Cục Viễn thông:

‘Chụp chân dung là thuận lợi cho chủ SIM’

Điểm đáng chú ý nhất tại Nghị định 49/2017 của Chính phủ vừa ban hành là yêu cầu người dùng đăng ký số điện thoại mới phải cung cấp đầy đủ thông tin về giấy tờ tùy thân, đặc biệt là “ảnh chụp chân dung chính chủ”.

Nhà mạng sẽ phải thực hiện lấy những thông tin này đối với các thuê bao đăng ký mới sau ngày 24-4-2017. Với các thuê bao đã kích hoạt trước ngày 24-4-2017, nhà mạng có 12 tháng để bổ sung thông tin theo quy định mới.

Chúng tôi đã trao đổi với bà Lê Thị Ngọc Mơ, Cục phó Cục Viễn thông (Bộ TT&TT), ban soạn thảo nghị định trên, xung quanh vấn đề đang gây tranh cãi này.

Lộ thông tin, khách hàng có thể kiện

. Phóng viên: Thưa bà, nhiều người thắc mắc tại sao lại quy định phải chụp ảnh chân dung của chủ thuê bao?

+ Bà Lê Thị Ngọc Mơ: Trước hết phải nói rằng việc đăng ký chính xác thông tin thuê bao rất quan trọng trong việc đảm bảo an ninh quốc gia, an toàn xã hội và đảm bảo lợi ích của người dân.

Giả sử nếu bỏ quản lý thông tin thuê bao thì xã hội sẽ như thế nào? Chủ thuê bao sẽ thoải mái điện thoại, nhắn tin lừa đảo, đe dọa, khủng bố, quấy rối, phát tán thông tin độc hại. Mọi người sẽ thoải mái tổ chức các hoạt động vi phạm pháp luật, tấn công đến an ninh quốc gia và sự ổn định của xã hội mà không có cách gì ngăn chặn, kiểm soát.

Thực tế đã có nhiều trường hợp các đối tượng sử dụng các SIM thuê bao để phục vụ hành vi vi phạm pháp luật (đe dọa, tống tiền, nhắn tin quấy rối, lừa đảo…).

. Nhưng trước đây việc đăng ký thông tin thuê bao vẫn có một căn cứ quan trọng đó là chứng minh nhân dân (CMND). Đó cũng là cơ sở đáng tin cậy về thông tin người sử dụng chứ?

+ Ngoài thông tin về giấy tờ tùy thân vẫn cần thu thập các thông tin gắn liền với một người cụ thể như vân tay hoặc ảnh. Như vậy việc chụp ảnh là cần thiết. Mục đích là để xác định một giao dịch là có thật. Bởi ảnh chụp giấy tờ tùy thân của thuê bao trong cơ sở dữ liệu của doanh nghiệp (DN) có thể làm giả, có thể được nhân viên giao dịch lấy của người này gắn cho người khác mà vô cùng khó để kiểm soát.

Ở nước ta những năm qua, mặc dù đã có các quy định quản lý thông tin thuê bao rất chặt chẽ nhưng tính đến đầu năm 2016 thì thông tin của hơn 80 triệu thuê bao di động trong tổng số gần 120 triệu thuê bao di động bị sai.

Thông tin sai ở rất nhiều dạng khác nhau. Từ tên tuổi, ngày tháng năm sinh hoặc số CMND sai cho đến bản chụp CMND giả. Đặc biệt, rất nhiều CMND của người này được gán cho số điện thoại của người khác.

. Với quy định như vậy, người dân cũng băn khoăn về tính bảo mật của thông tin. Vậy điều này được đảm bảo như thế nào, thưa bà?

+ Trách nhiệm bảo vệ thông tin cá nhân của người sử dụng được luật quy định rõ ngay trong Nghị định 49/1017, Luật An toàn thông tin mạng và trong Nghị định số 174/2013 của Chính phủ. Theo đó, DN viễn thông nếu tiết lộ thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông sẽ bị phạt tiền 30-50 triệu đồng; nếu mua bán hoặc trao đổi thông tin cá nhân sẽ bị phạt tiền 50-70 triệu đồng.

Bên cạnh đó, tùy theo mức độ vi phạm mà người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.

. Nếu thông tin thuê bao bị lộ, người dùng có thể phản ánh hay tìm đến kênh nào để bảo vệ quyền lợi của mình?

+ Người sử dụng dịch vụ viễn thông nếu phát hiện ra thông tin cá nhân của mình, số thuê bao, ảnh chụp bị lộ hoàn toàn có thể phản ánh và kiện nhà mạng.

Theo nghị định, ngoài thông tin giấy tờ tùy thân, người đăng ký thuê bao di động phải nộp ảnh chân dung chính mình. Ảnh: HTD

“Rất đơn giản và nhanh gọn”

. Như bà nói thì có nhiều lợi ích mang lại cho chủ thuê bao nhưng trên thực tế nhiều ý kiến cho rằng quy định chụp ảnh chủ thuê bao có thể gây khó khăn, phiền phức và không cần thiết cho DN lẫn người dùng?

+ Theo cân nhắc của ban soạn thảo, so với yêu cầu lấy vân tay của một số nước thì quy định về chụp ảnh tạo điều kiện cho DN và người dân rất nhiều. Vì việc đầu tư thiết bị và quy trình lấy, lưu trữ dấu vân tay phức tạp hơn nhiều so với việc chụp ảnh.

Từ góc độ DN, quy định này là hoàn toàn khả thi vì việc chụp ảnh rất dễ dàng, đơn giản và nhanh gọn. Chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh, iPad, webcam hoặc camera phù hợp là được.

