên cạnh nơi an nghỉ của nữ minh tinh màn bạc Marilyn Monroe tại Công viên tưởng niệm Westwood Village, California (Mỹ) với giá 1 triệu USD.
Các nghệ sỹ nổi tiếng Jackson Pollock và đạo diễn Alan J. Pakula, phu nhân Courtney Sale Ross của ông chủ giàu có Time Warner, nhà quản lý Steven J. Ross đã đặt trước mộ phần tại nghĩa trang Sông Xanh với giá tiền 77.000 USD.
Không giống như giao dịch bất động sản nhà ở với phương thức mỗi tài sản được liệt kê với con số rất cụ thể, giá bán đất trong nghĩa trang hầu như không tiêu chuẩn hóa về diện tích và quy mô. Giá đất nghĩa trang chủ yếu dựa trên diện tích sẵn có, địa thế đẹp và không gian yên tĩnh, các dịch vụ bảo tồn, và đặc biệt là có bao nhiêu nhân vật thanh thế, khá giả lựa chọn.
Những hạng mục đi kèm đều không miễn phí, mà thậm chí còn có thể làm nâng giá lên rất cao. Xây dựng một lăng mộ riêng người ta có thể dễ dàng chi từ 50.000 - 250.000 USD tuỳ thuộc vào vật liệu được sử dụng (gạch granite hay đá cẩm thạch), cũng như là quy mô và thiết kế của nó.
Trên thực tế, dịch vụ nghĩa trang và tang lễ đã là một ngành kinh doanh đầy sôi động với giá trị 12 tỷ USD. Các phân tích dự đoán cho biết quy mô thị trường này còn nhiều triển vọng, do bùng nổ dân số, làn sóng già hoá và nguy cơ bệnh dịch bùng phát.
Kinh doanh dịch vụ tang lễ đã được khởi đầu từ lâu và ngành này có mức lợi nhuận khá cao, tăng trưởng ổn định. Một trong những xu hướng tạo được sự ảnh hưởng lớn nhất đến nay là sự kiện Nghĩa trang núi đất tại Cambridge (Anh) bắt đầu mở cửa năm 1831. Nó được xây dựng theo mô hình nghĩa trang công giáo Pere Lachaise của người dân Paris và được coi như một cuộc cách mạng vì trông nó giống như một khuôn viên được trang hoàng hơn là một nghĩa địa quạnh hiu.
Nổi danh trong ngành dịch vụ nghĩa trang hiện còn phải nhắc đến hai anh em trai nhà Tyler và Brent Cassity. Năm 1998 họ đầu tư 375.000 USD mua lại nghĩa trang Hollywood Vĩnh hằng đang bên bờ vực phá sản. Nguồn thu nhập khi đó chỉ có tiền công do gia đình người quá cố trả cho dịch vụ chuyển mộ với 500USD một lần.
Sau khi anh em nhà Cassity tiếp quản đã bỏ ra 2 triệu USD để lắp đặt hệ thống bàn giao tiếp kỹ thuật số xung quanh nghĩa trang. Ý tưởng được đúc kết từ dự án xây dựng nghĩa trang lớn bất thành. Trên cơ sở đó, các tiểu sử của 80% số ngôi mộ tại nghĩa trang cũng được hoàn chỉnh và đưa vào hệ thống lưu trữ thông minh. Doanh thu hàng năm của nghĩa trang này đạt gần 6 triệu USD với lợi nhuận xấp xỉ 600.000 USD.
Nghĩa trang thường được chia thành hai nhóm: nghĩa trang truyền thống và khu vườn tưởng niệm.
Một nghĩa trang truyền thống được sử dụng cho nhiều thế hệ, có tượng đài trang nghiêm được làm bằng đá. Nghĩa trang này cũng có lăng mộ riêng táng trên gò đất. Do có nhiều chức năng trong cộng đồng trong hàng 100 năm, nghĩa trang truyền thống thường mang dấu ấn lịch sử, chẳng hạn như kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc, cũng như những danh nhân an nghỉ ở đó. Cảnh quan xung quanh thường có cây xanh tươi tốt và ấn tượng.
Khu vườn tưởng niệm là một loại hình mới hơn của nghĩa trang được giới thiệu 85 năm trước đây. Đó là những nghĩa trang không có mộ: công viên và khu vườn, nơi các bia tưởng niệm bằng đồng được bày trí trên mặt đất phù hợp với vẻ đẹp của cảnh quan. Những công năng khác bao gồm bãi cỏ rộng với nhiều cây cối, thảm hoa và các khu vườn, cùng với đài phun nước, các bức phù điêu hay kiến trúc theo mô típ đài tưởng niệm.
Đáng chú ý trong những khu vườn tưởng niệm là nghĩa trang Bellefontaine tại Missouri (Mỹ). Nơi hội tụ của những ông tổ thi ca, văn sỹ và cha đẻ của nhiều hãng bia danh tiếng này cũng được ví như một bảo tàng nghệ thuật điêu khắc và vườn thực vật học.
Theo Vũ Anh Tú (VTC News/Forbes)
