Báo nhận định không những xung đột ngoại giao với Nhật, Philippines và nhiều nước trong khu vực về lãnh hải, Trung Quốc còn đang tranh chấp với Hàn Quốc về bãi đá ngầm Ieodo ở đảo Jeju (Trung Quốc gọi là Tô Nham Tiêu).
Chuyên gia phân tích Bahng Tae-seop thuộc Viện Nghiên cứu kinh tế Samsung (Hàn Quốc) nhận định để đạt được chiến lược bá chủ Đông Á, Trung Quốc muốn ngăn chặn quan hệ giữa Mỹ với châu Á và chiến lược này sẽ thúc đẩy Trung Quốc hung hăng hơn trong tranh chấp lãnh hải với Hàn Quốc.
Trong khi đó, báo The Korea Herald(Hàn Quốc) ngày 24-5 dẫn lời các chuyên gia Hàn Quốc khẳng định Hàn Quốc chưa chuẩn bị tốt trước nguy cơ đe dọa an ninh hàng hải. Nguyên nhân do Hàn Quốc chỉ tập trung phát triển quân sự để đối phó với CHDCND Triều Tiên và sa lầy vào các vấn đề đối nội.
Ông Kang Hyo-Baik, Phó Trưởng khoa Pháp lý ĐH Kyung Hee ở Seoul, ghi nhận Hàn Quốc đang thiếu nhận thức trầm trọng về chủ quyền hàng hải và thiếu hẳn khung pháp luật để bảo vệ chủ quyền. Ông chỉ ra rằng Hàn Quốc không có lập trường pháp lý riêng nào về thềm lục địa.
Chuyên gia Lim Han-Kyu tại ĐH Hyupsung nhấn mạnh Hàn Quốc cần một sức mạnh hải quân cân bằng và đủ mạnh chứ không thể mãi lệ thuộc vào Mỹ. Lý do: Kinh tế Mỹ đang ì ạch, Mỹ đang cắt giảm ngân sách quốc phòng. Năm 2010, Mỹ dự kiến điều động 346 tàu chiến nhưng đến nay chỉ có 250 tàu hoạt động trong khu vực.
Ngoài ra, khác với Hàn Quốc, Mỹ không thể nhận thấy lợi ích quan trọng về lãnh hải tại mỏm đá ngầm Ieodo và đảo Dokdo của Hàn Quốc, nơi mà Bắc Kinh và Tokyo cùng tuyên bố chủ quyền.
Ông Patrick M.Cronin, Giám đốc cấp cao thuộc Trung tâm An ninh Mỹ, đã kêu gọi Hàn Quốc tập trung phát triển hải quân nhiều hơn nữa vì ảnh hưởng trong khu vực và trên toàn cầu của Hàn Quốc sẽ lệ thuộc vào hải quân. Ông nhận định đây là vấn đề cấp thiết bởi Trung Quốc đã thực hiện chiến lược dài hạn đến năm 2050 nhằm tăng cường hải quân tại Đông và Tây Hàn Quốc và trên toàn thế giới.
Các chuyên gia cũng kêu gọi Hàn Quốc nhanh chóng ban bố luật biển. Trong những năm 1990, Nhật và Trung Quốc đã thông qua luật liên quan đến vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa trong khi đến nay Hàn Quốc vẫn chưa có luật về thềm lục địa dù các luật liên quan đến biển đã có hiệu lực từ năm 1996.
Vậy nguyên nhân nào Hàn Quốc thiếu quan tâm đến lãnh hải và luật về thềm lục địa? Chuyên gia Lim Han-Kyu nhận định đó là tư tưởng Nho giáo. Tư tưởng này chủ trương biển đe dọa mạng sống và mọi người cần tránh xa biển.
Theo kế hoạch hành động 5029 Mỹ-Hàn, Mỹ cam kết gửi 690.000 quân tới Hàn Quốc và huy động 160 tàu quân sự, 2.500 máy bay trong vòng 90 ngày nếu chiến tranh bùng nổ. Dù vậy, các chuyên gia Hàn Quốc nhận định cam kết này không đáng tin cậy.
DUY KHANG - ĐĂNG KHOA
