Trước đây các lao động nước ngoài không tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tại Việt Nam. Theo tôi được biết, kể từ ngày 1-1-2018 thì người lao động nước ngoài phải tham gia những khoản bảo hiểm theo quy định pháp luật Việt Nam. Vậy lao động người nước ngoài phải tham gia những khoản bảo hiểm nào?
Bạn đọc Thanh Hoàng (Quận 1, TP.HCM)
Luật sư Nguyễn Đức Chánh, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Hiện nay theo quy định của Luật BHXH 2014, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) 2008 (được sửa đổi, bổ sung năm 2014) và Luật Việc làm 2013 thì người lao động nước ngoài được tham gia BHXH và BHYT. Riêng bảo hiểm thất nghiệp thì người lao động nước ngoài không thuộc đối tượng tham gia.
Cụ thể, về BHXH: Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Luật BHXH 2014 về đối tượng phải tham gia BHXH gồm: “Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Chính phủ”.
Theo khoản 1 Điều 124 Luật BHXH 2014 thì kể từ ngày 1-1-2018, người lao động nước ngoài được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Chính phủ. Hiện Bộ LĐ-TB&XH chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo nghị định quy định về thực hiện chính sách BHXH đối với người lao động là người nước ngoài để trình Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn chi tiết nội dung này.
Về BHYT: Theo khoản 2 Điều 1 Luật BHYT 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) về đối tượng áp dụng thì: “Luật này áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam có liên quan đến BHYT”. Theo điểm a khoản 1 Điều 12 Luật BHYT 2008 (được sửa đổi, bổ sung năm 2014) thì đối tượng tham gia BHYT thuộc nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng là: “Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ ba tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức”.
Về bảo hiểm thất nghiệp: Căn cứ theo Điều 43 Luật Việc làm 2013, đối tượng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp là người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc. Theo giải thích từ ngữ tại khoản 1 Điều 3 Luật Việc làm 2013 thì: “Người lao động là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động và có nhu cầu làm việc”. Như vậy, đối tượng người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
