Luật chuyên ngành phải “né” Bộ luật dân sự?

Theo TS Lê Minh Hùng (Trưởng bộ môn Luật Dân sự Trường ĐH Luật TP.HCM), thuật ngữ “hợp đồng dân sự” được sử dụng trong BLDS không tương thích với vai trò luật chung của bộ luật này, dễ gây ngộ nhận trong việc nhận thức và áp dụng pháp luật. Theo nghĩa rộng, khái niệm dân sự bao hàm cả các lĩnh vực khác như thương mại, hôn nhân gia đình… Vì vậy, cần phải bỏ cái đuôi “dân sự” kèm theo trong tiêu đề của hợp đồng.

Về mặt nội dung, TS Nguyễn Quốc Vinh (Công ty luật Tilleke & Gibbins) nhận xét hợp đồng dân sự sẽ không bao giờ bị (được) hủy bỏ hoặc đơn phương chấm dứt nếu nó nằm ngoài 13 loại hợp đồng điển hình được quy định tại BLDS và các bên tham gia ký kết quên không thỏa thuận về việc hủy bỏ hay đơn phương chấm dứt hợp đồng. Ngoài ra, ngay trong 13 loại hợp đồng điển hình thì BLDS cũng không quy định điều kiện hủy bỏ hay đơn phương chấm dứt trong một số trường hợp. Ví dụ, hai bên ký hợp đồng vay tiền nhiều kỳ, đang thực hiện hợp đồng, bên cho vay nhận thấy tình hình kinh doanh của bên vay không tốt nên không muốn cho vay tiếp. Giả sử các bên không có thỏa thuận về đơn phương chấm dứt hợp đồng thì bên cho vay sử dụng điều khoản nào của BLDS để chấm dứt hợp đồng vay?

Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng BLDS cần lược bớt các quy định mà luật chuyên ngành đã điều chỉnh để tránh tình trạng chồng chéo. Tuy nhiên, PGS-TS-Luật sư Chu Hồng Thanh lại có quan điểm ngược lại. Ông cho rằng BLDS là luật gốc, là nền tảng cho các luật khác. Vì vậy, nếu vấn đề nào BLDS đã quy định rõ thì luật chuyên ngành không được điều chỉnh nữa.

TIẾN HIỂU