“Anh em như thể tay chân…”

Bên nguyên đơn - vợ chồng chị M. trình bày rằng vợ chồng chị đã trồng hai cây dừa và trực tiếp thu hoạch trái từ vài năm nay. Bỗng dưng vào tháng 4-2011, người em trai là anh Đ. lại sang chặt mất phần ngọn, chỉ còn phần thân, gốc dừa. Vợ chồng chị M. nhất quyết kiện đòi người em trai phải bồi thường mỗi cây dừa 1 triệu đồng. Trong khi đó anh Đ. cho rằng hai cây dừa mà anh chặt ngọn nằm trên phần đất cha mẹ cho anh trước đó, nay anh đã được cấp giấy đỏ. Dừa nằm trên đất của anh thì thuộc quyền sở hữu của anh và anh có quyền chặt bỏ.

Chuyện chỉ có vậy mà phải trải qua gần ba năm trời với nhiều lần hòa giải, bốn lần xét xử mới có phán quyết cuối cùng. Trong phiên xử sau cùng, điều làm tôi phải day dứt là hình ảnh một người mẹ già gầy còm, đầu tóc bạc phơ ngồi ở dãy ghế đầu.

Suốt phiên tòa, mỗi khi nhìn xuống tôi lại thấy bà rưng rưng nước mắt. Bà ngồi đó, lẳng lặng và bất lực chứng kiến các con không ai chịu nhìn mặt ai, không ai chịu nhường ai, thay vào đó là những lời sỉ vả, mỉa mai nhau. Ngay cả lúc vị chủ tọa nhắc nhở, yêu cầu hai bên nhìn thẳng vào mặt nhau mà nói một lời tử tế, cũng không ai nhìn ai.

Bà chỉ biết nấc nghẹn. Chỉ khi vị chủ tọa hỏi đến lần thứ hai, bà mới dùng tay áo chậm hai khóe mắt, kể lại: “Thưa tòa, tôi đã khổ biết bao vì chúng nó rồi. Hai cây dừa do ông nhà tôi trồng đã hơn 10 năm rồi. Lúc vợ chồng đứa con gái ra riêng, vì tụi nó nghèo, ông nhà tôi thấy dừa đã bắt đầu có trái, cũng nằm giáp với phần đất tụi nó nên mới nói với tụi nó là cứ bẻ trái mà ăn. Đến khi thằng Út muốn nới rộng nhà, nó đã nhiều lần nói với anh chị của nó đốn hai cây dừa đi nhưng mãi không ai làm nên nó mới tự ra đốn bỏ. Giờ việc đã lỡ vậy rồi, vợ chồng tôi có nói: “Thôi tụi bay anh em một nhà, thằng Út chịu thiệt đi, thường cho tụi nó một nửa cho xong” nhưng vợ chồng nó cũng không chịu. Tôi là mẹ, nếu tôi có đủ tiền tôi cũng đưa cho xong chứ để chị em tụi nó chỉ vì bấy nhiêu đó mà không ai nhìn mặt ai, sao tôi chịu được”. Nói xong nước mắt bà lại tuôn dài.

Phiên tòa bắt đầu từ đầu giờ sáng đến cuối trưa, HĐXX đã cố thuyết phục nhằm để cho hai bên kết thúc êm đẹp nhưng tình hình vẫn không thay đổi. Cuối cùng HĐXX tuyên bác yêu cầu của vợ chồng chị M. với nhận định hai cây dừa nằm trên phần đất của anh Đ., vợ chồng chị M. không chứng minh được chúng do mình trồng ra. Tuy nhiên, tòa ghi nhận việc anh Đ. tự nguyện hỗ trợ cho vợ chồng chị M. 1 triệu đồng.

Phiên tòa kết thúc, hai chị em mạnh ai nấy bỏ về. Người mẹ vẫn ngồi đó một lúc rồi chầm chậm bước ra sân tòa, trong cái nắng gay gắt của buổi ban trưa. Nhìn theo bà, tôi thấy lòng mình thật buồn. Người ta nói anh em như thể tay chân, mà sao…

VĂN TÂM (Ghi theo lời kể của KSV Trần Thị Cẩm Vân,
Phòng 5 VKSND tỉnh Bến Tre)