Từ góc độ người dân, đây là một quy định mới mà bước đầu một số người có thể phản ứng vì nói rằng có liên quan đến quyền riêng tư. Song trong thực tế, việc xuất trình CMND để làm thẻ và ảnh chụp để kiểm soát cũng đã và đang được xã hội dần dần chấp nhận.

Về thủ tục, người sử dụng sẽ không phải tự điền bản khai đăng ký thông tin thuê bao như trước đây mà chỉ cần cung cấp giấy tờ tùy thân, nhân viên giao dịch của các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông sẽ làm phần còn lại. Thủ tục đơn giản hơn, nhanh hơn...

Do vậy rất mong nhận được sự ủng hộ, hợp tác của người dân, xã hội trong việc triển khai thực hiện các quy định có liên quan.

. Có ý kiến cho rằng khi áp dụng chính sách này sẽ khiến nhiều đại lý đang bán SIM thẻ hiện nay sẽ phải đóng cửa?

+ Nghị định đã quy định thống nhất điểm cung cấp SIM và đăng ký thông tin thuê bao, không cho phép DN viễn thông ủy quyền việc cung cấp SIM thuê bao và đăng ký thông tin thuê bao cho các cá nhân, hộ kinh doanh cá thể.

Do vậy, đúng là có thể sẽ dẫn đến một số đại lý đang thực hiện phân phối SIM thuê bao cho DN viễn thông, điểm đăng ký thông tin thuê bao, đặc biệt là các hộ kinh doanh cá thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, các điểm bán SIM, đăng ký thông tin thuê bao này nếu có nhu cầu kinh doanh, bán SIM thật sự hoàn toàn có thể chuyển thành điểm cung cấp dịch vụ viễn thông ủy quyền của DN viễn thông, trên cơ sở chuyển đổi thành DN và đáp ứng các tiêu chí do DN viễn thông yêu cầu.

Ngoài ra, vì lợi ích công cộng, bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và bảo vệ người dân, hạn chế SIM rác, tin nhắn rác…, nếu một số đại lý, điểm đăng ký thông tin thuê bao phải ngưng hoạt động do không đáp ứng các tiêu chí cũng rất mong nhận được sự ủng hộ của người dân, xã hội trong việc thực hiện đúng các quy định.

Điều này cũng tương tự như việc cấm xích lô, xe ba gác, bán hàng rong trên phố hay chấm dứt tình trạng nhà nhà làm đại lý Internet trước đây.

. Xin cám ơn bà.

Lo đẻ thêm thủ tục, chi phí

Nghị định 49/2017 quy định điểm cung cấp dịch vụ viễn thông (các cửa hàng của nhà mạng) phải có đủ trang thiết bị để nhập thông tin trên giấy tờ của các cá nhân, tổ chức; số hóa giấy tờ của cá nhân, tổ chức; chụp ảnh người trực tiếp đến giao kết hợp đồng theo mẫu…

Nhân viên một đại lý có dịch vụ cung cấp SIM cho biết việc trang bị máy chụp ảnh hay camera không tốn kém nhiều nhưng làm thế nào để khẳng định người cầm CMND chính là người trong CMND mới là vấn đề khó. “Nếu ngoài đời nhìn giống hệt ảnh trong CMND thì dễ. Nếu CMND đã lâu, nhìn không giống lắm, từ chối bán SIM thì cũng không được, mà bán SIM rồi lưu ảnh người mua không đúng là người chủ CMND thì trách nhiệm thế nào? Chưa kể, cùng một số CMND thì tra cứu theo số CMND sẽ ra thông tin CMND này đã đăng ký mua SIM hay chưa. Nếu cùng một người nhưng hôm nay cầm CMND này, mai cầm CMND khác thì làm sao đối chiếu theo ảnh chụp người mua được đây?” - nhân viên này băn khoăn.

Về phía người dùng SIM, anh Minh Quang, nhà ở quận Tân Bình, TP.HCM, người dùng SIM trả sau gần 20 năm qua, cho biết việc đòi hỏi người dùng lâu năm phải đến các đại lý để đại lý chụp ảnh lại, xác minh thông tin chính chủ SIM, chính chủ CMND là bất tiện và đẻ thủ tục cho người dùng.

“Cơ quan quản lý cần phân loại chủ SIM. Theo đó, chủ SIM đã dùng lâu năm, lịch sử gọi-nhắn không có vấn đề gì, không nhắn tin rác… thì không cần đòi hỏi phải chụp ảnh chính chủ” - anh Quang đề nghị.

QUỲNH NHƯ

______________________________

Nhà mạng lúng túng

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, đại diện Tổng Công ty Viễn thông MobiFone cho hay đơn vị này đang triển khai nội dung Nghị định 49 của Chính phủ. Đại diện nhà mạng này cũng cho rằng khách hàng cần có trách nhiệm kiểm tra thông tin thuê bao mình đang sử dụng và đi đăng ký lại thông tin nếu không đúng thông tin cá nhân.

“Chúng tôi đã lập kế hoạch để phát triển khoảng trên 3.000 điểm cung cấp dịch vụ viễn thông để tạo điều kiện cho khách hàng đăng ký lại thông tin. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang xây dựng chương trình điện tử hóa giao dịch để giúp khách hàng chủ động khai báo thông tin cá nhân trước khi đến cửa hàng giao dịch để việc phục vụ được nhanh chóng” - đại diện MobiFone cho hay.

Trong khi đó, đại diện một nhà mạng khác cho hay quy định về chụp ảnh của chủ thuê bao thật sự đang khiến cho nhà mạng lúng túng.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm