Nghị định 282/2025 có hiệu lực từ ngày 15-12, thay thế Nghị định 144/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình.
Đáng chú ý, nghị định đã tăng mức xử phạt đồng thời, bổ sung, làm rõ các hành vi vi phạm, đặc biệt trong nhóm vi phạm hành chính về phòng, chống bạo lực gia đình.
So với Nghị định 144/2021, Nghị định 282/2025 mở rộng phạm vi hành vi vi phạm và tăng mạnh mức xử phạt đối với các hành vi liên quan đến ngăn chặn, báo tin và xử lý bạo lực gia đình được thể hiện rõ tại Điều 48.
Nếu Nghị định 144/2021 chỉ xử phạt mức cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1-2 triệu đồng đối với ba hành vi cơ bản gồm: Biết mà không ngăn chặn, biết mà không báo tin và cản trở việc báo tin, thì Nghị định 282/2025 phân tách thành hai khung phạt rõ ràng hơn.
Theo đó, khung 1-4 triệu đồng áp dụng cho các hành vi: Biết hành vi bạo lực gia đình, có điều kiện ngăn chặn mà không ngăn chặn; Biết hành vi bạo lực gia đình mà không báo tin cho cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền; Dung túng, bao che cho người có hành vi bạo lực gia đình; Không bố trí nhân sự trực Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình 24 giờ tất cả các ngày để tiếp nhận tin báo, tố giác về hành vi bạo lực gia đình.
Khung 5-10 triệu đồng dành cho các hành vi nghiêm trọng hơn như: Cản trở việc xử lý hành vi bạo lực gia đình; Không xử lý, xử lý không đúng quy định của pháp luật đối với hành vi bạo lực gia đình; Không chấp hành việc góp ý phê bình người có hành vi bạo lực gia đình tại cộng đồng dân cư hoặc không thực hiện công việc phục vụ cộng đồng theo quyết định của Chủ tịch UBND cấp xã.
Cũng theo Nghị định 282/2025, ở nhóm hành vi sử dụng, truyền bá thông tin, tài liệu, hình ảnh, âm thanh nhằm kích động hành vi bạo lực gia đình tại Điều 49 tiếp tục thể hiện xu hướng siết chặt và tăng mức răn đe so với Nghị định 144/2021. Nếu trước đây, Nghị định 144/2021 chỉ xử phạt ở mức cảnh cáo hoặc 1-2 triệu đồng, thì Nghị định 282/2025 nâng mức phạt lên 2-4 triệu đồng và bỏ hình thức cảnh cáo.
Đối với hành vi lợi dụng hoạt động phòng, chống bạo lực gia đình tại Điều 51 Nghị định 282/2025 cũng tăng mức phạt lên gấp đôi. Cụ thể, phạt tiền từ 2-4 triệu đồng đối với hành vi:
- Đòi tiền của người bị bạo lực gia đình hoặc người nhà người bị bạo lực gia đình sau khi có hành động giúp đỡ người bị bạo lực gia đình hoặc đòi số tiền nhiều hơn giá niêm yết tại các cơ sở trợ giúp phòng, chống bạo lực gia đình;
- Yêu cầu thanh toán chi phí sinh hoạt của người bị bạo lực gia đình ở địa chỉ tin cậy tại cộng đồng;
- Lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của người bị bạo lực gia đình để yêu cầu họ thực hiện hành vi trái pháp luật.
Ngoài ra, người vi phạm còn phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm. Đồng thời, buộc xin lỗi công khai khi người bị bạo lực gia đình có yêu cầu tại nhà riêng, nơi làm việc, địa điểm khác hoặc trên phương tiện thông tin đại chúng.
Quy định hiện hành tại Nghị định 144/2021, mức xử phạt đối với các hành vi trên là từ 1-2 triệu đồng.
