Sức mua giảm, doanh nghiệp sống dở chết dở

“Lượng hàng tồn lớn, nợ cũ chưa trả, giờ đây doanh nghiệp (DN) lại gánh thêm nỗi lo sức mua giảm buộc phải thu hẹp sản xuất, bán sản phẩm với giá rẻ, thậm chí chịu lỗ để cầm cự… Tình trạng trên đã tiềm ẩn nhiều tháng nay…” - ông Văn Đức Mười, thành viên Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND TP.HCM, Tổng Giám đốc Công ty Vissan, lo lắng.

Ngành nào cũng “chết”

Ông Phạm Hải Long, Tổng Giám đốc Công ty Thực phẩm Agrex Sài Gòn, cho biết: Mọi năm DN có đơn hàng xuất khẩu hơn 2.000 tấn nhưng hiện chỉ khoảng 1.000-1.500 tấn, cộng thêm chi phí nguyên liệu cao, lương nhân công tăng nhưng giá thành sản phẩm phải giảm, hợp đồng ký với nhà nhập khẩu phải cam kết mức giá cố định trong một năm, không được tăng giá... Mức giá hiện nay DN tính ra chỉ đủ trả lương, lưu thông dòng vốn, không để hàng tồn kho nhiều chứ không thể có lợi nhuận.

Cùng chung cảnh ngộ, ông Đinh Anh Việt, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Gạch ngói Đồng Nai, chia sẻ: “Bất động sản lặng như tờ, sản phẩm bán ế ẩm cho nên những tháng qua chúng tôi phải giảm giá mới cạnh tranh nổi và giữ được bạn hàng, kéo theo lợi nhuận giảm. Đó là chưa kể khâu thanh toán chậm của các chủ công trình, nếu thời hạn thanh toán kéo dài hơn 70 ngày thì chỉ tính tiền trả lãi suất ngân hàng 17% thôi cũng là một gánh nặng”.

DN khó khăn, công nhân là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp nhất. Ông Hùng, chủ một công ty sản xuất mũ bảo hiểm ở huyện Bình Chánh, cho biết: “DN bây giờ sản xuất cầm cự để nuôi công nhân. Một số DN cùng ở Khu công nghiệp Lê Minh Xuân (Bình Chánh) đã ngừng hoạt động nhiều tháng nay, sa thải hàng trăm công nhân. Sở dĩ tôi biết điều này vì mỗi ngày có hàng chục công nhân đến chỗ tôi xin việc”.

Ngay cả đại diện một công ty lớn như Vinamilk, bà Bùi Thị Hương, Giám đốc đối ngoại, cho biết sức mua thị trường nội địa sáu tháng đầu năm sụt giảm. Công ty phải cân đối doanh thu từ việc xuất khẩu các mặt hàng sữa.

Giữ gìn thương hiệu và sáng tạo trong quảng bá giữ chân khách hàng cũng là một cách để DN tự cứu mình. Ảnh: M.THẢO

Ở lĩnh vực bất động sản, tình hình “sống dở chết dở” của DN còn tồi tệ hơn. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HOREA), hầu hết DN bị thua lỗ, thậm chí có nguy cơ phá sản và đặc biệt xuất hiện trên diện rộng tình hình “ba dở dang”: bồi thường dở dang, công trình dở dang, dự án dở dang và “ba giảm”: sức mua giảm, giá giảm, giao dịch giảm.

Phải kích cầu tiêu dùng

Tình trạng DN bỏ nhiều chi phí để ra thành phẩm nhưng phải bán với giá thấp nhằm thu hồi vốn, giải quyết hàng tồn và giữ khách hàng, nhất là đối với ngành sản xuất sản phẩm công nghiệp, hàng tiêu dùng, theo ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang rơi vào tình trạng “thiểu phát”. Nền kinh tế phát triển dựa vào sự phát triển sản xuất, nếu DN cứ co hẹp thậm chí đình trệ sản xuất, phá sản nhiều, kéo theo công nhân mất việc thì còn nguy hiểm hơn cả lạm phát.

Giải pháp giảm giá được ông Mười cho rằng chỉ là giải pháp tình thế. “DN phải tái cấu trúc hệ thống phân phối, bộ phận lãnh đạo, cân đối nguồn vốn mới có thể sống dai. Đồng thời, DN phải biết cách gìn giữ thương hiệu, định hướng mục tiêu vì cộng đồng để khách hàng luôn bên mình trong những lúc khó khăn”. Tuy nhiên, ông nói quan trọng nhất vẫn là sự tác động từ Ngân hàng Nhà nước với các giải pháp giải quyết nợ xấu, cơ cấu lại nợ để DN tiếp cận được nguồn vốn. Từ đó DN mới tái cơ cấu sản xuất, giữ cho nền kinh tế tiếp tục phát triển.

Ông Lê Hoàng Châu gợi ý: “Giải pháp căn cơ cần làm ngay là kích cầu tiêu dùng để giải phóng hàng tồn kho, tạo dòng tiền, song song với việc giảm hơn nữa lãi suất cho vay. Không thể để tiếp diễn tình trạng ngân hàng huy động vốn đầu vào với lãi suất 9% mà cho vay đến 17%-18%”.

Một số các chuyên gia kinh tế khác nói thêm: Kích cầu là một phần, phần khác còn phải chờ xem xét các khoản chi tiêu của Nhà nước như đầu tư công thì mới có cơ may vực dậy nền kinh tế.

QUANG HUY - BÙI NHƠN