Mới đây, Tập đoàn Máy tính số 1 thế giới Hewlett-Packard (HP) đã bị cáo buộc hối lộ để giành được hợp đồng lớn ở Nga thông qua một chi nhánh tại Đức. Ngay sau đó, Uỷ ban An toàn Hối đoái của Mỹ (SEC - Cơ quan bảo đảm sự cân bằng trong thị trường tài chính Mỹ, thuộc Sở Chứng khoán New York) cũng tham gia vào cuộc điều tra nhằm làm rõ hành vi “cạnh tranh không lành mạnh” ở khu vực ngoài nước Mỹ của HP.
Như vậy, sau Tập đoàn Sản xuất chíp điện tử số 1 thế giới Intel (Mỹ), đến lượt Tập đoàn Máy tính số 1 thế giới HP (cũng của Mỹ) bị điều tra liên quan đến việc hối lộ để giành được những hợp đồng lớn ở bên ngoài nước Mỹ.
Theo Cơ quan Điều tra Đức, trong khoảng từ năm 2000 - 2003, HP đã chi khoảng 8 triệu euro để giành được nhiều hợp đồng cung cấp các thiết bị công nghệ thông tin cho các cơ quan, tổ chức ở Nga. Trong đó, hợp đồng có giá trị lớn nhất là cung cấp cho Văn phòng Viện Kiểm sát Tối cao Liên bang Nga. Tổng giá trị các hợp đồng của HP ở Nga là hơn 35 triệu euro và đều được ký kết thông qua một chi nhánh của HP đặt tại Đức.
Cơ quan Điều tra Đức đang cố gắng điều tra xem, liệu HP có thông qua chi nhánh ở Đức và các chi nhánh, tài khoản mang tính chất “bình phong” ở nhiều nước châu Âu khác để thực hiện hành vi hối lộ nhằm giành được những hợp đồng cung cấp thiết bị công nghệ thông tin khổng lồ tại nhiều nước châu Âu như Anh, Áo, Thuỵ Sĩ, Latvia, Lithuania…hay không. Các nhân viên điều tra đang tập trung kiểm tra hàng nghìn thư điện tử cũng như văn bản giấy tờ liên quan đến những hợp đồng đáng ngờ của HP tại châu Âu nhằm tìm ra những bằng chứng cụ thể về việc HP dính dáng tới những hành vi hối lộ trong phạm vi châu Âu.
Sau cáo buộc của Cơ quan Điều tra Đức về hành vi hối lộ của HP, SEC và Bộ Tư pháp Mỹ cũng bắt đầu mở một cuộc điều tra liên quan đến hành vi hối lộ của HP ở bên ngoài nước Mỹ. Theo cách gọi của SEC, đó là “cạnh tranh không lành mạnh”. Còn Bộ Tư pháp Mỹ thì điều tra để xem HP có vi phạm nghiêm trọng các quy tắc bình đẳng được thiết lập bởi Đạo luật về những hành vi tham nhũng ở nước ngoài. Liên quan đến vụ việc này, hai cựu lãnh đạo của HP và một quan chức cấp cao của Tập đoàn này đã bị các điều tra viên thẩm vấn. Và, dù vẫn được tại ngoại, nhưng cả 3 người phải thực hiện các điều kiện kiểm soát bắt buộc của hai cơ quan này.
Theo kết quả điều tra ban đầu của SEC, HP đã chi trả tiền cho các hợp đồng thực hiện được ở châu Âu thông qua một hệ thống thanh toán rất phức tạp và đáng ngờ. Chỉ riêng việc thanh toán hợp đồng ở Nga, ngoài việc thông qua chi nhánh ở Đức, HP đã thực hiện một quá trình chuyển khoản “cực kỳ lòng vòng và bí ẩn”. Những khoản tiền, đầu tiên được chuyển khoản thông qua Chi nhánh Wyoming của HP ở New Zeland, sau đó được chuyển lòng vòng qua rất nhiều ngân hàng ở nhiều nước khác nhau như Áo, Thuỵ Sĩ, Latvia, Lithuania… rồi cuối cùng mới được chuyển đến cho nhà phân phối máy tính HP ở Nga. Theo SEC, việc chuyển khoản lòng vòng này có khả năng là để hợp thức hoá những hoá đơn giả của các chi nhánh “bình phong” (hoặc có thể không tồn tại trên thực tế) của HP tại một số nước châu Âu.
Phản ứng trước những cáo buộc hối lộ của HP, Carly Fiorina, Phó Tổng Giám đốc Điều hành HP giai đoạn 2000 - 2005 cho biết, HP không hề hay biết về những việc làm này. Vì thế, HP sẵn sàng hợp tác với SEC cũng như với Cơ quan Điều tra của Đức, Nga để làm rõ vấn đề. Tuy nhiên, bà Carly Fiorina cũng cho biết, vụ việc đã diễn ra cách đây gần một thập kỷ, phần lớn những nhân viên của HP làm việc tại các chi nhánh châu Âu đã nghỉ hoặc chuyển công việc khác nên sẽ rất khó khăn cho quá trình điều tra.
Theo Nhật Anh (Thanh tra PCTN/AFP, AP)
