Mới đây, bà Trần Thị Thu (ngụ 207 đường 30 Tháng 4, phường Thắng Nhất, TP Vũng Tàu, Bà Rịa-Vũng Tàu) gửi đơn khiếu nại việc căn nhà của bà đang xây dựng dở dang thì bị đình chỉ thi công. Lý do đình chỉ: Nhà hàng xóm làm đơn “tố” bà và UBND TP Vũng Tàu đã “quên” thi hành một bản án hành chính có hiệu lực từ 14 năm trước.
Án xử xong quên không thi hành
Tháng 3-1998, giữa nhà bà Thu và bà Nguyễn Thị Phương (số 209 đường 30 Tháng 4) phát sinh tranh chấp hẻm lối đi diện tích 0,9 x 16,9 m. Năm 2000, UBND TP Vũng Tàu ra quyết định không công nhận lối đi của nhà bà Thu mà xử lý theo hướng lối đi thuộc Nhà nước và chia đôi cho cả hai gia đình. Cuối năm đó, bà Thu khởi kiện hành chính yêu cầu UBND TP Vũng Tàu hủy quyết định chia đất trên.
Xử sơ thẩm, TAND TP Vũng Tàu tuyên bác yêu cầu của bà Thu, công nhận quyết định của UBND TP Vũng Tàu. Bà Thu kháng cáo. Xử phúc thẩm, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu nhận định phần lối đi tranh chấp thuộc đất của nhà bà Thu. Tòa tuyên sửa án sơ thẩm, hủy quyết định của UBND TP Vũng Tàu, đồng thời yêu cầu ủy ban giải quyết tranh chấp lại theo đúng quy định. Bà Phương làm đơn xin kháng nghị giám đốc thẩm nhưng cuối năm 2001, Tòa Hành chính TAND Tối cao trả lời không có căn cứ để kháng nghị.
Gia đình bà Thu đã tháo dỡ toàn bộ để bàn giao mặt bằng thi công đường 30-4. Nhưng với lệnh tạm ngưng xây dựng chưa đủ căn cứ của UBND TP Vũng Tàu, gia đình bà không biết sẽ phải đón tết ở đâu. Ảnh: TK
Từ đó đến nay các bên liên quan không liên hệ và UBND TP Vũng Tàu cũng đã quên mất việc ra quyết định giải quyết tranh chấp lại theo bản án hành chính phúc thẩm. 14 năm sau, gia đình bà Phương đã được cấp giấy đỏ thửa đất; đến tháng 7-2013, hộ bà Thu cũng đã được UBND TP Vũng Tàu cấp giấy đỏ công nhận luôn cả phần đất tranh chấp trước đây.
Quên ra quyết định và cấp giấy đỏ
Những tháng cuối năm 2014, gia đình bà Thu, bà Phương và nhiều hộ khác dọc tuyến đường 30 Tháng 4 có quyết định thu hồi một phần đất để mở rộng đường. Sau khi đo đạc, kiểm kê, bồi thường, các hộ xin giấy phép để xây dựng nhà lại. Tháng 11-2014, bà Thu xin giấy phép xây dựng căn nhà ba tầng, bà Phương cũng xây dựng, sửa chữa nhưng chưa có giấy phép xây dựng.
Lúc này bà Phương phát hiện bà Thu được cấp chủ quyền luôn cả phần đất tranh chấp trước đây nên đã làm đơn kiến nghị. Bà cho rằng sau khi có bản án của tòa, chưa có cơ quan nào đứng ra giải quyết tranh chấp nhưng bà Thu lại được cấp giấy đỏ (phần đất tranh chấp). Bà đề nghị giữ nguyên hiện trạng, chờ cơ quan có thẩm quyền xem xét, thu hồi, chỉnh lý lại giấy đỏ của bà Thu.
Ngày 18-12-2014, UBND phường Thắng Nhất lập biên bản đình chỉ thi công nhà bà Thu (do xây tăng một phần diện tích hơn 6 m2 so với giấy phép). Trong thời gian này, phường mời hai bên lên hòa giải nhưng không thành.
Ủy ban hướng dẫn kiện lại lần nữa
Liên tiếp trong nửa đầu tháng 1-2015, các phòng chuyên môn và UBND TP Vũng Tàu đã có công văn chỉ đạo, hướng dẫn xử lý vụ việc này.
Cụ thể, đại diện Phòng Quản lý đô thị TP Vũng Tàu cho biết quan điểm của phòng là việc cấp giấy phép xây dựng cho gia đình bà Thu là đúng đối tượng, đúng quy định. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà Thu còn nguyên giá trị pháp lý, chưa được đính chính hoặc bị thu hồi. Do đó không có căn cứ pháp lý để hạn chế quyền của người sử dụng đất, ngưng hiệu lực của giấy phép xây dựng. Việc công trình đang xây dựng sai với giấy phép, bà Thu có quyền xin điều chỉnh bổ sung. “Chỉ khi nào ủy ban ra quyết định thu hồi giấy đỏ của bà Thu thì giấy phép xây dựng mới phải thu hồi” - vị này nói.
Ngày 12-1, UBND TP Vũng Tàu có văn bản gửi bà Thu cùng các phòng chuyên môn. Theo đó, TP Vũng Tàu yêu cầu bà Thu tạm dừng việc xây dựng nhà; tạm ngưng việc chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp căn nhà của bà Thu; các cơ quan phải lập thủ tục, giám sát, kiểm tra tạm ngưng việc xây dựng nhà theo giấy phép xây dựng đã cấp cho bà Thu. Đồng thời các cơ quan thẩm tra việc cấp giấy đỏ cho gia đình bà Thu theo đơn kiến nghị của bà Phương.
Hôm sau, UBND TP Vũng Tàu lại có văn bản trả lời bà Phương cho rằng vụ việc giải quyết tranh chấp hẻm chung theo bản án tòa tuyên đến nay chưa dứt điểm. Gia đình bà Thu hiện đã được cấp giấy chứng nhận. Vì thế căn cứ Luật Đất đai năm 2013, ủy ban hướng dẫn bà Phương gửi đơn đến TAND TP Vũng Tàu để được giải quyết.
| Thẩm quyền giải quyết thuộc tòa Căn cứ bản án và hồ sơ liên quan có thể thấy bà Thu có các giấy tờ chứng minh nguồn gốc hẻm thuộc phần đất của gia đình bà. Tuy nhiên, điều thiếu sót là sau khi có bản án hành chính của tòa, cả hai bên đều không yêu cầu UBND TP Vũng Tàu giải quyết tranh chấp. Khi bà Thu xin cấp giấy chủ quyền cũng không nói đến việc có bản án này, UBND TP Vũng Tàu cũng không nắm nên đã cấp giấy cho bà Thu. Lỗi này do người dân và cả UBND TP. Hiện nay thẩm quyền giải quyết tranh chấp thuộc về tòa án. Bà Thu hoặc bà Phương có thể gửi đơn yêu cầu tòa giải quyết tranh chấp. Ủy ban cũng giao thanh tra thẩm định lại quá trình cấp giấy. Tuy nhiên, việc xây dựng không thể ngưng quá lâu, gây thiệt hại cho người dân. Ông Vũ Đăng Khoa, Phó Trưởng phòng TN&MT TP Vũng Tàu |
